Το Δίχτυ

Γράφει ο Ιάκωβος Γωγάκης

Μολονότι στυγνός προβοκάτορας και ανηλεής κριτής και επικριτής της δικιάς του  Νοτιοκορεάτικης κοινωνίας, ο αυτοδίδακτος Κιμ Κι-Ντουκ –με το έτσι θέλω- έγινε ο πολιτιστικός « πρέσβης» της στο εξωτερικό. Οξύμωρο βεβαίως,  προκαλώντας πονοκέφαλο στην ελίτ της χώρας του. Το κράτος σταμάτησε να ενισχύει τις ταινίες του, θεωρείται ««persona non grata»», εξαιτίας των αποκαλύψεών του περί πατριαρχίας, ακραίου μισογυνισμού ( Το Κορίτσι με το Αγγελικό Πρόσωπο) , οιδιπόδειων συμπλεγμάτων (Pieta), αιμομικτικών σχέσεων(Moebius), παθολογικής γκροτέσκο βίας μέχρι εσχάτων, σωματικής και ψυχολογικής (Bad Guy).

Χρησιμοποιεί πάντα αλληγορίες, ενίοτε υιοθετεί και στοιχεία σουρεαλισμού(3-iron)μεγάλες παύσεις και σιωπές, στο ένα άκρο γυναίκες-πόρνες και άντρες-τέρατα και στο άλλο,  αυτές τις απίστευτες φωτογραφίες σαν ζωγραφιά( Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας).

Το « Δίχτυ» αποτελεί την πλέον  «πολιτική» ταινία του (από τις 23), αφήνοντας πίσω τον « Άγνωστο Παραλήπτη» του 2001, ο οποίος διαδραματιζόταν σε μια αμερικανική βάση το 1970, με το κοινωνικό,  τελικά να υπερισχύει του πολιτικού.

Εδώ, ο Κιμ Κι-Ντουκ αποφασίζει να γράψει και να σκηνοθετήσει μια ιστορία, για τις δύο Κορέες, δύο θεωρητικώς αντίθετες αξίες ζωής, της   βάρβαρης καπιταλιστικής Νότιας και της στρατοκρατούμενης, αλλά ανθρώπινης, κομμουνιστικής Βόρειας.

 Η βάρκα ενός οικογενειάρχη βορειοκορεάτη ψαρά, θα παρασυρθεί προς το Νότο. Οι αρχές του Νότου θα τον συλλάβουν και θα τον κρατήσουν φυλακισμένο για μέρες, εξευτελίζοντας τον, «ψήνοντάς του, το ψάρι στα χείλι». Όταν αντιλαμβάνονται πως δεν είναι κατάσκοπος, θα προσπαθήσουν να τον μυήσουν στην κουλτούρα και στον «ευεργετικό παράδεισο» του καπιταλισμού, δελεάζοντάς τον, να δραπετεύσει μια για πάντα από τον κομμουνισμό.

Τον αφήνουν στη μέση του πουθενά, στην κοσμοπλημμύρα και στα πολυκαταστήματα της  Σεούλ. Ο ήρωας μας, αρνείται να ανοίξει τα μάτια, γιατί γνωρίζει, πως εάν επιστρέψει στο Βορρά, οι αρχές θα τον ανακρίνουν να πει την αλήθεια, τι ακριβώς είδε. Τελικά  θα αναγκαστεί να  τα ανοίξει και μέσα από τη γνωριμία με μια πόρνη,  θα διαπιστώσει πως η ονειρική κοινωνία του Νότου, είναι πυροτέχνημα. Με τα πολλά θα επιστρέφει στο Βορρά -και με τρόμο- αντιλαμβάνεται, πως είτε στο Νότο είτε στο Βορρά, η εξουσία, συμπεριφέρεται με τον ίδιο τρόπο.

Η ταινία παρουσιάστηκε το καλοκαίρι στο Φεστιβάλ Βενετίας, η υποδοχή δεν ήταν ιδιαίτερα θετική, εικάζουμε, εξαιτίας της  απλουστευμένης φόρμας της, μακριά από τα συνήθη στερεότυπα-που μόλις αναφέραμε- χωρίς ο Κιμ Κι-Ντουκ να τα αποποιηθεί εντελώς.

Για μας, υπάρχει -ορατή δια γυμνού οφθαλμού-  αθωότητα και αφέλεια στο όλο εγχείρημα,  όπως επί παραδείγματι , ο τρόπος που ο ήρωας μας βρέθηκε να περνάει τη διαχωριστική γραμμή και διάφορες ευτράπελες σκηνές,  από τις δοκιμασίες που του έλαχαν, φαντάζοντας εξωπραγματικές, μακριά από την ιντελεκτουέλ οπτική του σκηνοθέτη, όπως επίσης και η δυνατότητα του θεατή να προβλέψει, το τι θα συμβεί.

 Όλα αυτά, διατηρούν το έργο μέσα  σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, αλλά ο Κιμ Κι-Ντουκ, την σκοτεινή σάτιρα που επιδιώκει θα την πετύχει, όπως επίσης και να χλευάσει τα δύο συστήματα εξουσίας…θύματα-όπως πάντα-  είναι τα ανώνυμα πρόσωπα.

Το κεντρικό, ο σύζυγος και πατέρας, προσπαθεί να αποδείξει την αθωότητα του, ασκώντας οι πάντες πάνω του ψυχολογική βία, σε ένα πανομοιότυπο πινγκ πονγκ όμοιας συμπεριφοράς δύο μισητών καθεστώτων, αλλά και δύο δευτερεύοντες χαρακτήρες , ένας ιδεαλιστής αστυνομικός, που προσπαθεί μάταια να εφαρμόσει τους κανόνες ηθικής-δικαίου και μια γυναίκα, η οποία  παραμένει δέσμια των σωματεμπόρων. Ο Κιμ Κι-Ντουκ, στηρίζεται πάνω σε ηθοποιούς, με δοκιμασμένες ικανότητες, όπως είναι η Χα Νταμ Τζογκ, που την είδαμε και στην σέξι »Υπηρέτρια» του Παρκ Τσαν-Γουκ.

“Το Δίχτυ” από την Πέμπτη 4 Μαίου στους Κινηματογράφους σε διανομή Δαναός