Αφιέρωμα στο 72ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας(2-12 Σεπτεμβρίου)

Γράφει ο Ιάκωβος Γωγάκης

Σήμερα 2 Σεπτεμβρίου, ανοίγει  η αυλαία  του 72ου κινηματογραφικού φεστιβάλ της Βενετίας, ευελπιστώντας κι αυτή τη φορά, να παρουσιάσει πρώτο, τα μικρά και μεγάλα διαμαντάκια της νέας κινηματογραφικής σεζόν. Ο  διευθυντής του Φεστιβάλ Αλμπέρτο Μπαρμπέρα, τα τελευταία 4 χρόνια, έχει κάνει ουσιαστικές τομές σε όλα τα επίπεδα(που αφορούν το κοινό, τους δημοσιογράφους και την επιλογή των ταινιών), διατηρώντας την απαραίτητη ισορροπία, ανάμεσα στο πρωτοκλασάτο χολιγουντιανό σινεμά και στο ανεξάρτητο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, τα Όσκαρ καλύτερης ταινίας των τελευταίων δύο χρόνων, είχαν παιχτεί για πρώτη φορά κατά την έναρξη του Φεστιβάλ αυτού, αναφερόμαστε στο «Birdman» του Αλεχάντρο Ιναρίτου και στο «Gravity» του Αλφόνσο Κουαρόν, με τον τελευταίο, να χρήζεται φέτος πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, του διαγωνιστικού τμήματος και μέλη -να είναι μεταξύ άλλων- οι πολυβραβευμένοι σκηνοθέτες Νουρί Σειλάν. Πάβελ Παβλικόφσκι, Χου Χσιάο Χσιέν, η ηθοποιός Ελίζαμπεθ Μπανκς και η Νταϊάν Κρούγκερ.

Η χώρα μας εκπροσωπείται στο δεύτερο σημαντικό τμήμα, στο “Orrizonti”,  από τον ταλαντούχο Γιώργο Ζώη, σε μια διοργάνωση που τον ανακάλυψε το 2010 , όταν ολοκλήρωσε τη μικρού μήκους «Casus Belli» και τον βράβευσε ένα χρόνο αργότερα, με τους « Τίτλους Τέλους», παρουσιάζοντας τώρα την πρώτη του μεγάλου μήκους, το «Interruption», μια ταινία που διαδραματίζεται μέσα σε ένα θέατρο, παραπέμποντας όπως αναφέρει ο ίδιος ο σκηνοθέτης στην εισβολή των Τσετσένων ανταρτών, σε κεντρικό θέατρο της Μόσχας. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο κρατάει ο Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου.

Ενώ όλοι περιμέναμε την επιστροφή του Κουεντίν Ταραντίνο, να ανοίγει την αυλαία της αγαπημένης του διοργάνωσης με το πολυαναμενόμενο «The Hateful Eight», τελικά προτίμησε να το κρατήσει επτασφράγιστο μυστικό, μέχρι την επίσημη κυκλοφορία του, ανήμερα Χριστουγέννων. Αντ’ αυτού, επιλέχθηκε για την έναρξη, το περιπετειώδες θρίλερ «Έβερεστ», μια ταινία αναρρίχησης,  πάνω στην υψηλότερη κορυφή της γης. Πρόκειται για κινηματογραφική μεταφορά, ενός υπαρκτού περιστατικού του 1996, που στοίχισε τη ζωή σε σημαντικό αριθμό αναρριχητών. Σκηνοθέτης της,  ο πιο γνωστός εκπρόσωπος του Ισλανδικού σινεμά, ο Μπαλτασάρ Κορμακούρ (101 Reykjavik, 2 Guns) και με ένα καστ πρωτοκλασάτων σταρ, που θα βρεθούν όλοι στο Λίντο της Βενετίας(Κίρα Νάιτλι, Τζέικ Γκίλενχαλ, Ρόμπιν Ράιτ, Τζος Μπρόλιν, Σαμ Γουόρθινγκτον, Τζέισον Κλαρκ).
Η ταινία λήξης στις 12 του μήνα, είναι από την Κίνα, το πολιτικοκοινωνικό δράμα του Γκουάν Χου, το «Mr. Six», για τις συμμορίες του Πεκίνο την δεκαετία του ’50 και την ανάγκη κάποιων παιδιών να ξεφύγουν,  μεταφέροντας στα νέα μέλη,  διαφορετικές αξίες από αυτές που οι ίδιοι έχουν διδαχθεί.

