Οι Ταινίες της Εβδομάδας από την Πέμπτη 5 Ιανουαρίου στους Κινηματογράφους

Θρίλερ, δράμα 114′, Η.Π.Α 2016

Πρωτότυπος Tίτλος: Nocturnal Animals

Γλώσσα:  Αγγλικά Διανομή: UIP

Του Τομ Φόρντ

Mε τους Έιμι Άνταμς, Τζέικ Τζιλενχαλντ, Μάικλ Σάνον

Βασισμένο στο μυθιστόρημα “Τόνι και Σούζαν” του Όστιν Ράιτ το “Nocturnal Animals” ανεβάζει ανέλπιστα τον πήχη και αποδεικνύει τη γνήσια κινηματογραφική στόφα του καταξιωμένου σχεδιαστή μόδας Τομ Φορντ, επτά χρόνια μετά το “A Single Man” που είχε προκαλέσει αίσθηση. Σε βαθιά κινηματογραφικά νερά ο Φορντ δεν παραδίδει μία μόνο αισθητικά άψογη ταινία, αλλά με φιλοδοξία και άνεση μεγάλου σκηνοθέτη πλέκει δύο ταινίες σε μία, κρατώντας το ενδιαφέρον του θεατή αμείωτο για την εξέλιξη και των δύο ιστοριών.

Η Σούζαν (Έιμυ Άνταμς), πλούσια, δυναμική, παντρεμένη με ένα γοητευτικό επιχειρηματία, διευθύνει μία γκαλερί στο Λος Άντζελες, ζει σε ένα αποστειρωμένο σπίτι- μαυσωλείο ανάμεσα σε έργα τέχνης του Τζεφ Κουνς. Ολιγομίλητη και εσωστρεφής, ρεαλίστρια και κυνική, εξάλλου για αυτό δεν έγινε ποτέ καλλιτέχνις, ξαφνιάζεται όταν ο Έντουαρντ, πρώην άνδρας της, μετά απο 19 χρόνια απουσίας της στέλνει ένα χειρόγραφο αντίτυπο του πρώτου βιβλίου που κατάφερε να ολοκληρώσει και να εκδώσει με τίτλο ” Νυκτόβια Πλάσματα”, αφιερώνοντάς το στην ίδια.

Καθώς η Σούζαν ξεκινά να το διαβάζει, το σενάριο του βιβλίου ξεδιπλώνεται σε μία παράλληλη ιστορία, μία μικρή ξεχωριστή ταινία, ένα τεξανό θρίλερ, στον τρόμο του οποίου βυθίζεται η Σούζαν. Πρωταγωνιστής ο Τόνι (Τζέικ Γκίλενχαλ), ο οποίος καθώς οδηγεί νύχτα στο Τέξας με τη σύζυγο και την κόρη του γίνεται θύμα εγκληματικής ενέργειας μίας συμμορίας με αποτέλεσμα την απαγωγή των δύο γυναικών. Με τη βοήθεια του τοπικού σερίφη (ενός εξαιρετικού Μάικλ Σάνον στο ρόλο) ο φιλήσυχος Τόνι θα μεταμορφωθεί και θα αναζητήσει εκδίκηση.

Η πραγματικότητα με τη μυθοπλασία πλέκονται με αριστοτεχνικό τρόπο, η ηρωίδα αιωρείται μεταξύ φαντασίας και αλήθειας, ανατρέχει στο παρελθόν για να συνειδητοποιήσει ότι ο αποτυχημένος γάμος της με το φιλόδοξο συγγραφέα αντικατοπτρίζει τις αποτυχημένες επιλογές ζωής. Το σύμπαν της ταινίας είναι χτισμένο πλάνο- πλάνο για να κάνει φανερή αυτή την αντίθεση: το κλινικό περιβάλλον που υποδηλώνει πλούτη και εξουσία σε αντιπαράθεση με μία γυναίκα που καταρρέει εσωτερικά υπό το βάρος ενός κενού που προσπαθεί να διακρίνει και να αντιμετωπίσει.

Η κινηματογραφική γλώσσα του Τομ Φορντ είναι πολυεπίπεδη: παντρεύει το μελόδραμα με το θρίλερ με αμυδρές πινελιές γουέστερν, επιλέγει άρτια μοντέρνα αισθητική, στιλιζάρει τα πλάνα του σε σημείο τελειομανίας, στρέφεται στη σιωπή για να χτίσει ένα ψυχογράφημα, μία υπαρξιακή ταινία για τον άνθρωπο στη μέση ηλικία που βλέπει το κενό. Είναι εντέλει μία βαθιά προσωπική ταινία που αντικατοπτρίζει τη ζωή του ίδιου του σκηνοθετή, που έχει εξομολογηθεί δημόσια ότι έχει ταλαιπωρηθεί από κατάθλιψη και από δημιουργική απραγία.

