Πλάνο 75

Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης

Η ταινία ξεκινά με μια σκηνή που θυμίζει το περιστατικό στο Μόντρεαλ τον Δεκέμβριου του ‘89, όπως αποτυπώθηκε στην ταινία « Πολυτεχνείο» του Ντενί Βιλνέβ.

Η ειδοποιός διαφορά, είναι  ότι στο « Πλάνο 75» , ο κατά συρροήν  δολοφόνος δεν σημαδεύει νεαρές φοιτήτριες, αλλά τα περήφανα γηρατειά μέσα σε οίκο ευγηρίας,  ισχυριζόμενος ότι « το πλεόνασμα των ηλικιωμένων στραγγαλίζει την ιαπωνική οικονομία».

Το « Πλάνο 75» αψηφά τη γενική κατηγοριοποίηση των ταινιών και σίγουρα δεν είναι ένα θρίλερ μυστηρίου, όπως η αρχική εντύπωση σχεδόν με βεβαιότητα προδικάζει. Το έργο ανήκει στη σφαίρα του ποιητικού ρεαλισμού και  διερευνά την αστική απομόνωση των κατώτερων στρωμάτων της ιαπωνικής κοινωνίας , την κρατική αδιαφορία -για τους μη έχοντες κομπόδεμα στην άκρη , τους χαρακτήρες που είναι απελπισμένοι  και οδηγούνται σε ένα μακάβριο τέλος, όπου την τελική απόφαση για το εάν θα ζήσουν ή εάν θα πεθάνουν , θα την “επιλέξουν” οι ίδιοι. Η πολιτεία  στέκεται αρωγός , χρηματοδοτώντας τους, μονάχα για  τη δεύτερη επιλογή.

Αποκρύπτεται από τους εν δυνάμει πελάτες, ότι οι  στάχτες τους  ανακυκλώνονται  και χρησιμοποιούνται ακόμη κι ως ζωοτροφές.

Μία καθαρίστρια ξενοδοχείου -78 ετών- απολύεται από τη δουλειά της. Ταυτόχρονα  δε,  είναι θέμα ελάχιστου χρόνου, να μην έχει ούτε σπίτι να μείνει.

Το «Πλάνο 75»  φαντάζει ως η μοναδική της λύση.

Γνωρίζει τον ημί-απασχολούμενο υπάλληλο του κέντρου, το θείο του,  που αποφάσισε να ενταχθεί στο πρόγραμμα,  την τηλεφωνήτρια που προσπαθεί να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον των μελλοθανάτων και να μη το μετανιώσουν, όπως επίσης και τη Φιλιππινέζα νοσηλεύτρια, η οποία εργάζεται εκεί, για να στηρίζει την άρρωστη κόρη της.

Στην ιστορία της σκηνοθέτιδας Τσι Χαγιακάουα,  πέραν της κεντρικής ηρωίδας, ψυχογραφούνται σκοπίμως   και τα μέλη του προσωπικού του κέντρου, ως μια απόδειξη ότι   όλοι τους  βράζουν στο ίδιο καζάνι, της φτώχειας, του αποκλεισμού και της έλλειψης εναλλακτικών επιλογών.

Το έργο δεν είναι εντελώς πεσιμιστικό, εμφανίζεται και η αχτίδα φωτός, η αισιόδοξη προοπτική, εκεί που σκέφτεται κανείς ότι θέλει να πεθάνει, η Τσι Χαγιακάουα  οδηγεί το θεατή να σκέφτεται πως θέλει και να ζήσει.

Ο ρυθμός της ταινίας είναι σε μερικές στιγμές πέραν του δέοντος  αργόσυρτος και η διάρκεια της, ίσως  μεγαλύτερη από το ίδιο το διακύβευμα της.

Η Τσι Χαγιακάουα χωρίς επιδεικτικά  να το βροντοφωνάζει , στηριζόμενη σε μυθοπλαστικό γεγονός – Πλάνο  75- και γνωρίζοντας  ότι στο εγγύς μέλλον μπορεί ένα τέτοιο πρόγραμμα να πάρει σάρκα και οστά, διοχετεύει  το  αιχμηρό κοινωνικό-πολιτικό της  σχόλιο , για την υποκρισία και τη  χαμένη ευαισθησία των δυτικών κοινωνιών… ίσως τους ανοίγει και τα μάτια;

Πλάνο 75 από την Πέμπτη  1/2 στους κινηματογράφους