Για κάτι αγάπες “ανόητες” που ακόμα μας συγκινούν! Ο Νιλς Σνάιντερ μας αποκαλύπτει το συγκινητικό “Un Amour Impossible”

Κριτική και συνέντευξη Ευδοκία Αραβατινού Σιμωνέτου

Δεν ήταν όλες οι ταινίες που φιλοξενήθηκαν στο φετινό Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου άξιες για χειροκρότημα,   όμως το νέο φιλμ της  Catherine Corsini, “Un Amour Impossible”, ήταν. Γι’ αυτό,  στη γεμάτη αίθουσα του Άστορ και μετά το τέλος της προβολής του έργου,    το κοινό παρέμεινε  στη θέση του, για μια χαλαρή  συζήτηση με  τους συντελεστές του , την σκηνοθέτιδα και τους δύο   ηθοποιούς -που απέδωσαν τους ρόλους τους εξαιρετικά-  την  Virginie Efira και τον Niels Schneider.

Ένα  καλοκαίρι της δεκαετίας του ‘50, στο γαλλικό Chateauroux, η Ρασέλ, μια κοπέλα της μεσαίας τάξης, γνωρίζει και ερωτεύεται τον Φιλίπ, έναν γοητευτικό, διανοούμενο νέο, προερχόμενο από τα υψηλά κοινωνικά στρώματα της χώρας.  Ξεκινώντας από αυτόν τον καλοκαιρινό έρωτα,  η αφήγηση της ταινίας είναι  στραμμένη στη ζωή της Ρασέλ και της κόρης της Σαντάλ – άρα στραμμένη στις γυναίκες – η ταινία ενδιαφέρεται περισσότερο να αναδείξει μια σύγκρουση φύλων και τάξεων, να θέσει ερωτήματα σχετικά με την ανάγκη επιβολής του αρσενικού στοιχείου στο θηλυκό καθώς και τη συναισθηματική και σωματική βία και καταπίεση που ήταν κατά κάποιο τρόπο αποδεκτό να υφίσταται η γυναίκα (και ιδιαίτερα η γυναίκα bourgeoise) , σε αυτές τις δεκαετίες, ακόμα κι αν δεν ενσαρκώνει το κλισέ, δηλαδή το  παθητικό πρότυπο γυναίκας, αλλά εκείνο της- εργασιακά και ως ένα βαθμό σεξουαλικά- χειραφετημένης γυναίκας.Η Virginie Efira  ενσάρκωσε τον πρωταγωνιστικό ρόλο, από την νεανική ζωή της ηρωίδας μέχρι τα πρώιμα γεράματα της. Ο φακός της  Catherine Corsini  ακολούθησε το περιπετειώδες ταξίδι της ηρωίδας της , κάτω από συνθήκες βάναυσες για την ίδια. Το θέμα που καταπιάστηκε η Γαλλίδα δημιουργός, αναφέρεται στο  τότε αλλά με το φακό της και με τον τρόπο που  διάβασε την ιστορία αγγίζει απόλυτα και το  τώρα( το σενάριο στηρίζεται πάνω στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Christine Angot).

Παρόλο που το τέλος της ταινίας επιφέρει μια κάποια λύτρωση, ο κόμπος στο λαιμό και η σκέψη ότι πάντα, ακόμα και σήμερα, συναντώνται, σε διαφορετικά ή και ίδια σχήματα σχέσεων, τέτοιες μορφές καταπίεσης, είναι αναπόφευκτα.

Το Q&A με τους συντελεστές στο τέλος της προβολής δεν ήταν αρκετό για να ικανοποιήσει την όρεξη για συζήτηση που άνοιξε η ταινία. Έτσι, μια μέρα μετά την προβολή, συναντήσαμε  και κουβεντιάσαμε με   τον  ηθοποιό Niels Schneider, που ερμήνευσε τον Φιλίπ, το πρόσωπο που καθόρισε τη ζωή της Ρασέλ, 

 Τον ρωτήσαμε για το εάν βλέπει να συνδέονται οι χαρακτήρες της ιστορίας,  με χαρακτήρες και συνθήκες που διαδραματίζονται στην σημερινή εποχή και η απάντηση του ήταν καταφατική. Αναφέρθηκε στο σύμπλεγμα κατωτερότητας που είχαν τότε οι περισσότερες γυναίκες ( όπως ήταν η Ρασέλ) σε αντίθεση με τους άντρες που είχαν τη δύναμη και την εξουσιαστικότητα. Αναγνωρίζει ότι έχουν αλλάξει οι συνθήκες  και οι γυναίκες έχουν έναν αναβαθμισμένο ρόλο στην κοινωνία  αλλά γνωρίζει και  γυναίκες που ακόμα χειραγωγούνται, καταπιέζονται και κακοποιούνται. Συμπληρώνει ότι αυτή η “τύφλωση” που έχει η Ρασέλ με την αιμομικτική σχέση του χαρακτήρα της,  την συναντάμε και σήμερα, με γονείς που βλέπουν να συμβαίνει και δεν μιλούν αντιδρούν. Τον προβλημάτισε ένα ντοκιμαντέρ που είδε πρόσφατα για την παιδοφιλία στο Ισραήλ αντιλαμβανόμενος πως και  εκεί παραμένει το θέμα αυτό   ταμπού. Θεωρεί πως η παιδοφιλία είναι  ταμπού  και στη Γαλλία και σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο.

Ήμασταν περίεργοι να μάθουμε αν  κι ο ίδιος βρέθηκε στη θέση του θύματος κι αν κάποιοι άλλοι τον χειραγώγησαν. Διερωτήθηκε εάν  οι μικρές ταπεινώσεις ή χειραγωγήσεις συμβαίνουν σπάνια και σε λίγους. ” Έχουν συμβεί σε όλους άρα και σε μένα ” παραδέχθηκε.

Για τις προκλήσεις του ρόλου του, ερμηνεύοντας τον ” κακό” μας είπε  πως μπορεί να μην διάβασε το μυθιστόρημα, αλλά προσπάθησε να συνδέσει τον χαρακτήρα του Φιλίπ, με το πορτρέτο της Ρασέλ, της εξ ορισμού κορυφαίας παρουσίας στο έργο.

Είδε τη Ρασέλ, ως ένα πρόσωπο όπου μέσα στην περίοδο 40 ετών( από την ηλικία των 25  μέχρι την ηλικία των 65) ήταν θύμα, ήταν όμως και δυνατή,  καταφέρνοντας να μεγαλώνει μόνη ένα παιδί.

” Ο χαρακτήρας του Φιλίπ είναι γεμάτος κενά και μέσα από την παρουσία του και μέσα από την απουσία του. Ήθελε να την ελέγχει, να αφήνει το νήμα και μετά να της το τραβάει ξανά… δεν συμπάσχω με τον χαρακτήρα του , δεν τον δικαιολογώ, ούτε τον υποστηρίζω, βέβαια ήταν κι αυτός δέσμιος των κοινωνικών προτύπων, λογοδοτώντας στον πατέρα του και καταλήγοντας να γίνει ο πατέρας του… προσπάθησα πρωτίστως να  καταλάβω τον Φίλιπ κι έπειτα να τον υποδυθώ” καταλήγει με γενναία δόση ειλικρίνειας ο νεαρός ηθοποιός.

Το έργο σύντομα θα το δούμε στους  ελληνικούς κινηματογράφους