Ιλαροτραγωδία για το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία ενθουσιάζει στη Βενετία

Ανταπόκριση τέταρτης μέρας από το Φεστιβάλ Βενετίας

Ιάκωβος Γωγάκης

Μια ευρηματική πολιτική φάρσα από την Τουρκία προσελκύει το ενδιαφέρον της τέταρτης μέρας του Φεστιβάλ Βενετίας και πιθανότατα η Ελληνίδα προεδρεύουσα του Παράλληλου Προγράμματος,΅Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη , να την επιβραβεύσει.

Πρόκειται για την “ Ανακοίνωση”( The Announcement), του Μαχμούτ Φαζίλ Κοσκούν. Ο Τούρκος σκηνοθέτης, εμπνεύστηκε το σενάριο από το πρόσφατο αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δημιουργώντας ένα έργο ,αστείο, πονηρό και χλευαστικό για την σύγχρονη ιστορία της χώρας του, των πέντε πραξικοπημάτων μέσα σε επτά δεκαετίες.

Επειδή οι εποχές είναι περίεργες και επικίνδυνες-πόσο μάλλον στην Τουρκία, όπου η ελευθερία  είναι όνειρο απατηλό- ο δημιουργός της, απέφυγε να τοποθετήσει την ιστορία του στο σήμερα.

Μας γυρίζει πίσω στις αρχές του ‘60( συγκεκριμένα το Μάιο του 1963), όταν ένας συνταγματάρχης και τρεις υπολοχαγοί-μέλη μιας μικρής ομάδας στρατιωτικών- ετοιμάζονται να ανατρέψουν την εκλεγμένη κυβέρνηση, αναλαμβάνοντας την προετοιμασία της ανακοίνωσης, στο κρατικό ραδιόφωνο της Κωνσταντινούπολης, όταν η χώρα θα βρίσκεται υπό τον έλεγχό τους.

Ο Μαχμούτ Φαζίλ Κοσκούν αφήνει ακίνητη την κάμερα του, καθ ‘όλη τη διάρκεια του έργου και καταγράφει τους ανέκφραστους ήρωές του,απομονώνοντας τους, μέσα στους διάφορους χώρους, ενώ παράλληλα αφαιρεί τους εξωτερικούς ήχους και το πλούσιο ντεκόρ. Στηρίζεται στο απογυμνωμένο από τα περιττά, θεατρικό στιλ του Σάμιουελ Μπέκετ και στην κινηματογραφική μεταφορά του Μπέκετ από τον Φινλανδό μετρ , τον Άκι Καουρισμάκι, όπου η κωμικοτραγικότητα αναδεικνύεται μέσα από τη ψυχρότητα του τοπίου και των χαρακτήρων.

Οι τέσσερις βασικοί πρωταγωνιστές αποτελούν μοναδικές φιγούρες από μόνοι τους και τα λιγοστά λόγια που βγαίνουν από το στόμα τους, διαθέτουν παιγνιώδες χιούμορ και διαβολικό αυτοσαρκσμό, σατιρίζοντας ταυτόχρονα, πολιτικούς, στρατιωτικούς, δημοσιογράφους και την τρέχουσα πολιτικοκοινωνική κατάσταση στην Τουρκία.

Ο Μαχμούτ Φαζίλ Κοσκούν διαθέτει φαντασία, ευρηματικότητα και γνωρίζει καλά  το κινηματογραφικό μέσον, υλοποιώντας  το εγχείρημά του και με την στήριξη του βουλγάρικου κέντρου κινηματογράφου.