Η εσωτερικότητα της ερμηνείας της Έιμυ Άνταμς είναι υποδειγματική, σχεδόν σπαρακτική, ενώ ο Τζέικ Γκίλενχαλ ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις ενός περίπλοκου ρόλου. Με το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ Βενετίας, τα “Νυκτόβια Πλάσματα” του Τομ Φορντ φλερτάρουν με τις υποψηφιότητες Όσκαρ και αποτελούν σίγουρα μία απο τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς. Δ.Η.Β

 

2. Πάτερσον

Κωμωδία,δράμα , 118′, Η,Π.Α 2016

Πρωτότυπος Τίτλος: Paterson Γλώσσα: Αγγλικά, Διανομή: AMA

Του  Τζιμ Τζάρμους Με τους   Άνταμ Ντράιβερ, Γκολσιφτέ Φαραχανί, Μπάρι Χένλεϊ, Κλιφ Σμιθ, Τσάστεν Χάρμον, Ουίλλιαμ Τζάκσον Χάρπερ

Το έργο έλαβε από το Φεστιβάλ Καννών διθυραμβικές κριτικές, εμείς δεν πηγαίνουμε κόντρα στο ρεύμα, είναι αξιόλογη ταινία, έχει γοητεία, αλλά κάπως είναι υπερεκτιμημένη. Αναγνωρίζουμε πως είναι προσεγμένη τεχνικά μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια και με τη φινέτσα του υποτονικού και διαρκώς σκεπτόμενου Άνταμ Ντράιβερ να είναι η κινητήριος δύναμη της ιστορίας, χωρίς να παραγνωρίζουμε τους πέριξ αυτού ρόλους. Ο Τζιμ Τζάρμους κατασκευάζει την πλοκή, με τρόπο που θυμίζει το δικό το « Μια Νύχτα στον Κόσμο» του 1991, μόνο που τώρα, δεν μιλάμε για πέντε διαφορετικά αυτοκίνητα, ιστορίες μιας νύχτας, αλλά μιας ολόκληρης εβδομάδας.

Πάτερσον είναι περιοχή του Νιού Τζερσεϊ, όπως και το όνομα που δίνει ο σκηνοθέτης στον ήρωα του.

Ποιος είναι άραγε αυτός ο Πάτερσον; Ένας νεαρός και σε όλα του τυπικός. Ξυπνάει πολύ πρωί, φιλάει την αγαπημένη του σύντροφο, που ακόμα κοιμάται και ξεκινάει για τη δουλειά. Είναι οδηγός αστικού λεωφορείου. Καθώς διανύει καθημερινώς δεκάδες χιλιόμετρα, παρατηρεί τους επιβάτες, ταυτόχρονα επεξεργάζεται λέξεις , που αργότερα γίνονται ποιήματα, τα οποία γράφει σε ένα τετράδιο. Από τη μάρκα των σπίρτων, μέχρι αυτά που μαθαίναμε στο δημοτικό για το ύψος, το πλάτος και το βάθος. Βγάζει βόλτα το σκύλο του και τα βράδια πίνει ένα ποτήρι μπίρα, σε συνοικιακό μπαρ, μαθαίνοντας από τον ιδιοκτήτη του, τη μουσική ιστορία της πόλης. Αυτή η συνήθεια επαναλαμβάνεται.

Ο Τζάρμους ήδη από το αριστουργηματικό « Broken Flowers»( δηλαδή εδώ και μια δεκαετία περίπου), άφησε τις μη παραδοσιακές τεχνικές αφήγησης του παρελθόντος, με εξαίρεση το «Μόνο οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί».

Εδώ η πλοκή ρέει σαν νεράκι, ακόμα και όταν η ταινία παίζεται rewind, στα διαρκώς επαναλαμβανόμενα επεισόδια, από τη Δευτέρα μέχρι και το Σάββατο, εμφανιζόμενα ως γκεστ, κάποια νέα πρόσωπα, που διαταράσσουν τη ρουτίνα του Πάτερσον.

Αξίζει να τονιστεί η τελική άποψη του Τζάρμους και το βασικό συμπέρασμα του Πάτερσον ” η τέχνη, είναι μια εσωτερική διαδικασία αλλά και ανάγκη, δεν χρειάζεται να λάβει δημοσιότητα, να γίνει επάγγελμα”. Η ταινία είναι από τον Τζάρμους αφιερωμένη στους κρυφούς(μυστικούς) καλλιτέχνες κάθε λογής.