Στο διαγωνιστικό τμήμα ξεχωρίζει η παρουσία των βετεράνων σκηνοθετών, του Ρώσου Αλεξάντερ Σοκούροφ του Πολωνού Γέρζι Σκολιμόφσκι, του Ιταλού Μάρκο Μπελόκιο και του Αμερικανοαιγύπτιου Ατόμ Εγκογιάν.

Ο Σοκούροφ, το 2011 είχε κερδίσει το Χρυσό Λιοντάρι με τον « Φάουστ», τώρα διαγωνίζεται για το ίδιο βραβείο με το ιστορικό δράμα «Φραγκοφονιά», γυρισμένο σχεδόν εξολοκλήρου στο Μουσείο του Λούβρου. Ένα έργο που επιδιώκει ( όπως ο ίδιος ο σκηνοθέτης αναφέρει), να αναδείξει τη δύναμη της τέχνης και του πολιτισμού, σε ένα παιχνίδι μπρα ντε φερ, ανάμεσα σε έναν Γερμανό αξιωματικό και τον Γάλλο διευθυντή του μουσείου.
Ο Σκολιμόφσκι αντίθετα, είχε παρουσιάσει ταινία στην Βενετία το 2010( το βωβό Essential Killing), ενώ τώρα, τον χρήζουν κάποιοι δημοσιογράφοι ως φαβορί, εξαιτίας της ενδιαφέρουσας υπόθεσης του «11 Minutes». Ο ίδιος το περιγράφει σαν ένα καταστροφικό θρίλερ, που δημιουργεί εγκάρσια τομή στον τρόπο που ζουν  οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων, με τις ζωές τους να διαπλέκονται.

Ο Ιταλός μετρ Μάρκο Μπελόκιο σκηνοθετεί τη « Φυλακή του Bobbio», έργο εποχής για έναν αριστοκράτη που εξαναγκάζεται να γίνει μοναχός. Ουσιαστικά ο  ιταλός καλλιτέχνης επιστρέφει για να κλείσει έναν κύκλο ταινιών, που έχουν στο στόχαστρο τους κανόνες της ηθικής.
Όσον αφορά τον Ατόμ Εγκογιάν, έχουμε να δούμε καλή του ταινία, από το « Adoration» του 2008. Στο  Φεστιβάλ Καννών του 2014 αποδοκιμάστηκε έντονα για το « The Captive», ενώ το «Remember», που διεκδικεί τον Χρυσό Λέοντα, είναι μια ταινία εκδίκησης, το κύκνειο άσμα του σπουδαίου Κρίστοφερ Πλάμερ.
Από κει και πέρα,  το stop-motion animation του Τσάρλι Κάουφμαν, η «Anomalisa» κεντρίζει το ενδιαφέρον, όπως και η νέα ταινία του ιταλού μετανεορεαλιστή Λούκα Γκουαντανίνο( Είμαι ο Έρωτας), στην ταινία μυστηρίου « Α Bigger Splash».

Στο Φεστιβάλ θα προβληθούν(προ-έναρξη),  οι ταινίες του Όρσον Γουέλς «Οθέλλος» κι ο «Έμπορος της Βενετίας». Θα τιμηθεί επίσης, σε ειδική τελετή για το κινηματογραφικό του έργο,  ο θρυλικός Μπράιαν Ντε Πάλμα και ο Μεξικανός σκηνοθέτης Αρτούρο Ριπστάιν.