Κάλιν Πέτερ Νέτζερ-Λουμινίτα Γκεοργκίου

Συνέντευξη στον Ιάκωβο Γωγάκη απο το Φ. Βερολίνου 2013

Ο Ρουμάνος Κάλιν Πέτερ Νέτζερ ήταν αναμφισβήτητα το πρόσωπο του περσινού κινηματογραφικού φεστιβάλ του Βερολίνου όταν  με την « Οικογενειακή Υπόθεση « (Child’s Pose) κέρδισε το πρώτο βραβείο της διοργάνωσης, την Χρυσή Αρκούδα, σε μια απόλυτα δίκαιη βράβευση. 

Το έργο που πήρε τον τίτλο του από μια στάση της γιόγκα, ακολουθεί μια μάνα (την οποία ερμηνεύει μοναδικά η βραβευμένη σταρ στη χώρα της αλλά και διεθνώς Λουμινίτα Γκεοργκίου) η οποία με τη δύναμη του χρήματος και της κοινωνικής της επιρροής προσπαθεί να ξελασπώσει το γιο της που αντιμετωπίζει την κατηγορία της ανθρωποκτονίας..

Αυτό που πέτυχε ο Κάλιν Πέτερ Νέτζερ είναι το γεγονός ότι βρήκε τις λεπτές ισορροπίες στην ιδιότυπη σχέση μητέρας-γιου βγάζοντας στην επιφάνεια όλες τις ατομικές διεργασίες, τις κοινωνικές ανισότητες, και πάνω απ’ όλα τα αδυσώπητα κοινωνικά και προσωπικά σύνδρομα.

Αισθάνεται κανείς ότι το έργο αυτό δεν είναι μια τυχαία ιστορία, ότι δηλαδή κρύβει κάτι δικό σου, πολύ προσωπικό. Τι σχέση έχει άραγε η πλοκή αυτή με την πραγματικότητα;

Καλίν Νετσέρ: Καταρχήν η ιδέα για να γυρίσουμε αυτό το έργο υπήρχε τουλάχιστον εδώ και μια τριετία, την οποία επεξεργαζόμασταν με τον Ραζβάν Ραντουλέσκου (ο σεναριογράφος της ταινίας) πάνω σε κάπως διαφορετική βάση. Θέλαμε να μιλήσουμε για το φαινόμενο μιας οικογένειας δυσλειτουργικής, αλλά όσο το συζητούσαμε, βρίσκαμε ότι κι εμείς ίσως να ζήσαμε μέσα σε ένα οικογενειακό περιβάλλον με την προσωπικότητα της μητέρας να έχει έναν έντονο ρόλο. Κάπως έτσι προέκυψε το σενάριο, και ναι υπάρχουν κάποιες προσωπικές αναφορές αλλά το μεγαλύτερο μέρος είναι μυθοπλασία.

Μου κάνει εντύπωση ότι αρκετοί Ρουμάνοι σκηνοθέτες της γενιάς σου θέτουν πολύ έντονα στις ταινίες τους ως κεντρικά πρόσωπα γυναικείους χαρακτήρες. Υπάρχει κάποια εξήγηση; Είναι κάποια σύμπτωση ή στη Ρουμανία υπάρχουν άσχημα κατάλοιπα από το παρελθόν;

Καλίν Νετσέρ: Σαφέστατα και υπάρχουν, αλλά στο «Child’s Pose» θέλω να παρουσιάσω μια ιστορία γυρισμένη μεν στο Βουκουρέστι αλλά με μηνύματα που αγγίζουν κάθε κοινωνία και κάθε ανθρώπινη σχέση. Η σχέση μητέρας-γιού δεν αφορά συγκεκριμένη χώρα αλλά πολλές φορές μια αλληλεξάρτηση φροϋδικών καταβολών, και ως ένα βαθμό αυτές θέλω να αναδείξω.

Θα περιέγραφες τον εαυτό σου ότι ανήκεις σε αυτό το λεγόμενο νέο ρουμάνικο κινηματογραφικό ρεύμα που ξεπήδησε μετά την πτώση του Τσαουσέσκου; Βλέπεις αυτή τη τάση να έχει συνέχεια;

Καλίν Νετσέρ: Ναι εκεί με κατατάσσουν, αλλά δεν θεωρώ ότι θα συνεχίσει για πολύ ακόμη να αποκαλείται με αυτό τον όρο. Το νέο ρουμάνικο ρεύμα περιγράφει κινηματογραφικά κάποια κοινωνικά θέματα που σχετίζονται με το πολιτικό παρελθόν της χώρας. Πέρασαν πάνω από 20 χρόνια από τότε και τα σενάρια που γράφονται όλο και περισσότερο εστιάζουν στο σήμερα της χώρας παρά στο χθες. Και το «Child’s Pose» είναι ένα σύγχρονο έργο, που περιγράφει τις ανθρώπινες σχέσεις και τη διαφθορά μέσα στο σύγχρονο περιβάλλον.

Στη συνέχεια συνομιλήσαμε με την  πρωταγωνίστρια Λουμινίτα Γκεοργκίου

Στο έργο παρουσιάζεσαι σκληρή, αυταρχική, που για χάριν υπερβολής μπορούμε να πούμε ότι πατάς επί πτωμάτων για να βοηθήσεις το γιο σου, αλλά σε μια καταπληκτική σκηνή δίνεις την εντύπωση ότι είσαι και θύμα ταυτόχρονα. Ένιωσες κι αυτό το στοιχείο στην ερμηνεία σου;

Λουμινίτα Γκεοργκίου: Απόλυτα. Αυτή η γυναίκα είναι κατεξοχήν θύμα της παθολογικής εξάρτησης προς το γιο της, της δυστυχίας μιας βαρετής καθημερινότητας, και ενός εσωτερικού κενού. Κι όλο αυτό βγαίνει με τον αντίθετο τρόπο, τον σκληρό και αδίστακτο, που δεν είναι αυτή η αλήθεια.

Με τον σκηνοθέτη είχες αυτή την ελευθερία κινήσεων και αυτοσχεδιασμού όπως σε είδαμε για παράδειγμα στο «Θάνατο του κυρίου Λαζαρέσκου»;

Λουμινίτα Γκεοργκίου: Με το Νέτζερ δεν χρειάστηκε να μιλήσουμε ιδιαίτερα για την κάθε σκηνή, υπήρχε συνεργασία και διαισθητική επικοινωνία. Ο ρόλος είναι ασφυχτικός γιατί βρίσκομαι σχεδόν σε κάθε πλάνο, αλλά αυτό δεν δημιούργησε κανένα πρόβλημα.