Ran ( Επανέκδοση)

Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης

Το «Ran» είναι ένα θεόρατο, επιβλητικό έπος που  κερδίζει …με την όψη του

αλλά όχι πάντα με τον ρυθμό του.

Ο Κουροσάβα μεταγράφει τον «Βασιλιά Ληρ» στην ιαπωνική ιστορία και στήνει μια αλληγορία για την εξουσία, την πτώση, την οικογένεια  και την παροδικότητα της ίδιας της εξουσίας.

Ο Χιντετόρα ( ο εκφραστικός Τατσούγια Νακαντάι),  θερίζει τα ίδια τα εγκλήματά του, ενώ ο κόσμος μοιάζει να βυθίζεται σε ένα υπαρξιακό «χάος».

Η ταινία ωριμάζει όσο προχωρά.

Από την τελετουργική, σχεδόν ακινητοποιημένη αρχή, μέχρι το συντριπτικό μεσαίο μέρος στο Τρίτο Κάστρο, όπου οι στρατοί των Τάρο και Τζίρο πυρπολούν τα πάντα και ο Χιντετόρα γλιστράει στην τρέλα,  μια σεκάνς μνημείο σύνθεσης εικόνας και ήχου.

Εξίσου χαραγμένη στη μνήμη μένει η αυτοκτονία της παλλακίδας και ο σαρκαστικός, σπαρακτικός σχολιασμός του Κιόαμι, που προσθέτει μια ειρωνική, σχεδόν θεολογική χροιά.

Η παραγωγή -η πιο ακριβή του Κουροσάβα- με διεθνή-αμερικανική στήριξη…λάμπει. Τα κοστούμια, οι χιλιάδες κομπάρσοι, οι ιππασίες και οι μάχες χωρίς ψηφιακά δεκανίκια είναι καθηλωτικά. Η μουσική ντύνει την καταστροφή με πένθιμη μεγαλοπρέπεια, ενώ η χρήση χρώματος κάνει κάθε κάδρο ζωγραφιά.

Κι όμως, η ταινία είναι υπερβολικά πομπώδης και μεγάλη σε διάρκεια.

Η θεατρικότητα της υποκριτικής

και η στοχαστική μονοτονία,  αποστασιοποιούν υπερβολικά και κουράζουν. Κάποιες  στιγμές νιώθουμε ότι το μεγαλείο του θεάματος σκεπάζει τους ανθρώπους του.

Το «Ran»,  αναπτύσσεται πιο εύστοχα,  όσο εξελίσσεται

και καταλήγει σε τραγωδία συντριπτική,

αλλά παραμένει ταινία ανισόρροπη.

Σπουδαία ως εικόνα και ιδέα,

λιγότερο ζωντανή,  ως σινεμά που σε παίρνει μαζί του.

Ένα σεβαστό, εντυπωσιακό,

μα όχι αψεγάδιαστο ορόσημο των τελευταίων δημιουργικών χρόνων, του Ιάπωνα μετρ.

Ran από την Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου στους κινηματογράφους