Χιροκάζου Κορέντα

Γράφει η Ελένη Ανδρεάδου

O Χιροκάζου Κορέντα (Hirokazu Koreeda) γεννήθηκε το 1962 στο Τόκιο. Σπούδασε λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο της Waseda και με την αποφοίτησή του το 1987, ξεκίνησε τη συνεργασία του με την ανεξάρτητη τηλεοπτική εταιρεία παραγωγής TV Man Union, ως σκηνοθέτης και παραγωγός. O  Κορέντα αποτελεί μια ιδιαίτερα πολύπλευρη και πολυποίκιλη καλλιτεχνική προσωπικότητα. Η καλλιτεχνική του δράση δεν περιορίζεται σε ένα μόνο χώρο ή σε ένα συγκεκριμένο είδος. Έχει ασχοληθεί με την τηλεόραση, τον κινηματογράφο αλλά και τη λογοτεχνία (έχει γράψει το μυθιστόρημα “Βut…A Welfare Bureaucrat: A trace to death”) , έχει πειραματιστεί με το ντοκιμαντέρ αλλά και τη ταινία μυθοπλασίας, ενώ  έχει αναλάβει την παραγωγή σε  ιαπωνικές ταινίες δύο νέων σκηνοθετών το “Kakuto” του Iseya Yusuke και το “Wild Berries” της Nishikawa Miwa.  Ξεκίνησε την τηλεοπτική του καριέρα γυρίζοντας ντοκιμαντέρ και έγινε γνώστης των απαιτήσεων του κινηματογράφου μέσα από την πρακτική οπτική που του παρείχε η επαφή του με αυτό. Από την αρχή της ενασχόλησής του με το χώρο της τηλεόρασης και του σινεμά έστρεψε το ενδιαφέρον του σε θέματα που απασχολούν τη σύγχρονη ιαπωνική πραγματικότητα, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα.

O Χιροκάζου Κορέντα είναι ένας κινηματογραφιστής βαθιά στοχαστικός και ανθρωποκεντρικός που διαχειρίζεται την ανθρώπινη παρουσία με μια ρεαλιστική δυναμική και την ίδια στιγμή με αισθητική σεμνότητα, τοποθετώντας την στο πιο εμφανές σημείο του καλλιτεχνικού του ενδιαφέροντος και επιτρέποντάς της να καταλάβει όλους τους υπαρκτούς και μη χώρους της δημιουργίας του.

Μεταφέροντας σχεδόν πάντα τις κληρονομούμενες πλέον ντοκιμαντερίστικες καταβολές του ακόμα και στις μυθοπλαστικές του δημιουργίες ο Χιροκάζου Κορέντα αφήνει το δικαίωμα στους ήρωες του να ξεδιπλώσουν το “είναι” τους, να αφηγηθούν το δράμα τους μπροστά στον δημιουργό-παρατηρητή-σκηνοθέτη, ο οποίος τους προσφέρει μια απολαυστική ερμηνευτική αυτονομία χωρίς να απέχει ωστόσο αποστασιοποιούμενος από τις εξελίξεις της ιστορίας του. Αντίθετα, ενεργοποιεί τη συμμετοχική του συνείδηση ως δημιουργός, επενδύοντας την αφήγησή του στις πρακτικές λεπτομέρειες και την εκφραστική λιτότητα.

Η θεματολογία του βρίσκει αναφορά στις καθημερινές εμπειρίες, στις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις, στις ανθρώπινες σχέσεις, στην ίδια την ύπαρξη, τις συναισθηματικές της εκδηλώσεις και το χώρο που καταλαμβάνει μέσω της μνήμης. Έτσι ο άνθρωπος γίνεται ο πυρήνας της όποιας δημιουργίας του, είτε βρίσκεται ακόμα στη ζωή είτε όχι. Στα φυσικά στοιχεία αυτού του κόσμου ή στα μετά -τα φυσικά, ο  Κορέντα αναζητά το άτομο και τις αγωνίες του.

