Ναπολέων

Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης

Μία λαιμητόμος κι ένας δημόσιος αποκεφαλισμός, εν προκειμένω της  Μαρίας Αντουανέτας, ο οποίος έγινε δεκτός υπό τις επευφημίες του αγριεμένου πλήθους, απαρτίζουν τον αφηγηματικό μίτο πάνω στον οποίο στηρίχθηκε ο σκηνοθέτης Ρίντλεϊ Σκοτ ( Μονομάχος, Blade Runner),  για να εισάγει την είσοδο στη δημόσια σφαίρα του Ναπολέοντα Βοναπάρτη ( Χοακίν Φίνιξ), κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης κι εντεύθεν.

Ο Βρετανός σκηνοθέτης δημιουργεί στα 85 του χρόνια,  μία ακόμη ταινία επικών διαστάσεων,  με εκατοντάδες « πολεμιστές» κομπάρσους, με έναν άρτιο ενδυματολογικό κώδικα και μουσικές κλασικές συνθέσεις που ενισχύουν την αρμονία,

διαφορετικές σε κάθε σκηνή.

Καταλύτες της σεναριακής δράσης είναι επίσης, η αναρρίχηση του Ναπολέοντα από στρατιώτη σε στρατηγό,  το 1793, αλλά και η γνωριμία με την μετέπειτα σύζυγό του, Ιωσηφίνα (Βανέσα Κίρμπι).

Ο Ρίντλεϊ Σκοτ πατάει μια το καρφί και μια το πέταλο, εναλλάσσοντας διαρκώς τους χώρους αφήγησης, από  την μάχη στο πεδίο στην οικογενειακή μάχη του ζεύγους, διατήρησης του γάμου τους εν ζωή, ξεπερνώντας την απιστία της Ιωσηφίνας και την εγωκεντρική στάση του Βοναπάρτη, μέχρι το πιο δύσκολο εμπόδιο, να διαχειριστούν την απουσία παιδιού.

Τα συμπεριφορικά  χαρακτηριστικά του Ναπολέοντα, αναδεικνύονται από τον Ρίντλεϊ Σκοτ πιο εύστοχα στις προσωπικές στιγμές   με τη σύντροφό του,

εν αντιθέσει με τις σκηνές, όπου ο κεντρικός ήρωας καταστρώνει τις πολεμικές εκστρατείες του. Εκεί η έμφαση δίνεται στην εικόνα.

Βέβαια, στη « Μάχη του Βατερλώ»,  είναι εμφανής η ψυχολογική πτώση του Ναπολέοντα. Δεν είναι πια νέος, οι φιλοδοξίες έχουν καταλαγιάσει, υπάρχει κι ένα αίσθημα υπεροψίας, το παιδί, η Ιωσηφίνα, η μοναξιά, στροβιλίζουν τη σκέψη του.

Η επιθυμία του  Ρίντλεϊ Σκοτ,  ο Χοακίν Φίνιξ  να αναλάβει τον κεντρικό ρόλο, δεν ήταν τυχαία. Ο Φίνιξ, χωρίς να υπερβάλλει, φωτίζει τα αντιφατικά χαρακτηριστικά του ήρωά του, αλλά θα ήταν ακόμη πιο ισχυρές οι εσωτερικές του αντιφάσεις, εάν ο σκηνοθέτης φώτιζε μονάχα το προσωπικό κομμάτι. Θα ήταν μια ταινία από μόνη της. Επέλεξε να πατήσει πάνω και στις δύο βάρκες και του επικού θεάματος και των εσωτερικών συναισθημάτων, δεν βούλιαξε, αλλά ούτε και πολύ γοργά προχώρησε.

Ναπολέων από την Πέμπτη 23/11 στους κινηματογράφους