Interstellar

Δραματική, Επιστημονικής Φαντασίας, 169΄, ΗΠΑ 2014

Του Κρίστοφερ Νόλαν

Με τους  Μάθιου Μακόναχι, Αν Χαθαγουέι, Μάικλ Κέιν, Τζέσικα Τσαστέιν, Κέισι Άφλεκ, Ματ Ντέιμον, Μακένζι Φόι

Βρισκόμαστε σε μια όχι και τόσο μακρινή μελλοντική εποχή. Ο Κούπερ (Μάθιου Μακόναχι) πρώην πιλότος-μηχανικός της αμερικανικής αεροπορίας και χήρος πατέρας 2 ανήλικων παιδιών, προσφέρει πλέον τις υπηρεσίες του ως… αγρότης! Αυτή η κατάσταση δεν είναι ασυνήθιστη στην εν λόγω φουτουριστική κοινωνία, καθώς η τεχνολογία έχει υποχωρήσει σε προγενέστερα και αναχρονιστικά στάδια, με τις τηλεοράσεις και διάφορα άλλα μηχανήματα να είναι είδη προς εξαφάνιση και όλους τους ανθρώπους να παλεύουν για την επιβίωση σε ένα πλανήτη που «ζει» τις τελευταίες μέρες του. Σε τούτη την κρίσιμη καμπή της ανθρωπότητας, όπου η κορεσμένη και άρρωστη γη αδυνατεί πλέον να ταΐσει τον εναπομείναντα πληθυσμό (η πρωτόγνωρη ξηρασία έχει αφανίσει τεράστιες εκτάσεις), οι αγροτικές καλλιέργειες αναζητούν τις τελευταίες τροφές αλλά ο χρόνος δείχνει να μετρά αντίστροφα για το ανθρώπινο είδος. Επιπλέον, η φύση αντεπιτίθεται και με άλλους τρόπους, καθώς τεράστια σύννεφα σκόνης «πλακώνουν» συχνά πυκνά τις πόλεις, αναγκάζοντας τους κατοίκους τους να ζουν καθημερινά με το φόβο και ανίατες ασθένειες να επιβαρύνουν το αναπνευστικό σύστημα των πιο αδύναμων κι ευάλωτων μελών τους. Ο Κούπερ και η μικρή του κόρη Μερφ (Μακένζι Φόι) η οποία έχει κολλήσει από κείνον το μικρόβιο της επιστημονικής μελέτης, εντοπίζουν μια μέρα τυχαία ένα εγκατελλειμένο διαστημικό σταθμό, όπου ένα μυστικό πρόγραμμα της NASA (η οποία θεωρητικά έχει βάλει λουκέτο) αναζητάει τη λύση στην εξίσωση που αφορά τη σωτηρία της ανθρωπότητας.

