Οι Ταινίες της Εβδομάδας από την Πέμπτη 16 Μαρτίου στους Κινηματογράφους

Επιμέλεια-Κριτικές Ιάκωβος Γωγάκης

1. Το Άγνωστο Κορίτσι

Πάνω στα αποτυπώματα της προηγούμενης τους αριστοτεχνικής ταινίας « Δύο Μέρες, Μια Νύχτα », βαδίζει ο Ζαν-Πιέρ και ο Λικ Νταρντέν στο νέο τους έργο. Ομοιότητες ουκ ολίγες. Αφετέρου, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε, πως και στη δομή του και στις φιλοσοφικές του προεκτάσεις, είναι φτωχότερο από την προαναφερθείσα ταινία, όπως επίσης και από τη « Ροζέτα», την « Υπόσχεση» και το « Παιδί». Εξακολουθούν όμως να κοσκινίζουν τη γυναικεία φύση και τα αδιέξοδά της, μέσα στις παράλογες και άδικες κοινωνικές προκαταλήψεις, για το φύλο, για την καταγωγή, για την έλλειψη αλληλεγγύης. Η ψυχολογία των κινήτρων είναι πανταχού παρούσα και στο έργο αυτό. Επιπλέον, αναδεικνύουν τη στρατηγική της παραπλάνησης και απόκρυψης της αλήθειας, από το γραφειοκρατικό τέρας, ακόμα και από τον ευθυνόφοβο μικροαστό, να αναλάβει τις ηθικές ευθύνες των πράξεών του. Μα για τους κοινωνικούς ρεαλιστές- όπως είναι οι Νταρντέν, ο Λόουτς και ο Καουρισμάκι- ο ατομικισμός των « κοινών θνητών», είναι άδολος, είναι οι κοινωνικές συνθήκες που τους αλλοιώνουν. Τέτοιοι χαρακτήρες υπάρχουν σχεδόν σε όλες τις ταινίες των Βέλγων κινηματογραφιστών, υπάρχουν και εδώ, θα κάνουν την έκρηξη και θα απαλλαγούν από τις ενοχές.

Μια τραυματισμένη μετανάστρια, μια νεαρή γιατρός -που δεν άνοιξε την πόρτα- ο θάνατος της πρώτης και το βαρύ φορτίο των ενοχών της δεύτερης, γίνονται « θέμα» από τους Νταρντέν, μέσα από την ενδελεχή περιγραφή και το ρεαλιστικό βλέμμα της κάμερας τους , να καταγράψει την κάθε κίνηση( ένα γκρο πλαν στις εκφράσεις της ηρωίδας, είναι αρκετό για να αποκαλυφθεί η ένταση των συναισθημάτων της), την κάθε λεπτομέρεια( όπως επί παραδείγματι τις διεκπεραιωτικές τηλεφωνικές συνομιλίες), μέχρι τη στιγμή της λύτρωσης και της αλήθειας.

Τον πρωταγωνιστικό ρόλο δεν τον αναθέτουν σε μία εντελώς άγνωστη ηθοποιό-όπως μας συνήθιζαν στις πρώτες τους ταινίες- ούτε επιλέγουν μία ιέρεια της 7ης τέχνης, όπως έπραξαν με την Μαριόν Κοτιγιάρ, πριν από τρία χρόνια. Η Αντέλ Χενέλ διαθέτει την κατάλληλη εμπειρία και ένα καθαρό- αγγελικό πρόσωπο, αποτυπώνοντας την ανιδιοτελή φύση του ιατρικού επαγγέλματος και της καθαρής ψυχής, σε μια σεμνή δικιά της παρουσία, με τις απαραίτητες εξάρσεις. Αψεγάδιαστη σε όλα της.

Επίσημη συμμετοχή στο διαγωνιστικό του Φ. Καννών 2016

2.Τρέξε

Ταξισμός και ρατσισμός στην Αμερική, η ύπαρξη της δουλείας (και των στερεοτύπων της), έτσι όπως δεν την έχουμε δει, πότε άλλοτε κινηματογραφικά. Πόρρω απέχει από τη δραματική ώθηση του «Moonlight».

Μια πρωτότυπη, δεξιοτεχνική και ευπρόσδεκτη οπτική, όπου η  βία υποβόσκει, δεν εκδηλώνεται-τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος της- και γίνεται ηθελημένα σπλάτερ, προς το τέλος της.  Όσο άμεσα αποκαλύπτονται τα πρόσωπα και οι χαρακτήρες, άλλο τόσο έμμεσα και καυστικά αντανακλάται ο ελιτισμός των λευκών, η υπεροψία της οικονομικής τους επιφάνειας και η καταπίεση σε βάρος των μαύρων. Χρησιμοποιούνται και άλλα κόλπα, τα οποία δεν είναι χρήσιμο να δημοσιοποιηθούν. Όλα αυτά, από την επίσκεψη μιας λευκής κοπέλας στο σπίτι των γονέων της, συνοδεία του Αφροαμερικανού αγοριού της.