Τι ήθελε από την άλλη, να εξυψώσει στον υπέρτατο βαθμό το κεντρικό του πρόσωπο και με έμμεσο αλλά ξεκάθαρο τρόπο να υποβαθμίσει το έτερον του ήμισυ; Ήταν ενοχλητική η διάκριση φύλου, παρουσιάζοντας την προσωπικότητα του Πάτερσον, τέλεια, αλάνθαστη, πλήρης και της συντρόφου του ατελής, ικανή μόνο να πλάθει κέικ. Ο Τζάρμους έχασε το μέτρο και θα έχουν χίλια δίκια οι φεμινίστριες και όχι μόνο, αν ξεσηκωθούν.Ι.Γ

«Αν φτιάξεις χίλιους χάρτινους γερανούς, ένας γερανός θα πραγματοποιήσει την επιθυμία σου», είναι το σλόγκαν ενός ιαπωνικού μύθου και  ο διάσημος σκηνοθέτης τον υιοθετεί, για να επισημάνει τα εμπόδια, μέχρι την ολοκλήρωση της « Σιωπής», του πλέον κοπιώδους έργου του, το οποίο ξεκίνησε να σχεδιάζει στα τέλη του ’80, βάζοντάς το αργότερα στο πάγο, μετά από οικονομικές δυσχέρειες και τους  εσωτερικούς του δισταγμούς, στο πως θα προσαρμόσει του ομώνυμο  μυθιστόρημα του Σουσάκου Έντο.

Πώς να μην διστάσει, όταν αποφασίζει να διαβεί δύσβατα μονοπάτια, όπως είναι  η σχέση του ανθρώπου με την πίστη και με  το Θείο;

O Μάρτιν Σκορτσέζε καθοδηγείται από την άγρια καταστολή και την εξόντωση  των χριστιανών στην Ιαπωνία τον 17ο αιώνα, μετά την αποκαλούμενη «Επανάσταση Σιμαμπάρα».

Κεντρικός χαρακτήρας της υπόθεσης είναι ένας Πορτογάλος Ιησουίτης ιερέας ( Φερέιρα) που έχει ως αποστολή να εξαπλώσει τον χριστιανισμό στην Ιαπωνία και που διώκεται κατά την παραμονή του εκεί. Δύο ομοεθνείς του ιεραπόστολοι, στέλνονται στο Ναγκασάκι, για να βρουν τα ίχνη του και να ενισχύσουν τη διάδοση της θρησκείας τους, αντιμέτωποι τελικά με την ανελέητη βία των Ιαπώνων.

Τα υπονοήματα της ταινίας, για τον ακραίο θρησκευτικό φανατισμό των ημερών μας, είναι αμφιλεγόμενα. Ο,τι πάει να χτίσει ο πονηρός Σκορτσέζε, το θολώνει και το  εξουδετερώνει.

Ο τίτλος και τα  μηνύματα της, θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν απλοϊκά- θρησκευτική ευλάβεια, μισαλλοδοξία, απομυθοποίηση-,  θυμίζοντας συζητήσεις παιδιών της Α’ Γυμνασίου (ένας ιεραπόστολος μπορεί να σωπάσει ή να  θεωρεί « Ιούδας», αν στην προσπάθεια του να σώσει τους πιστούς του, εκβιαστεί και δηλώσει αναίρεση της πίστης του;).

 Όταν προσκρούει σε εμπόδια, ακολουθεί το είδος που παίζει στα δάχτυλά, αναδεικνύει τη βία μέσα από την εικόνα.  Ως ειδικός του κινηματογραφικού μέσου, επιμηκύνει με διάφορες εμβόλιμες ιστορίες-άνευ σημασίας-το πρώτο μέρος, σε ένα φιλμ τελικά 160 λεπτών.

Στην πραγματικότητα, ο σκηνοθέτης επιθυμεί να εξαγνιστεί και να αποκρούσει τα πυρ ομαδόν των καθολικών και των ορθοδόξων, 30 χρόνια μετά το σάλο που προκάλεσε, ο  « Τελευταίος Πειρασμός του Χριστού». Ο θεατής -θέλοντας και μη- συμπάσχει με τις συμφορές των χριστιανών σταυροφόρων στην Ανατολική Ασία,  όμως ο Σκορτσέζε δεν μπορεί να κατηγορηθεί από τους Ιάπωνες για εμπάθεια, επειδή ακριβώς, όσα διηγείται, έγιναν, και ταυτόχρονα, αμυδρά, μέσα από τον ιεραπόστολο Φερέιρα, αφήνει κάποια υπονοούμενα για  το δόγμα του «αλάθητου» χριστιανισμού. Με αυτό τον τρόπο, όλοι είναι happy.

Ο Άντριου Γκάρφιλντ είναι ο πρωταγωνιστής και ο αφηγητής, μαζί με τον  Άνταμ Ντράιβερ δίνουν όλο τους το « είναι», πραγματικά συγκλονίζουν και αδικούνται από το τρέιλερ και από κάποιες μεμονωμένες κριτικές. Βρίσκουμε άνευρη και αδύναμη την παρουσία του Λίαμ Νίσον, στον γκεστ ρόλο, του πάτερ Φερέιρα. Ι.Γ

4.Assassin’s Creed

Περιπέτεια Φαντασίας ,105′, Η.Π.Α 2016