The Post: Απαγορευμένα Μυστικά

Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης

Καλά κρυμμένα μυστικά μέσα στον Λευκό Οίκο.

Η διαχρονική ευθύνη όλων των Αμερικανών Προέδρων,  στην συγκάλυψη παράνομων πράξεων και δόλιων ενεργειών, στον συνεχιζόμενο τότε πόλεμο στο Βιετνάμ, ώθησαν το 1971 τον στρατιωτικό αναλυτή Ντάνιελ Έλσμπεργκ να διοχετεύσει χιλιάδες έγγραφα-τα οποία αποκάλυπταν την αλήθεια-  στις εφημερίδες New York Times και  Washington Post . Το αποκαλούμενο σκάνδαλο  “Pentagon Papers” έσκασε όταν ήταν στα ηνία η  κυβέρνηση Νίξον, η οποία με διάφορες δικαστικές αποφάσεις και με υπόγειους τρόπους κατάφερε  να περιορίσει τον κοινωνικό αντίκτυπό του, αλλά το σκάνδαλο Watergate, το οποίο αμέσως ακολούθησε, σαν σίφουνας την έριξε.

Ενώ το 1976 ο Άλαν Πακούλα  σκηνοθέτησε το καλύτερο μέχρι τώρα δημοσιογραφικό θρίλερ όλων των εποχών  το “Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου”… για το Watergate, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ στο “The Post” ανασύρει την υπόθεση Pentagon. Δεν επιθυμεί να συναγωνιστεί την ταινία του συμπατριώτη του, αντιθέτως σε κάποιες στιγμές,  μας την θυμίζει.

Ο Σπίλμπεργκ στις περισσότερες ταινίες του  συνήθως ακολουθεί συμβατική αφηγηματική φόρμα( η τελευταία λιγότερο συμβατική ταινία του ήταν το Μόναχο το 2005), έτσι και στο  ”The Post” δεν ξεφεύγει από την πεπατημένη. Δίνει έμφαση στις λεπτομέρειες της υπόθεσης, εξού  και οι λεπτομερέστατοι και εξονυχιστικοί  διάλογοι. Θεωρείται έργο μυστηρίου, εντούτοις ο φόβος των δημοσιογράφων απέναντι στην πανίσχυρη εξουσία, η ψυχολογική ένταση που πρέπει να διακατέχει τα δύο κεντρικά πρόσωπα,τον αρχισυντάκτη και τηςν εκδότρια, απουσιάζουν, διόλου τυχαία.

Ο Σπίλμπεργκ ως γνωστόν διακατέχεται από την Αριστοτελική ηθική, έτσι κι εδώ προτάσσει τις αξίες της αρετής και της δικαιοσύνης, ίσως να είναι και ο λόγος που  κυριαρχεί στο έργο η   αισιοδοξία, μέσα σε μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα τελείως νοσηρή.   Χειρίζεται σοφά την κάμερα, η οποία δεν μένει στατική αλλά κινείται από χώρο σε χώρο και από πρόσωπο σε πρόσωπο, όπως γοργά τρέχουν και τα γεγονότα. Θεωρούμε ατόπημά του, να παρουσιάσει τον αρχισυντάκτη της Washington Post Μπεν Μπράντλι( Τομ Χανκς) από τη μια σαν έναν ιδεολόγο δημοσιογράφο και παράλληλα  εμφανισιακά ατσαλάκωτο και κάπως τεμπέλη. Η ενασχόληση του με την αποκάλυψη της αλήθειας, γίνεται πάντα σε χώρους εκτός γραφείου, μπροστά σε πιάτα με μακαρονάδες, σε πάρτι και σε μπαρ. Έτσι αδικείται ο Μπεν Μπράντλι ο οποίος σε όλη του την καριέρα ήταν δουλευταράς, όπως και ο ηθοποιός που τον υποδύθηκε, ο  Τομ Χανκς, για χρόνια σταθερός συνεργάτης  του Σπίλμπεργκ, δείχνοντας και σε αυτό το έργο να επιθυμεί  να έχει άλλη μία δυνατή παρουσία. Αντίθετα, ήταν πιο εύστοχος ο ρόλος που δόθηκε στην Μέριλ Στριπ( ως η εκδότρια Κάθριν Γκράχαμ),κρύβοντας  ένα μυστικό,  αμφιταλαντευόμενη επί μακρόν, στο εάν θα δώσει το πράσινο φως για τη δημοσιοποίηση του σκανδάλου.

“Περσινά ξινά σταφύλια” μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι είναι η   ιστορία αυτού του έργου. Θα συμφωνήσουμε. Αλλά σε μια εποχή όπου ελάχιστοι  εμπιστεύονται τους δημοσιογράφους, θεωρώντας τους υποχείρια των πολιτικών και οικονομικών παραγόντων, ο Σπίλμπεργκ μας υπενθυμίζει με γενναιότητα   το πως ορίζεται το δημοσιογραφικό λειτούργημα.

“The Post: Απαγορευμένα Μυστικά” από την Πέμπτη 11/1 στους κινηματογράφους