Μέχρι το Τέλος(The Homesman)

Του Τόμι Λι Τζόουνς

Με τους Τόμι Λι Τζόουνς, Χίλαρι Σουάνκ, Μέριλ Στριπ, Μιράντα Ότο, Τζέιμς Σπέιντερ, Ντέιβιντ Ντένσικ, Ουίλιαμ Φίχτνερ, Γκρέις Γκάμερ, Τζον Λίθγκοου

Δράμα, Γουέστερν, Η.Π.Α 2014

Τον θαυμασμό του στο γουέστερν  φανερώνει για δεύτερη φορά μέσα σε δέκα χρόνια,  ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Τόμι Λι Τζόουνς. Το « Μέχρι το Τέλος »  μπορεί να μην φτάνει στο επίπεδο του πολυσύνθετου και κοσμοθεωρητικού του φιλμ «Οι Τρεις Ταφές του Μελκιάδες Εστράδα» αλλά με αποτελεσματικότητα ανακυκλώνει  τις εμμονές του για το-όπως πιστεύει- κάλπικο όραμα στο οποίο χτίστηκε ο Αμερικάνικος πολιτισμός, αφήνοντας στην άκρη σε αυτή την ταινία, τους μετανάστες και τις πολιτιστικές διαφορές, για να στηριχθεί στην κοινωνική βαρβαρότητα επί των  γυναικών,  και σε όσους ψυχικά  υποφέρουν. Το ποτήρι θα το κρατήσει μισογεμάτο και εξηγούμε αμέσως το γιατί.

Τα πρώτα 45 λεπτά για κάποιο ανεξήγητο λόγο δαπανούνται όπως θα λέγαμε « επί της διαδικασίας»,  ποιος θα μεταφέρει τις τρεις γυναίκες που έχουν χάσει τα λογικά τους  από την υποβαθμισμένη Νεμπράσκα στην πιο ανεπτυγμένη Αιόβα, για να βρεθούν κάτω από τη σκέπη  της γυναίκας του ιερέα της συγκεκριμένης περιοχής( Μεριλ Στριπ). Το έργο παραμένει μέχρι αυτό το χρονικό σημείο  των τριών τετάρτων,  χωρίς σαφή προσανατολισμό, το ορόσημο της έναρξης  του μακρινού ταξιδιού, θα  μεταμορφώσει το μέχρι εκείνης της στιγμής διακύβευμα, για να γυρίσει τότε το φιλμ σε πιο ουμανιστικά μονοπάτια. Η περιπετειώδης διαδρομή,  με οδηγό την δυναμική Μαίρι Μπι Κάντι(Χίλαρι Σουάνκ) και συνοδοιπόρο τον  γκρινιάρη μικροαπατεωνίσκο καουμπόι  Τζορτζ Μπρίγκς(Τόμι Λι Τζόουνς) θα δώσει σταδιακά τον αναγκαίο ζοφερό τόνο στην ιστορία, αποκαλύπτοντας τον αφόρητο πόνο  όλων των χαρακτήρων, με τους δύο πρωταγωνιστές να προσπαθούν να εξιλεωθούν από τους διαφορετικούς σταυρούς που πάνω τους κουβαλούν.

Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε στον Τόμι Λι Τζόουνς κάτι που  ο  Ταραντίνο  στο «Django» δεν ακούμπησε,  κι ο Στιβ ΜακΚουίν  στο « 12 Χρόνια Σκλάβος» το έθιξε επιδερμικά- μόνο μέσα από το ρόλο της Λουπίτα Νιόνγκο-  απέφυγαν δηλαδή να επενδύσουν επί μακρό στην ανισότητα φύλου,  που τον  19ο αιώνα μαζί με τις φυλετικές διακρίσεις χαρακτήριζαν την Αμερικάνικη κοινωνία. Ο  Τόμι Λι Τζόουνς αρχικά δείχνει να επιδιώκει κάτι τέτοιο, μέσα  από το πρόσωπο της διψασμένης για αγάπη και οικογένεια Μαίρι Μπι Κάντι , αλλά όσο η ταινία οδεύει προς το τέλος,  φαίνεται  να ισορροπεί  τους ρόλους και να δίνει ένα προβάδισμα στον χαρακτήρα του  Τζορτζ Μπρίγκς( που ερμηνεύει ο ίδιος ο σκηνοθέτης), με τις τελευταίες του ενέργειες-μία σε ένα πανδοχείο και μια ακόμη σε ένα πλωτό καράβάκι-  να είναι θολές κι αντιφατικές, για την υπόσταση  και τις πραγματικές επιδιώξεις του ήρωα.

 Θα θέλαμε από τον 67 χρόνο σκηνοθέτη- κι ας ξέφευγε από το πνεύμα του μυθιστορήματος του Glendon Swarthout- να ανέπτυσσε επαρκώς τα χαρακτηριστικά των  τριών ψυχικά ανισόρροπων γυναικών, από συν-πρωταγωνίστριες δυστυχώς μεταβάλλονται σε κομπάρσες και στατικές φιγούρες, βάζοντάς τες στο περιθώριο  και μαζί με αυτές το πιο ισχυρό του ατού, και ούτε με τα διάφορα happenings ( πχ οι Ινδιάνοι που τους απειλούν),  να μην μπορεί να δικαιολογήσει τη δίωρη διάρκεια του έργου.

Το δεξί χέρι ενός άλλου Λι, του Ανγκ Λι, ο διευθυντής φωτογραφίας Ροντίγκο Πριέτο αναλαμβάνει να διαχειριστή και το» Μέχρι το Τέλος ». Οι εικόνες του άγριου φυσικού περιβάλλοντος είναι εντυπωσιακές και μετριάζουν τα προβλήματα που έχουμε αναφέρει. Χαραγμένες στο νου- από άποψη φωτογραφίας- θα μείνουν δύο σκηνές, η μία που αποτυπώνει την οριακή κατάσταση και την εξάντληση  των πρωταγωνιστών,  μέσα σε ένα υπέροχα χιονισμένο τοπίο και μία ακόμη σε ένα πανοραμίκ,  με θέα τον ποταμό Μιζούρι.

Η απόδοση της Χίλαρι Σουανκ- με την ιδιαίτερη της προφορά- είναι θαυμάσια και μας υπενθυμίζει τις μεγάλες της οσκαρικές ερμηνείες στο « Boys don’t cry» και στο « Million Dollar Baby», το ίδιο ισχύει και για τον βετεράνο Τζόουνς ταυτόχρονα όμως πρόβαλλε υπερβολικά τον εαυτό του και δεν μπόρεσε  να τιθασεύσει το σκηνοθετικό του “υπερεγώ”.

Τυπικός, διεκπεραιωτικός και μικρός-ούτε 5 λεπτά- ο ρόλος για την Μέριλ Στριπ.

Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του Φ. Καννών 2014

“Μέχρι το Τέλος” από 26/6 στους κινηματογράφους σε διανομή Weird/ Odeon