«Δεν είμαστε αγρότες αλλά εξερευνητές»! Αυτή τη φράση εκστομίζει αρκετά συχνά ο Μάθιου Μακόναχι στην ταινία, δίνοντας ταυτόχρονα το σύνθημα στον Κρίστοφερ Νόλαν, για να παρουσιάσει ως άλλος πιονέρος, ένα απαράμιλλο υπερθέαμα που όμοιο του δεν έχουμε ξαναδεί στον κινηματογράφο. Ο Νόλαν (τριλογία του «Μπάτμαν», «Memento», «Inception»), με το «Interstellar» να βασίζεται σε δικό του σενάριο – πάντα σε συνεργασία με τον μόνιμο συνσεναριογράφο του, τον μικρότερο αδελφό του Τζόναθαν-, είναι έτοιμος για το πρώτο του Όσκαρ, φτάνοντας στο απώγειο της τέχνης του. Μιας τόσο προσωπικής και ταυτόχρονα προσιτής στο πλατύ κοινό τέχνης, που συνδυάζει υποδειγματικά το καλλιτεχνικό όραμα με την εμπορική αξιοπιστία. Δύσκολα ίσως να ξαναφτιάξει ο Νόλαν ένα τόσο άρτιο, πρωτότυπο, εντυπωσιακό και αυθεντικό έργο όπως το «Interstellar», που μοιάζει – και πιθανότατα είναι – σαν το τελευταίο σύνορο της κινηματογραφικής επιστημονικής φαντασίας. Είναι εκείνο ακριβώς το σημείο  που η κιουμπρική «Οδύσσεια του διαστήματος» εφάπτεται με το «Gravity» και την «Επαφή», κάνοντας τον Νόλαν να δηλώνει πανέτοιμος για να λύσει την εξίσωση που αφορά στην επόμενη μέρα και το μέλλον της ανθρωπότητας. Ταυτόχρονα ο βρετανός σκηνοθέτης αναρωτιέται αν είμαστε έτοιμοι για να αποχωριστούμε το σπίτι μας, τον πλανήτη Γη, που μας φιλοξένησε για δεκάδες χιλιάδες χρόνια, ώστε να ανακαλύψουμε νέους κόσμους και γαλαξίες. Η απόπειρα απάντησης του παραπάνω ερωτήματος μετουσιώνεται σε ένα φαντασμαγορικό διαστημικό ταξίδι, όταν ο Κούπερ και μερικοί τολμηροί αστροναύτες θα αναζητήσουν τη σωτηρία σε 3 πλανήτες ενός μακρινού γαλαξία που παρουσιάζουν ενδείξεις κατοίκησης από τον άνθρωπο.

Στην φιλόδοξη σύζευξη τριών διαφορετικών ειδών – οικογενειακό μελόδραμα, εσχατολογική περιπέτεια και θρίλερ επιστημονικής φαντασίας- ο Νόλαν χρησιμοποιεί όλα τα κινηματογραφικά όπλα του για να τονίσει τη δική του φιλοσοφική αγωνία γύρω από το χρόνο, την ανθρώπινη φύση και το μήνυμα του… ανεξήγητου. Η ταινία, παρά τις επιμέρους μελοδραματικές εντάσεις της (δεν είναι απαραίτητα αρνητικό αυτό), καταφέρνει να αναδειχτεί σε αυθεντικό «εξερευνητή» της αναζήτησης ενός βαθύτερου νοήματος γύρω από την ανθρώπινη ύπαρξη, με τρόπο επικό και συγκινητικό μαζί.

Ο Νόλαν ξέρει να βάζει τέλεια στο ίδιο κάδρο, τον πολυεπίπεδο, βαρύ, συμβολισμό δίπλα στο πιο μικρό και ταπεινό σημάδι, σκιτσάροντας με αλάνθαστο κινηματογραφικό ένστικτο την ιστορία του. Η πορεία του ανθρώπου προς την καταστροφή ή την ανάσταση (διόλου τυχαία η ονομασία «Lazarus» που συνοδεύει την αποστολή των αστροναυτών), του δίνει την ευκαιρία να φτιάξει ένα μεγαλειώδες και υπερφιλόδοξο φιλμ όπου το σασπένς δεν χαμηλώνει στιγμή και τα πάντα κρέμονται από μια κλωστή. Όσο πλησιάζουμε στο φινάλε, το μυστήριο και η αγωνία πυκνώνει σε τέτοιο βαθμό που νομίζεις ότι η οθόνη θα… εκραγεί! Παίρνοντας το ρίσκο να μην αφήσει τίποτα αναπάντητο, ο Νόλαν αρχίζει να κλείνει μία- μία τις εκρεμμότητες, με τρόπο που ακόμη κι αν δεν συμφωνείς 100% μαζί του, οφείλεις να παραδεχτείς τη μεγαλοφυία και την τόλμη του. Το «Interstellar» είναι ένα έργο μεγάλης πνοής που σε μερικά χρόνια θα θεωρείται κλασικό και ορόσημο.

“Interstellar” από 6/11 στους κινηματογράφους σε διανομή Village