Το Παιδί από τη Γερμανία(The Hidden Child)

Δραματικό θρίλερ, 105’, Γερμανία- Σουηδία

Του Περ Χάνεφχορντ

Με τους Κλαούντια Γκάλι, Γιάκομπ Οφτέρμπρο, Πάμελα Κόρτες Μπρούνα, Έντβιν Έντρε

Η συγγραφέας Έρικα Φαλκς μετά τη γέννηση του παιδιού της κι έχοντας την αμέριστη συμπαράσταση του αστυνομικού συζύγου της ο οποίος βρίσκεται σε άδεια πατρότητας για τη φροντίδα του νεογέννητου, προετοιμάζει το νέο της μυθιστόρημα. Η ήρεμη και όλο ασφάλεια καθημερινότητα της διακόπτεται απότομα όταν ένας άγνωστος μεσήλικας εμφανίζεται από το πουθενά, ισχυριζόμενος ότι είναι ο… ετεροθαλής αδελφός της από την πλευρά της μητέρας της. Μην πιστεύοντας τίποτα από τα λεγόμενα του, σχεδόν τον πετάει έξω από το σπίτι της. Πολύ γρήγορα η Έρικα θα μετανιώσει για την πράξη της αυτή, όταν όμως είναι πλέον αργά. Ο άγνωστος άντρας εντοπίζεται νεκρός λίγες μέρες αργότερα. Η είδηση αυτή σε συνδυασμό με το προ μηνών βίαιο τροχαίο που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο των γονιών της, θα παρακινήσει τη συγγραφέα να ψάξει το παρελθόν της μητέρας της. Η έρευνα της θα την οδηγήσει μέχρι το 1943, στα τέλη σχεδόν του Β Παγκοσμίου πολέμου, τότε που η έφηβη μητέρα της είχε μια ομιχλώδη ερωτική περιπέτεια…

Οι σκανδιναβοί έχουν δημιουργήσει τα τελευταία χρόνια ολόκληρη σχολή αστυνομικού μυθιστορήματος. Πρωτεργάτης φυσικά ο σουηδός Στιγκ Λάρσον και η τριλογία του «Millennium». Αν και δεν πρόλαβε να απολαύσει την επιτυχία του ο συγγραφέας, αφού έφυγε από τη ζωή ξαφνικά στα 50 χρόνια του λίγο μετά την κυκλοφορία του τρίτου βιβλίου «Το κορίτσι στη φωλιά της σφήγκας», άνοιξε το δρόμο στους …κλώνους του ώστε να γραφτούν μερικά από τα πιο άρτια και εμπνευσμένα σύγχρονα αστυνομικά μυθιστορήματα. Αυτά πρόσφεραν άφθονο υλικό στους κινηματογραφιστές προκειμένου να απεικονίσουν έναν κόσμο αθέατο και απειλητικό, όπου πίσω από την ειδυλλιακή εικόνα του κρύβεται το νοσηρό πρόσωπο μιας κοινωνίας σε βαθιά κρίση.Ο κόσμος που περιγράφεται στο «Παιδί από τη Γερμανία», όπως βάφτισε ο εκδοτικός οίκος Μεταίχμιο το «Hidden child» της Καμίλα Λάκμπεργκ, θυμίζει έντονα Λάρσον. Ταυτόχρονα όμως επιχειρεί να αποστασιοποιηθεί από αυτόν σε βασικά ζητήματα. Για παράδειγμα η νοσηρότητα του «Millennium» δεν εικονοποιείται ποτέ εδώ, ενώ τα κίνητρα των θυτών μένουν καλά κρυμμένα στο σκοτάδι, μέχρι το φινάλε.

Ο σκηνοθέτης εστιάζει στο συμπαγές κομμάτι της κανονικής ζωής των Έρικα και Πάτρικ. Μια καθημερινή και φυσιολογική ζωή εύκολα αναγνωρίσιμη και άμεσα αποτυπωμένη. Σε αντίθεση πάντως με τα βιβλία της Λάκμπεργκ και προφανώς για λόγους οικονομίας στην αφήγηση – ίσως και άποψης;- ο άντρας στην ταινία τοποθετείται στην άκρη κουβαλώντας συνέχεια ένα μωρό στην αγκαλιά του, αφήνοντας τον πρωταγωνιστικό κινηματογραφικό ρόλο στη σύντροφο του, παρότι το ζευγάρι στο χαρτί είναι ίσοι συμπαίχτες σε όλα. Η πλοκή παρουσιάζει ενδιαφέρον χάρη στο συμπαγές και πολυεπίπεδο υλικό της. Μια σειρά θανάτων – ή μήπως δολοφονιών;- που όλοι σχετίζονται με ένα καλά θαμμένο μυστικό που έχει πολιτική σημασία. 

Πέρα όμως από το προφανές αλισβερίσι με το αμαρτωλό παρελθόν των ηρώων – ο ναζισμός και η συνεργασία με τους γερμανούς στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου αποτελεί ανοιχτή πληγή για αρκετούς σουηδούς- και τις πολιτικές αναγωγές του στο σήμερα, η ταινία του Περ Χάνεφχορντ δεν έχει κάτι παραπάνω να αφηγηθεί. Σαφώς και η σύγκριση με την αριστοτεχνική τριλογία του Λάρσον αναγκάζει πολλούς δημιουργούς να στίψουν το μυαλό τους για το κάτι παραπάνω αλλά εδώ έχουμε μια σειρά από προβληματάκια που προκαλούν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Η άχρωμη και μονοδιάστατη κινηματογραφική Έρικα δεν είναι ο χαρακτήρας που μπορεί να ταυτιστεί ο θεατής μαζί της, πολλά σημεία στην εξέλιξη του έργου είναι φορτωμένα με στοιχεία που περισσότερο μπερδεύουν παρά ξεδιαλύνουν, ενώ και η (προβλέψιμη;) αποκάλυψη του φινάλε ίσως γίνει ορατή σε μερικούς θεατές από το μέσο κιόλας του φιλμ.

Στη δεύτερη μόλις μεγάλου μήκους ταινία του – είχε προηγηθεί το προ πενταετίας οικογενειακό δράμα «Elkland»- ο μικρομηκάς κυρίως σκηνοθέτης, φτιάχνει ένα αξιοπρεπές ατμοσφαιρικό θρίλερ όπου η κλινική, ψυχρή και σκοτεινή απεικόνιση της σύγχρονης Σουηδίας έρχεται σε… αφύσικη αντιδιαστολή με το φωτισμένο από ζεστά και έντονα χρώματα παρελθόν του Β Παγκοσμίου πολέμου. Η σύγκριση βέβαια δεν αφορά στην ναζιστική δράση και την προδοσία των φίλων αλλά στην ανέμελη νιότη και κυρίως στην λυτρωτική δύναμη του έρωτα. Με το τέλος αυτού, ξεκινάει ουσιαστικά και η εκβολή του παραδεισένιου κόσμου στο σημερινό έρεβος, όπου η πολιτική ορθότητα και η «αγιοποίηση» του ομιχλώδους παρελθόντος τείνει να γίνει εκτός από νομοτέλεια και πηγή κάθαρσης για τις αμαρτίες του παρελθόντος.

“Το παιδί από τη Γερμανία” από 27/2 στους κινηματογράφους σε διανομή ODEON