“Μια φορά κι ένα καιρό” ο Ταραντίνο έσπαγε τις συμβάσεις. Εξελίσσεται ή ανακυκλώνεται;

Κριτική από Κάννες Ιάκωβος Γωγάκης

Όπως μας προϊδεάζει  ο τίτλος,  τo ” Once Upon a Time In Hollywood” είναι  ένα παραμύθι. Εμείς προσθέτουμε …παραμύθι ενηλίκων, όπου η   βία αργεί αλλά καραδοκεί-  όπως συμβαίνει πάντα στο φιλμικό σύμπαν  του Κουεντίν Ταραντίνο. Κι όσοι γνωρίζουν το φιλμικό του σύμπαν , ας θυμηθούν την εξέλιξη των περισσότερων  ιστοριών του…προτού  φτάσουμε στις αιματοχυσίες, όπου όλα κινούνται στη σφαίρα του αιματηρού φινάλε.

Τα διθυραμβικά πρώτα σχόλια για την ταινία , όπως γράφτηκαν κι ακούστηκαν από τα μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα, δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα. Είναι υπερβολικά και φάνηκε από τη χλιαρή υποδοχή του κοινού και των κριτικών στην πρωινή προβολή της 22/5. 

Ο Κουεντίν Ταραντίνο δεν ξεφεύγει από το  σινεμά που αγαπά και από την ταύτιση  με την αμερικανική κουλτούρα( σε ένα μέρος του είναι ουέστερν και σε ένα άλλο το έργο  εξελίσσεται σε σπλάτερ), παραμένοντας  το συγκεκριμένο είδος/είδη,  μια λατρεία, μια εμμονή- ίσως και μια  επιθυμία,  να θεωρηθεί ως ο  Αμερικανός αντικαταστάτης του Ιταλού  Σέρτζιο Λεόνε). Άφησε την εντύπωση,  πως οι συγκεκριμένες  σκηνές, γράφτηκαν στο σενάριο,  γιατί όφειλε να τονίσει  -για πολλοστή φορά ότι δεν πρόκειται να το  αποτινάξει το είδος. Εν αντιθέσει με τις δύο  προηγούμενες του ταινίες, που όριζαν το τι εστί σύγχρονο ουέστερν, το έργο διαδραματίζεται στο κοντινό παρελθόν κι έπρεπε να βρει τρόπο να το εντάξει… και τον βρήκε, κάνοντας τον ηρωά του ηθοποιό τέτοιων ρόλων. Επί παραδείγματι,  στους ” Μισητούς 8″ το σασπένς,   ήταν πιο ισχυρό, γιατί ολόκληρη η ταινία ήταν  επικεντρωμένη σε πρόσωπα που  είχαν έναν  κοινό παρονομαστή κι ένα  μέρος, που όλοι συγκεντρώθηκαν εκεί.  Στο νέο του έργο δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Οφείλουμε να παραδεχτούμε πως η  ματαιοδοξία των καλλιτεχνών του Χόλιγουντ  για δόξα, είναι υπαρκτή και την καυτηριάζει με έναν τρόπο εντελώς ταραντινικό αλλά εύστοχο.

 Τις φημολογίες για εμπλοκή του Πολάνσκι στη δολοφονία της γυναίκας του, τις αποτινάσσει, αλλά βρήκε έναν πλάγιο τρόπο να πει πως είναι αντίθετος με τη σεξουαλική συνεύρεση ενηλίκων με ανήλικα κορίτσια.     Όσοι ήλπιζαν πως στο ” Once Upon a Time in Hollywood”, ο Ταραντίνο  θα εξελίξει τις αποδεδειγμένες τεράστιες δυνατότητες του, κάνοντας ένα σινεμά “έκπληξη”,  δομώντας το σενάριό του σε άλλη κατεύθυνση, που δεν θα ακολουθεί απόλυτα το παρελθόν του, δηλαδή φτιάχνοντας  μια ταινία  πιο ρεαλιστική ίσως  και λιγότερη παιχνιδιάρικη…θα απογοητευτούν. Αντιθέτως,   δεν θα απογοητεύσει όσους κρατούσαν ένα καλάθι ούτε πολύ μικρό, ούτε και πολύ μεγάλο.   Το εάν η δολοφονία της Σάρον Τέιτ ήταν μια πλάνη, ένα παιχνίδι του Ταραντίνο για να μας οδηγήσει σε άλλα μονοπάτια ή έχει ουσία κι περιεχόμενο, το αφήνουμε να αιωρείται.

Ο εμπνευστής του σεναρίου και σκηνοθέτης της ταινίας,  ζήτησε από το κοινό και τους κριτικούς να αποφύγουν τις πολλές λεπτομέρειες κι εμείς θα το τηρήσουμε, γιατί ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, όπως και το σασπένς.

Η ταινία διαδραματίζεται στο Χόλιγουντ το 1969, σε δύο εποχές.  Το πρώτο μέρος διαδραματίζεται χειμώνα,  το δεύτερο το  καλοκαίρι.