Eπιτυγχάνει την ενεργό συμμετοχή όλων των παραγόντων της δημιουργίας του (ερμηνευτών-θεατών-του ίδιου του δημιουργού) συνδυάζοντας τις τεχνικές δυνατότητες του ντοκιμαντέρ και της μυθοπλασίας, καθώς τα πάντα μετατρέπονται σε χρήσιμα εκφραστικά εργαλεία, σε ένα περιβάλλον κάπου ανάμεσα στο φαντασιακό και  μη. Ένα περιβάλλον που όμως γίνεται απόλυτα μεστό και τελικά απτό και προσβάσιμο από την αντίληψη του θεατή, χωρίς το βάρος μια απροσδιόριστης θλίψης που συνοδεύει συνήθως τέτοιες δημιουργίες.

Η απώλεια, η αγωνία της ύπαρξης, η αποξένωση γίνονται στοιχεία της πλοκής του σε μια προσπάθεια εξερεύνησης του εσώτερου κόσμου του ανθρώπου, που ο  Κορέντα ανασύρει στην επιφάνεια, άλλοτε με την ακρίβεια της στενής παρακολούθησης του ήρωά του, άλλοτε με ανάλαφρη διάθεση που χαριτολογεί ευφυέστατα και πάντα επιτυχώς, πάνω στην έλλειψη προκλητικών εντυπωσιασμών.

Τελικά ο ανθρωποκεντρικός Κορέντα φαίνεται πως στέκεται απέναντι στη δημιουργική έκφραση με καλλιτεχνική σεμνότητα, αισθητική αγνότητα και απόλυτη συμπάθεια και συμπόνια στα πάσης φύσεως δράματα του σύγχρονου ανθρώπου, διατηρώντας τις σωστές αποστάσεις από το αντικείμενο της παρατήρησής του, χωρίς να πάσχει από “συναισθηματική “μυωπία ή πρεσβυωπία”, ένα καλλιτεχνικό ταλέντο που τον οδηγεί στην αβίαστη κινηματογραφική απόδοση της αρχικής του ιδέας.

Σημαντικές ταινίες του

Maborosi του 1995

Η Γιουμίκο ζει και παλεύει με το βάρος των τύψεων της γνώσης πως προκαλεί το θάνατο των δικών της προσώπων. Έχοντας ήδη βιώσει αυτό το βάρος στα εφηβικά της χρόνια μετά το θάνατο της γιαγιάς της, έρχεται αντιμέτωπη και με την αυτοκτονία του συζύγου της, που συμβαίνει εντελώς αναπάντεχα και χωρίς καμιά προειδοποίηση από την πλευρά του. Η Γιουμίκο αποφασίζει να προχωρήσει τη ζωή της και μετά από μια πορεία απομόνωσης ξαναπαντρεύεται. Ο γάμος του αδερφού της την αναγκάζει να επιστρέψει στο πατρικό της και εκεί αρχίζει μια βασανιστική πορεία γεμάτη εφιαλτικές αναμνήσεις. Βραβεία: Golden Osella:Φεστιβάλ Βενετίας 1995

After Life του 1998

Κάπου ανάμεσα σε γη και ουρανό, σε μια ενδιάμεση διάσταση, ειδικευμένοι οδηγοί υποδέχονται ανθρώπους που μόλις έχουν πεθάνει. Σκοπός τους είναι να βοηθήσουν αυτούς τους ανθρώπους για τις τρεις επόμενες μέρες, ώστε να κάνουν ένα ταξίδι στις αναμνήσεις τους και να βρουν εκείνη τη μοναδική, καθοριστική στιγμή στη ζωή τους. Αυτή η ιδιαίτερη στιγμή θα αποτυπωθεί σε φιλμ το οποίο και θα πάρουν μαζί τους στο δρόμο τους για τον ουρανό. Η μνήμη παίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Βραβεία: FIPRESCI: Φεστιβάλ Σαν Σεμπάστιαν 1998

