Vortex

Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης

Vortex= Δίνη, Ίλιγγος, Vertigo… Χίτσκοκ

Από τον μέγα λάτρη του σινεμά της ακρότητας και προβοκάτορα της μεγάλης οθόνης, Γκασπάρ Νοέ ( Μη αναστρέψιμος, Enter the Void) , δεν αναμένει κανείς, ότι θα τον συνεπάρει η κλασική αφήγηση, η απουσία αποκρουστικών εικόνων, όπως μας έχει συνηθίσει, είτε με την ακραία βία, είτε με την πορνογραφία αλλά και με τα πρόσωπα που εθίζονται από τις ουσίες.
Σε μια μεγάλη μετατόπιση από τέτοιου είδους αφηγηματικές σκηνές, δημιουργεί μια προσωπική ταινία-χρειάστηκε να βρεθεί αντιμέτωπος με το τέλος της ζωής-  εμπνευσμένος από τις οικογενειακές του καταστάσεις, ιδίως από τη  σχέση του πατέρα με την μητέρα του, γόνος γαρ, μιας ευκατάστατης οικογένειας.

Ο τρόμος στο σενάριο της ταινίας  υποβόσκει, σε ένα άλλο επίπεδο,  Παρίσι, ο γιος προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τις ουσίες , η μητέρα ήταν ψυχίατρος, ο πατέρας,   όλη του τη ζωή την πέρασε μέσα στο σινεμά, ακαδημαϊκά( θυμίζει το ρόλο του Γούντι Άλεν στην πρόσφατή του ταινία)  και πλέον   καταπιάνεται με μια ταινία τρόμου.

Στην πραγματικότητα, ο πατέρας του Νοέ  ήταν ζωγράφος και στο έργο, εμφανίζεται να είναι ιστορικός και κριτικός κινηματογράφου και η μητέρα του, να πάσχει από Αλτσχάιμερ, όπως στην πραγματικότητα έχει συμβεί.
Μοιράζει την οθόνη στα δύο , όπως έπραξε και σε μια πρόσφατη μικρού μήκους του ταινία  και τις καθημερινές στιγμές, τις μικρές απολαύσεις-το τοστ-
τις ενοχές και τον χρόνο προς το θάνατο… που πλησιάζει, τα παρουσιάζει πάνω σε μια ευρηματική φόρμα.

Όχι πάντα απόλυτα επιτυχημένη, ούτε τόσο αφηγηματικά άρτια.  Ναι, θυμίζει το « Amour» του Χάνεκε,  κουβαλάει μια διαφορετική αισθητική, κι ένα διαφορετικό συμπέρασμα.
Η μεγάλη έκπληξη, είναι το γεγονός ότι έπεισε τον εν ζωή,  επίσης μεγάλο προβοκάτορα και λάτρη του σινεμά της ακρότητας, τον Ντάριο Αρτζέντο , να δουλέψει -στα γαλλικά- τις ατάκες του ρόλου και να  πρωταγωνιστήσει.

Ο Αρτζέντο, διαθέτει το στιλ και τη φιγούρα ενός αριστοκράτη ακαδημαϊκού. Η  σοβαρότητα,  η ειρωνεία και η υπαρξιακή σχέση με το σινεμά και με το  θάνατο, μεταλλάσσονται ευρηματικά.

Άξια συνοδοιπόρος του Αρτζέντο, η σπουδαία ηθοποιός Φρανσουάζ Λεμπρούν. Το alter ego του σκηνοθέτη, ερμήνευσε ο Αλέξ Λουτζ.

“Vortex” από την Πέμπτη 3/11 στους κινηματογράφους