Ο Λεονάρντο ντι Κάπριο ερμηνεύει τον Ρικ Ντάλτον, έναν φιλόδοξο νέο ηθοποιό, που έχει βάλει στόχο να πρωταγωνιστήσει στον κινηματογράφο και να αφήσει πίσω  τηλεοπτικούς ρόλους ουέστερν τρίτης κατηγορίας.  Συνοδοιπόρος του,  είναι ο φίλος του Κλιφ Μπουθ( Μπραντ Πιτ), ο οποίος κάνει ενίοτε τον κασκαντέρ. Είναι ένας τύπος χαμηλών τόνων, βετεράνος του Βιετνάμ, που μένει με το σκύλο του, μετά το θάνατο της γυναίκας του( οι κουτσομπόληδες του Χόλιγουντ λένε ότι  τη γυναίκα του τη δολοφόνησε). Μαζί θα  συναντήσουν έναν παραγωγό( Αλ Πατσίνο), ο οποίος προθυμοποιείται να στηρίξει τον Ρικ Ντάλτον, συμβουλεύοντας τον( εάν επιθυμεί να έχει ρόλους και καλές απολαβές)   να μετακομίσει στην Ιταλία και να παίξει σε σπαγγέτι ουέστερν.

Παράλληλα, δίπλα από το σπίτι που νοικιάζει ο Ρικ, αγόρασε δική του βίλα ο Ρόμαν Πολάνσκι (Rafał Zawierucha)και μετακόμισε εκεί με την ηθοποιό-σύντροφό του την Σάρον Τέιτ ( την ερμηνεύει η Μάργκοτ Ρόμπι). Ο Πολάνσκι απολαμβάνει τις δάφνες από την επιτυχία της ταινίας ” Το Μωρό της Ρόζμαρι” κι όπως λέει ο Ρικ ” Είναι ευκαιρία, να τον γνωρίσω να παίξω σε ταινίες του, είναι αυτός που έκανε το Rosemarys ( fucking) baby”.

Ως γνωστόν, το καλοκαίρι του 1969 οι κάτοικοι της Καλιφόρνια έζησαν τον τρόμο, μεταξύ Ιουλίου κι Αυγούστου,  όταν ο απατεώνας Τσαρλς Μάνσον,  μαζί με μέλη της οικογένειας του κι οπαδούς του,  προχώρησαν σε εγκλήματα,  δολοφονώντας τον πολιτικό ακτιβιστή Γκάρι Χίνμαν. Επόμενο θύμα ήταν η  σύζυγος του Πολάνσκι, η Σάρον Τέιτ.

Ο Αμερικανός σκηνοθέτης, γυρίζει την ταινία σε φιλμ ( όπως το συνηθίζει) και  με τη  διάρκεια της να είναι  2.5 ώρες και κάτι ( όπως επίσης το συνηθίζει). Επιπρόσθετα, τοποθετεί δίπλα στους βασικούς πρωταγωνιστές (  Ντι Κάπριο-Πιτ),  είτε γνωστούς ηθοποιούς είτε είτε άγνωστους( που αντικαθιστούν υπαρκτά πρόσωπα της δεκαετίας του ’60, όπως είναι  Μάικ Μοχ στο ρόλο του Μπρους Λι τον οποίο ο Πολάνσκι υποψιαζόταν ως το δολοφόνο της γυναίκας του,  αλλά η σκηνή που βλέπουμε πόρρω απέχει από τις συγκεκριμένες υποψήφιες ).

Η κινηματογραφική δράση πάντα περιστρέφεται  γύρω από την αλληλοτροφοδοτούμενη σχέση του Ρικ και του Κλιφ(Ντι Κάπριο και Πιτ). Επιλέγει κυρίως δυναμικές  μουσικές, ποπ και ροκ εντ ρολ εκείνης της εποχής κι  όλες τοποθετούνται με απίστευτη αρμονία στο κινηματογραφικό του δημιούργημα, το οποίο όπως το συνηθίζει όλα στήνονται σαν ένα αλφάδι ακρίβειας  Κάνει την έκπληξη κι ενώ όλοι περιμέναμε να ακούσουμε το “California Dreaming” από τους Mamas and Papas, όπου τα μέλη του συγκροτήματος  ήταν φίλοι του Πολάνσκι, επέλεξε την καταπληκτική ακουστική εκτέλεση του Χοσέ Φελισιάνο.

Ο Ταραντίνο -που πρόσφατα πάτησε τα 56-, δήλωσε το 2016, ότι στη δέκατη ταινία του,  θα βάλει  τίτλους τέλους  και θα αφήσει τη σκηνοθεσία… μια για πάντα. Εάν λέει αλήθεια-και δεν αναιρέσει την απόφαση του όπως έπραξαν άλλοι συνάδελφοί του-, τότε το  ” Once Upon a Time in Hollywood” αποκτά ιδιαίτερη σημασία,  καθορίζοντας τα τελευταία στάδια της -γεμάτης λαμπρές στιγμές- σταδιοδρομίας του( είναι η 9η ταινία του). Θα επιθυμούσε διακαώς οι έπαινοι εν έτει 2019 να είναι ανάλογοι  με τους επαίνους του 1994. Τότε,  με τη δεύτερη του ταινία( Pulp Fiction) και με ένα καστ πρωτοκλασάτων ηθοποιών ( όπως διαθέτει και τώρα) ,  έφυγε από τις Κάννες για την Αμερική ,  με το Χρυσό Φοίνικα των Καννών.

Πιστεύουμε, όταν καταλαγιάσει ο παροξυσμός του Φεστιβάλ Καννών , θα υπάρξει μια πιο νηφάλια αντιμετώπιση, όπου η ταινία από τη μια  θα αποδεικνύει την αξία του Ταραντίνο στο κινηματογραφικό γίγνεσθαι, αλλά δεν θα ανοίγει ούτε για τον ίδιο ούτε για το κοινό κάτι νέο και διαφορετικό.