Η Ελιά

Κοινωνικό Δράμα , 100′ , Ισπανία  2016

Πρωτότυπος Τίτλος:  El Olivo Γλώσσα: Ισπανικά Διανομή Seven

Της  Ισιάρ Μπολαίν

Με τους Άννα Καστίγιο, Χαβιέ Γκουτιέρεζ, Πεπ Άμπρος

Γράφει ο Ιάκωβος Γωγάκης

Από την πένα του Βρετανού και αριστερού συνεργάτη του Κεν Λόουτς, του  Πολ Λάβερτι και σκηνοθετημένο από το πνευματικό τους παιδί, την  Ισπανίδα Ισιάρ Μπολαίν, το έργο αυτό είναι  ένα ακόμα κινηματογραφικό μάθημα ευαισθησίας για το περιβάλλον, για τη «γη και την ελευθερία», πλαισιωμένο με οικολογικά μηνύματα, συνδεδεμένο με την  ατομική αλλοτρίωση στην καπιταλιστική κοινωνία και για τον επαναστατικό ρομαντισμό μιας μειοψηφίας,  που συνεχίζει να παλεύει.

Η Άλμα είναι ένα κορίτσι 20 χρόνων, στενά δεμένη από την παιδική της ηλικία με τον παππού της. Ήταν ο ουσιαστικός της καθοδηγητής, με τον πατέρα της όχι μόνο να αδιαφορεί,αλλά να την παρενοχλεί και σεξουαλικά. Στο αγρόκτημα τους στην ισπανική πόλη Καστεγιόν, η Άλμα από μικρό παιδί  μαθαίνει να καλλιεργεί τη γη και να φροντίζει τα ελαιόδεντρα της οικογένειας. Ένα από αυτά, έχει ιστορική αξία,παραμένοντας στα οικογενειακά χέρια από γενιά σε γενιά. Όμως, ο πατέρας της μαζί με το θείος της, αποφασίζουν να πουλήσουν τη συγκεκριμένη ελιά, για να ανοίξουν ένα εστιατόριο στην παραλία. Ο παππούς  και η μικρή τότε Άλμα «στήνουν πόδι», αλλά η ελιά κόβεται και πωλείται. Ο παππούς για χρόνια πέφτει σε μια μόνιμη μελαγχολία και η Άλμα ξεκινάει ένα ταξίδι μέχρι το Ντίσελντορφ της Γερμανίας, για να τη φέρει πίσω.

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως τίποτα το νέο δεν κομίζει η «Ελιά», η εξέλιξη της ιστορίας είναι λίγο έως πολύ προδιαγεγραμμένη, απλοί και κατανοητοί συμβολισμοί που μας τους είπαν και άλλοι,  μια αθώα προσέγγιση του κινηματογραφικού εγχειρήματος και των θεμάτων που καταπιάνεται.

Όλα αυτά ισχύουν, αλλά πρόκειται για  «καθαρό» σινεμά, απόλυτα ρεαλιστικό, με την  Μπολαίν(βοηθούμενη και από το σενάριο)  να παίζει σε πολλά ταμπλό.

Πιάνει τον παλμό της σύγχρονης  ισπανικής οικογένειας, δημιουργώντας δύο στρατόπεδα, ιδιαίτερα πρωτότυπα στη σύλληψη τους. Δημιουργεί μια ηθικού τύπου συμμαχία των νέων με τους ηλικιωμένους, επιρρίπτοντας στους μεσήλικες την κύρια ευθύνη για το λάθος δρόμο που πήρε η Ισπανία, σε όλα τα επίπεδα, ιδίως  στο ατομικό και στο κοινωνικό. Μια παρόμοια λογική με ο,τι λέγεται και στην Ελλάδα κριτικά, για τη γενιά του Πολυτεχνείου.

Η συμμαχία αυτή επεκτείνεται και  σε άλλα ζητήματα, όπως είναι η άρνηση να δεχτούν την παρέμβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον «αλλοτριώνεται η φύση, αλλοτριώνεται και ο άνθρωπος».

Ένα σημείο που θα έχρηζε ουσιαστικότερης κινηματογραφικής προσοχής,αλλά το διατηρεί στην επιφάνεια, είναι η πατρική σεξουαλική παρενόχληση της νεαρής ηρωίδας, φαινόμενο με τεράστιες διαστάσεις. Ένα στα πέντε παιδιά στην Ισπανία, είναι θύμα σεξουαλικής κακοποίησης.

Η Ισιάρ Μπολαίν ακολουθεί κατά πόδας την Άλμα, όπως ο Κεν Λόουτς ακολουθούσε τον Μπίλι στο « Kes», ή τον Λίαμ στο « Γλυκά Δεκάξι» και οι αναδρομές στο παρελθόν έχουν τη σημασία τους.

Εκτός από την Άννα, ο θείος της και ο φίλος της είναι οι βασικοί πρωταγωνιστές του road-trip μέχρι τη Γερμανία,  μετασχηματίζουν τους ρόλους τους, γεμάτοι θυμό, μα και αγάπη  και κατανόηση, κοινωνικός κινηματογράφος μιας σχολής που διαρκώς εμπνέει δημιουργούς και θεατές.

“Η Ελιά” από 2 Ιουνίου στους κινηματογράφους σε διανομή Seven