Η Δεύτερη Μάνα

Κωμωδία,Δράμα, 112′,Βραζιλία 2015

Πρωτότυπος Τίτλος: Que Horas Ela Volta?/ The Second Mother: Γλώσσα Βριζιλιάνικα

Της Άννα Μουιλαέρτ

Με τους Ρεγκίνα Κάσε, Καμίλα Μαντρίλα, Μιγκέλ Χοέλσας

Γράφει ο Ιάκωβος Γωγάκης

Ευαίσθητη ταινία κοινωνικού ρεαλισμού από τη Βραζιλία, που φωτίζει τις διαφορές μεταξύ των κοινωνικών τάξεων της χώρας, μέσα από το φακό μιας οικιακής βοηθού, όπου στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής της, αποκόβεται από τη δική της οικογένεια, για να στηρίξει ψυχή τε και σώματι μια άλλη εύπορη φαμίλια και να γίνει το αποκούμπι του έφηβου πλούσιου γιου τους. Όταν όμως η δικιά της κόρη θα εμφανιστεί, η νεαρή κοπέλα θα δείξει ένα διαφορετικό δρόμο, προσπαθώντας να αλλάξει τη μαμά της και τους γύρω της.
Απολύτως μαρξιστική η οπτική της σκηνοθέτιδας Άννα Μουιλαέρτ, το σκηνικό στο σπίτι και η έλευση ενός προσώπου που αλλάζει τις ισορροπίες, θυμίζει το «Θεώρημα» του Παζολίνι και σε όλα τα άλλα σημεία του, το έργο κινείται ανάμεσα στο σινεμά του Καουρίσμακι, των Νταρντέν και του Λόουτς.
Η Άννα Μουιλαέρτ ακολουθεί κατά πόδας την υπηρέτρια- ηρωίδα της και συνθέτει με ακρίβεια τους δύο αντίθετους κόσμους, των αστών και των σύγχρονων προλετάριων. Η επανάσταση εδώ, εμφανίζεται μέσα από τη σκοπιά της κόρης και είναι συνειδησιακή.

Σε μια βίλα στο Σάο Πάολο ένας πατέρας, μια μάνα και ένα παιδί αφήνουν τα πάντα στα χέρια της υπηρέτριας, ονόματι Βαλ . Οι γονείς αναπτύσσουν μια ιδιαίτερα δυσλειτουργική σχέση με το παιδί τους, τον Φαμπίνχο και η Βαλ καταλήγει να γίνει μια δεύτερη του μητέρα. Όλα θα ανατραπούν, όταν η κόρη της υπηρέτριας, η Τζέσικα, αποκομμένη από τη μητέρα της για 13 χρόνια, θα την επισκεφτεί λίγες εβδομάδες προτού ξεκινήσει σπουδές αρχιτεκτονικής. Στο σπίτι της χλιδάτης οικογένειας υπάρχουν κάποιοι άτυποι κανόνες, ακατανόητοι για τη νεαρή κοπέλα. Δεν μπορεί να γευματίσει μαζί με όλους τους άλλους, δεν μπορεί να κολυμπήσει στην πισίνα τους, όμως η Τζέσικα θα προσπαθήσει να σπάσει τις κοινωνικές τους νόρμες και από εκείνο το σημείο το έργο αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Το έργο χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο περιγραφικό και αλληγορικό πρώτο, η κάμερα της εστιάζει στα σκοτεινά δωμάτια του σπιτιού και ιδιαιτέρως στην κουζίνα, δείχνοντας από τη μια πως όλα περνούν από τα χέρια της Βαλ και από την άλλη ,την πλήξη, τη βαρεμάρα και την ανικανότητα του πατέρα και της μάνας να κινητοποιηθούν ακόμα και σε απλά πράγματα, να μεταφέρουν ένα ποτήρι με νερό, πόσο μάλλον να καταφέρουν να στηρίξουν το παιδί τους.
Το σκοπίμως αργοκίνητο τέμπο του πρώτου μέρους -που κρατάει αρκετά σε διάρκεια-, είναι η βασική αδυναμία της ταινίας και όσοι θεατές παρασυρθούν από αυτό, ίσως να μην μπορέσουν να παρακολουθήσουν την ενδιαφέρουσα συνέχεια της ταινίας.

Το δεύτερο μέρος συσχετίζεται με την έλευση της Τζέσικα, οι ρυθμοί ζωντανεύουν, η λεκτική και σκηνική δράση θα πάρει τα ηνία, αμφισβητώντας τη νομολατρική ευλάβεια της μητέρας της, δύο χαρακτήρες που αναπτύσσονται πολύπλευρα από το σενάριο και τη σκηνοθετική ματιά, αλλά με ένα άγαρμπο φινάλε.

Με μια πηγαία αισιοδοξία και με το χαμόγελο μονίμως στα χείλη της,  η ηθοποιός Ρεγγίνα Κασέ, ήταν ένα ακόμα δυνατό χαρτί σε αυτή την ωραία ταινία.

Το έργο προσέλκυσε σχεδόν 600 χιλιάδες θεατές στη Βραζιλία και έκανε μια μεγάλη φεστιβάλική διαδρομή, πέρασε και από τη Θεσσαλονίκη. Ήταν η πρόταση της Βραζιλίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ.

“Η Δεύτερη Μάνα” από 14 Απριλίου στους κινηματογράφους σε διανομή Feelgood