Ο 37 ετών ηθοποιός Τζόρνταν Πιλ στην πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα, δείχνει να γνωρίζει την τέχνη του μέσου  και τον συνδυασμό κοινωνικών αναφορών… με τακτ και το πώς αυτές ενσωματώνονται στο εμπορικό σινεμά. Επιλέγει να ακολουθήσει γνώριμα μονοπάτια στο τέλος, προβλέψιμα που κάπως μας απογοήτευσαν. Η ταινία σπάει τα ταμεία και το Χόλιγουντ στο πρόσωπό του,  βρήκε το « χρυσάφι».

“Τρέξε” από 16 Μαρτίου στους κινηματογράφους σε διανομή UIP

3. Παράδοξη Ευτυχία

Η κρίση του γάμου…στα 45+. Γερμανική ταινία, προσαρμογή του βιβλίου της Βρετανίδας συγγραφέως Κένεντι, από έναν βραβευμένο με Όσκαρ( για μικρού μήκους) σκηνοθέτη, τον Σβεν Τάντιγκεν , ενώ τώρα με αυτήν εδώ, κέρδισε το Βραβείο των Κριτικών στο Φεστιβάλ του Ρότερνταμ.

Η Έλενα είναι μια νοικοκυρά που ζει στη  Γλασκόβη, αντιμετωπίζοντας ακόμα και τη σωματική βία του άντρα της. Βρίσκει διέξοδο στη θρησκεία και σε μια ραδιοφωνική εκπομπή ενός γκουρού,  που υπόσχεται ψυχολογική ευεξία, του Έντουαρντ Γκλουκ, ένα πρόσωπο που μιλάει ακατάπαυστα για την πορνογραφία, για τον αυνανισμό, για το σεξ. Θα τον συναντήσει σε ένα συνέδριο και η γνωριμία θα εξελιχθεί. Ο Έντουαρντ, πίσω από την υπεροψία και τον ναρκισσισμό του, κρύβει ανασφάλειες.

Μια καλαίσθητη κομεντί, με αναφορές στο προκλητικό σινεμά του Αυστριακού Ούλριχ Ζάιντλ,   διανθισμένη με τζαζ ήχους, με έντονο ερωτισμό και πολλές αναφορές στο πορνό, η οποία  επιτυγχάνει να δώσει στο κοινό, τη σημασία της αξιοπρέπειας συνδυάζοντας την,  με τον έρωτα, δείχνοντας το τι εστί ευτυχία. Ένα συμπέρασμα ατόφια αληθινό, το πιο σημαντικό στοιχείο αυτού  του έργου, μαζί με τις ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών.

4. The Last Face

Δεν μπορούσα να φανταστώ, πως θα χαρακτήριζα μια ταινία του Σον Πεν- που μας πρόσφερε το 2007, το ουμανιστικό φιλμ « Ταξίδι στην Άγρια Φύση», ως την πιο βαρετή ταινία που έχω δει στη ζωή μου. Ναι, το « The Last Face», είναι, ο,τι πιο δήθεν έχω δει και το χειρότερο, μια ταινία- προσβολή για τους καταπιεσμένους του Τρίτου Κόσμου. Απορίας άξιο, το πως βρέθηκε στο διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Καννών.

Ήδη από τους τίτλους έναρξης, ο Πεν υποπίπτει σε ατόπημα. Ξεκινάει με την παρουσίαση των δύο λαμπερών αστέρων της ταινίας, Χαβιέ Μπαρδέμ- Σαρλίζ Θερόν και μετά πέφτει ο τίτλος της. Δείχνει ακριβώς, το πόσο σημασία δίνει στους σταρ, από όλα τα υπόλοιπα και αυτή είναι η πικρή αλήθεια.
Ο πρώτος ερμηνεύει έναν γιατρό…του κόσμου, μιας αφρικανικής χώρας και η δεύτερη τη Διευθύντρια του Οργανισμού, όπου συναντιόνται ξανά μετά από δέκα χρόνια.
Μέσα από ένα σενάριο-παρωδία, εντελώς πρόχειρο και υποτυπώδες και με αργόσυρτο ρυθμό, για να σκοτώσει το χρόνο, δημιουργεί μια-ας την πούμε- ερωτική ιστορία, δύο ανθρώπων με παρελθόν, το οποίο αναζωπυρώνεται μέσα στη φρίκη των πολέμων και της πείνας, στο Σουδάν. Ο Πεν δείχνει να μην νοιάζεται για αυτούς τους ανθρώπους, οι ιστορίες τους, αντί να βρίσκονται στο προσκήνιο, βρίσκονται για να γεμίσουν τον περιβάλλοντα χώρο, ενώ δεν καταβάλλει καμία προσπάθεια να μας πείσει για τα προσωπικά δεινά των δύο πρωταγωνιστών και την ερωτική τους επιθυμία, αντιθέτως, δημιουργεί ένα θεωρητικό ερωτικό τρίγωνο, με τη συμμετοχή της Αντέλ Εξαρχόπουλος, η οποία αποκαλύπτεται πως είναι και φορέας του AIDS.
Οι καταξιωμένοι ηθοποιοί, γνωρίζουν την έλλειψη ουσιαστικής δομής του έργου, ενισχύοντας αυτή την απαράδεκτη αισθητική, με μια παρουσία εντελώς χαβαλέ.