Κρίστοφ Χοχόισλερ

Δεν είμαι ισχυρός υποστηρικτής των κινηματογραφικών φεστιβάλ

Συνέντευξη στη Μερόπη Κυριάκου-Κακοπιέρου

Μια από τις κορυφαίες προσωπικότητες της λεγόμενης «Σχολής του Βερολίνου», ο Κρίστοφ Χοχόισλερ (I am Guilty/2005, The City Below/2010,) γνωστός για τη δημιουργία ψυχολογικά πολύπλοκων χαρακτήρων στις ταινίες του, επανέρχεται με ένα πολιτικό θρίλερ. Η ταινία του «The lies of the Victors» προβλήθηκε τις προηγούμενες μέρες στο πλαίσιο του Γερμανικού φεστιβάλ κινηματογράφου στη Νέα Υόρκη  και το Screeneye είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει μαζί του.

Τέσσερα χρόνια μετά από την προκλητική ερωτική ιστορία της ταινίας ” Η Πόλη από Κάτω σου”, επανέρχεστε στο κινηματογραφικό προσκήνιο με ένα εξίσου προκλητικό φιλμ ,το “The Lies of the Victors”, για την αλληλεξάρτηση της πολιτικής με την δημοσιογραφία. Ποιο ήταν το κίνητρο σας; 

Ήθελα να δημιουργήσω μια ιστορία που να περιλαμβάνει διάφορα γεγονότα, τα οποία αφορούν πραγματικότητες στη Γερμανία αλλά χωρίς να περικλείω ουσιαστικά 100/100 πραγματικά γεγονότα. Μια ιστορία που να περιλαμβάνει όλες αυτές τις διαπλεκόμενες σχέσεις της δημόσιας ζωής, της πολιτικής, της δημοσιογραφίας, των διαφόρων ομάδων των  συμφερόντων. Όταν ξεκινάς να δουλεύεις μια ιδέα αναπόφευκτα από αλλού αρχίζεις και αλλού καταλήγεις, έτσι θα έλεγα πως αυτό συμβαίνει πάντα και σε εμένα και κάπως ‘έτσι κατέληξα στο “The lies of the Victors”.

Θεωρείτε  πως μια θετική παρουσία  στα δημόσια πράγματα της τέταρτης εξουσίας, θα καθιστούσε τα δημοκρατικά συστήματα αδιάφθορα και πιο λειτουργικά; 

Θα έλεγα πως και ο τύπος είναι μέρος του προβλήματος. Δεν έχω ψευδαισθήσεις πως στο κοντινό μέλλον η καλή δημοσιογραφία θα άλλαζε τους όρους του παιχνιδιού. Θα έλεγα επίσης πως ο καλός τύπος εξαρτάται και από το καλό αναγνωστικό κοινό.

Πριν πέσουν οι τίτλοι του τέλους, αναφέρεστε στα λόγια του ποιητή Lawrence Ferlinghetti : Η ιστορία είναι γραμμένη με τα ψέματα των νικητών, αλλά ποτέ δεν θα την ονειρευτείς απ’ τα εξώφυλλα των βιβλίων. Θα θέλετε να το σχολιάσετε;

Σε κάθε θεωρία συνωμοσίας υπάρχει τελικά η αποκάλυψη. Συχνά όμως, ένα μέρος μένει στην αφάνεια. Υπάρχει πάντα ένα κενό. Ο δυνατός θα γράψει την ιστορία που θέλει να υπάρχει εκεί έξω. Η επιθυμία για έλεγχο πάντα θα υπάρχει και θα επιτυγχάνει το ποθητό αποτέλεσμα αλλά πάντα πρέπει να συνυπολογίζουμε τα κίνητρα και τους παράγοντες, πίσω από την όποια ιστορία γράφεται. Αυτό συμβαίνει και στο φιλμ.

Πιστεύετε στα κινηματογραφικά φεστιβάλ;

Δεν είμαι ισχυρός υποστηρικτής των κινηματογραφικών φεστιβάλ. Ο κόσμος στα φεστιβάλ δεν είναι χαλαρός, είναι αγχωμένος, δεν έχει πολλή χρόνο, πρέπει να παρακολουθήσει πολλές προβολές και καμιά φορά πράγματα που δεν επιλέγει από μόνος του, δεν είναι απαραίτητα της αρεσκείας του,  αλλά πρέπει να τα δει. Παρόλα αυτά τα φεστιβάλ είναι πολύ χρήσιμα. Γι’ αυτό είμαι άλλωστε εδώ σήμερα.

Έχετε συμμετάσχει σε πολλά . Ποιο θα λέγατε πως είναι το δυσκολότερο κοινό;

Από προσωπική εμπειρία και μόνο, θα έλεγα το Καναδικό. Δεν έτυχε σε δική μου ταινία, αλλά μου έτυχε να είμαι σε προβολές, όπου αρκετός κόσμος αποχωρούσε από τα πρώτα λεπτά της ταινίας.

Ποιες είναι οι διαφορές που εντοπίζεται στο Αμερικανικό και το Ευρωπαϊκό κοινό;

Θα έλεγα πως το Αμερικανικό κοινό βιώνει την εμπειρία μιας ταινίας ως έχει. Τη δέχεται ως κάτι καινούριο και την αποδέχεται ή την απορρίπτει. Στην Ευρώπη το κοινό έχει προσδοκίες από το τι θα παρακολουθήσει. Δεν βλέπει εύκολα κάτι με νέα ματιά και αυτό το κάνει πιο επικριτικό.

Το όνομα σας βρίσκεται στη λίστα με τους δημιουργούς που ανήκουν στη λεγόμενη δεύτερη γενιά της «Σχολή του Βερολίνου». Θα μπορούσατε να μου μιλήσετε λίγο γι’ αυτό και να μου πείτε επίσης ποιους άλλους θα περιλαμβάνετε σε αυτή τη λίστα;

Θα ήθελα πρώτα να πω πως αυτή η προσέγγιση, ο χαρακτηρισμός έγινε από τους κριτικούς κινηματογράφου. Είμαστε όμως μια ομάδα δημιουργών που πράγματι λειτουργήσαμε με κάποια συνεργασία και που η δουλειά μας ίσως έχει αισθητικά συγγενικά χαρακτηριστικά. Δεν αρνήθηκα ποτέ πως ανήκω σε αυτή την ομάδα. Δεν υπήρχε μανιφέστο αλλά παρόλα αυτά καταλαβαίνεις ότι ακόμα και ένας χαρακτηρισμός, ένας τίτλος δημιουργεί προσδοκία στους άλλους, καμιά φορά και απογοήτευση, γιατί περιμένουν να λειτουργείς συγκεκριμένα. Έτσι θα έλεγα, πως η έκφραση, η δημιουργία, πρέπει να είναι ελεύθερη χωρίς ταμπέλες.
Όσο για το ποιοι ανήκουν σε αυτή την ομάδα δεν θα ήθελα να υπερασπιστώ εγώ το ποιος είναι μέσα και ποιος έξω, αλλά αν πρέπει να πω κάποια ονόματα, θα έλεγα πέραν του εαυτού μου τον Benjamin Heisenberg, τον Franz Müller, τον Nicolas Wackerbarth και μερικούς ακόμα.

Κριτική για το “The Lies of the Victors”