 Distance του 2001

Τέσσερις γνωστοί πηγαίνουν κάθε χρόνο σε μια απομονωμένη λίμνη για να τιμήσουν τους νεκρούς συγγενείς τους, θύματα, ίσως όμως και αυτουργοί, της σφαγής των μελών μια θρησκευτικής αίρεσης, η Κιβωτός της Αλήθειας. Στην τρίτη πλέον επέτειο της τραγωδίας, συναντούν ένα νεαρό, που υπήρξε μέλος της αίρεσης και ήταν παρών μέχρι την έναρξη της σφαγής. Η παρέα, ύστερα από την ατυχία να τους κλέψουν το αυτοκίνητο, αναγκάζεται να περάσει ένα βράδυ στις εγκαταστάσεις της αίρεσης, πράγμα που θα αποδειχθεί μια μοναδική εμπειρία ικανή να τους αλλάξει τη ζωή.Υποψήφιο για τον Χρυσό Φοίνικα: Φεστιβάλ Καννών 2001.

 Nobody Knows του 2004

Τέσσερα αδέρφια ζουν με τη μητέρα τους σ’ ένα διαμέρισμα στο Τόκιο. Καθένα έχει διαφορετικό πατέρα και δεν έχουν πάει ποτέ σχολείο. Ο σπιτονοικοκύρης τους δε γνωρίζει την ύπαρξη όλων των παιδιών παρά μόνο του ενός. Η περιπέτεια των μικρών ξεκινά όταν η μητέρα τους τα εγκαταλείπει αφήνοντας ένα σημείωμα στον 12 χρόνο γιο της ζητώντας του να φροντίσει τα υπόλοιπα αδέρφια του. Παλεύοντας να επιβιώσουν στη νέα πραγματικότητα έρχονται αντιμέτωπα με τον έξω κόσμο για να διαπιστώσουν πως ο ο δικός τους βρίσκεται υπό κατάρρευση. Βραβεία: Καλύτερου ηθοποιού(Yuya Yagira),υποψήφιο για Χρυσό Φοίνικα: Φεστιβάλ Καννών 2004.

Hana: The Tale Of a Reluctant Samurai του 2006

Η ιστορία ενός νεαρού σαμουράι του Soza, που ζει σε μια φτωχή περιοχή του Edo.Ο Soza καλείται από τη φυλή του  να πάρει εκδίκηση για το θάνατο του πατέρα του, ωστόσο εκείνος καθώς δεν είναι εξαιρετικός ξιφομάχος προτιμά να περνά τον καιρό του ήρεμα με τους κατοίκους της περιοχής, να διδάσκει τα παιδιά γραφή και να επιδίδεται σε ειρηνικές δραστηριότητες. Όταν τελικά θα καταφέρει να βρει τον άνθρωπο που αναζητά  θα κληθεί να αποφασίσει ποιον δρόμο θα επιλέξει. Αυτόν που ήδη βιώνει ή αυτόν του σαμουράι. 

 Still Walking του 2008

Οικογενειακό δράμα με θέμα την επίσκεψη των ώριμων πια παιδιών στους ηλικωμένους γονείς τους, το οποίο εξελίσσεται μια καλοκαιρινή μέρα. Η ταινία έχει βασιστεί σε προσωπικά βιώματα του σκηνοθέτη με την οικογένειά του.

I Wish του 2011

Η ιστορία του 12 χρονου Koichi , που ζει χωριστά από τον αδερφό του Ryunosuke εξαιτίας του διαζυγίου των γονιών τους, και πιστεύει πως ένα θαύμα μπορεί να συμβεί όταν το πρώτο τραίνο της γραμμής τους προσπεράσει με μεγάλη ταχύτητα. Βραβείο καλύτερου σκηνοθέτη και υποψήφια για βραβείο καλύτερης ταινίας: Asia Pacific Film Festival 2012,

Like father like son του 2013

Ο Ryota Nomomiya είναι ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας με ιδιαίτερη αγάπη στα χρήματα. Όταν μαθαίνει πως ο βιολογικός του γιος ανταλλάχθηκε με το παιδί που μεγαλώνει μετά τη γέννησή τους, έρχεται αντιμέτωπος με τη σοβαρή απόφαση αν θα επιλέξει τον πραγματικό του γιο ή το παιδί που έχει αναλάβει ως δικό του.