03
ΜΑΡΤΙΟΥ
2024
screeneye.gr
1 Comment 96 Views

Η 11η Σεπτεμβρίου 2001 στο Σινεμά

9 11

general

Γράφει η Μερόπη Κυριάκου- Κακόπιερος

Χαρακτήρες τρομοκρατών όπως και σκηνές καταστροφής της Νέας Υόρκης, ακόμη και των ίδιων των δίδυμων πύργων αποτελούσαν στοιχείο στο οποίο αρέσκονταν κατά καιρούς οι παραγωγοί ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Χαρακτηριστικά δείγματα της εν λόγω γραφής τα «True Lies» (1994), «24»(2001), «Independence Day»(1996), «Armageddon»(1998). Όταν όμως η πραγματικότητα ήρθε να αντικαταστήσει τη φαντασία, τα κινηματογραφικά δεδομένα άλλαξαν. Τα συναισθήματα του κοινού δεν επέτρεπαν πλέον την επανάληψη των προϋπαρχόντων στοιχείων πλοκής και εικόνας.

Απ’ την άλλη, οι επιθέσεις στους Πύργους, δεν θα μπορούσαν να αφήσουν αδιάφορη την κινηματογραφική κοινότητα από πλευράς πλέον παραγωγής ταινιών με επίκεντρο το ίδιο το γεγονός και όσα το αφορούν. Ανά το παγκόσμιο υπήρξαν παραγωγές οι οποίες κάλυπταν ότι άπτεται του θέματος. Ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους, γυρίστηκαν, για να εξιστορήσουν την επί εδάφους ή από αέρος τραγωδία, είτε από την οπτική των αμερικανών, είτε από αυτή των όσων δέχτηκαν διακρίσεις με το αιτιολογικό του πόλεμου κατά της τρομοκρατίας. Παραγωγές που μίλησαν ουσιαστικά για τα γεγονότα και άλλες που τα χρησιμοποίησαν ως σκηνικό.

 

Το ότι οι Αμερικανοί αισθάνονταν περισσότερη ευαισθησία όσων αφορά τις επιθέσεις-τους αφορούσαν προσωπικά- δικαιολογεί το μικρό ενδιαφέρον που επέδειξε το Χόλυγουντ, εν συγκρίσει με την πληθώρα του υλικού που παράχθηκε διεθνώς ή ακόμα και εγχώρια υπό μορφή ανεξάρτητων και πειραματικών παραγωγών. Μεταξύ άλλων, ταινίες τις οποίες παρακολούθησε το ημεδαπό κοινό ήταν το «World Trade Center » (2006), The Hamburg Cell (2004), «United 93»(2006), «The 9/11 Commission Report»(2006), «A Few Days in September»(2006), «Reign Over Me»(2007), «Remember Me»(2010), «The Space Between»(2010), »Extremely Loud and Incredibly Close»(2011), το πρόσφατο «Zero Dark Thirty »(2012), γύρο από το οποίο υπήρξε έντονη φημολογία για διαρροή πληροφοριών “εκ των έσω ” λόγω της ακρίβειας των γεγονότων που διηγείται, κ.α.

Το ντοκιμαντέρ του Michael Moore «Fahrenheit 9/11»(2004) αποτέλεσε μια από τις πιο πολυσυζητημένες παραγωγές. Η ταινία έκανε το δεύτερο μεγαλύτερο τζίρο στο είδος της(τα πρωτεία κατέχει το Michael Jackson Thisisit-2009) και βραβεύτηκε στις Κάννες το 2004 με τον Χρυσό Φοίνικα. Πραγματεύεται την ύπερπροβολή του πολέμου κατά της τρομοκρατίας, την υποστήριξη της από τα ΜΜΕ, την εισβολή στο Ιράκ και την έλλειψη αντικειμενικής ανάλυσης-της λογικής-για τον ίδιο τον πόλεμο και τις επακόλουθες απώλειες. Παρόλα αυτά έρχεται να επιβεβαιώσει τις ήδη υπάρχουσες πεποιθήσεις μεγάλης μερίδας του κοινού και να του επιβεβαιώσει τα λαϊκίστικα κόλπα των πολιτικών, εν τη απουσία ολοκληρωμένων επιχειρημάτων, καθιστώντας έτσι ξεκάθαρο πως στόχος του ντοκιμαντέρ ήταν το να πείσει τους Αμερικανούς να μην δώσουν μια 2η προεδρική θητεία στον G.Bush.

far

Στο ντοκιμαντέρ »Beyond Belief»(2007), η Beth Murphy ακολουθεί την Susan Retik και την Patti Quigley, χήρες της 11ης Σεπτεμβρίου, που ζουν στα προάστια της Βοστόνης, στην προσπάθεια τους να συγκεντρώσουν χρήματα για να βοηθήσουν τις χήρες του πολέμου στο Αφγανιστάν. Παρουσιάζεται έτσι σε πρώτο επίπεδο μια συμβιωτική σχέση με την Αλ Κάιντα, που όμως απώτερο σκοπό έχει την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των οικογενειών στο Αφγανιστάν, ελαχιστοποιώντας έτσι την πιθανότητα μελλοντικών τρομοκρατικών επιθέσεων. Η σκηνοθέτης καταφέρνει να διατηρήσει μια ουδέτερη στάση στα τεκταινόμενα επιδεικνύοντας όμως τον απαιτούμενο σεβασμό στα πρόσωπα με τα οποία καταπιάνεται, με πρώτες και καλύτερες τις Retik και Quigley, οι οποίες πέραν του ότι έχασαν τους συζύγους τους, κυοφορούσαν και οι δυο κατά το συμβάν. Η ταινία απέσπασε το Βραβείο Κοινού στο Newburyport Documentary Film Festival καιτοβραβείο Best of Festival στο Woods Hole Film Festival. 

Beyond Belief

 

Μια άκρως ενδιαφέρουσα παραγωγή η οποία δεν έτυχε ένθερμης υποδοχής στους αμερικανικούς κινηματογράφους ήταν το »September 11» (2002). Η ταινία που προβλήθηκε στο μη διαγωνιστικό μέρος του Φεστιβάλ Βενετίας το 2002 και περιόδευσε σε διεθνή φεστιβάλ, προβλήθηκε περιορισμένα εντός Αμερικής(χαρακτηρίστηκε ως αντί-αμερικανική), αποτελείται από 11 ταινίες μικρού μήκους, φτιαγμένες από 11 σκηνοθέτες διεθνούς φήμης, που διαρκούν από 11 λεπτά και 9 δευτερόλεπτα, διαφέροντας σε οπτική ως προς το περιεχόμενο τους.

 

Παραμένοντας στις μικρού μήκους, μια άκρως πειραματική δουλειά είναι η βασισμένη στο «Airplane Novel» του PaulA.Toth, η οποία χαρακτηρίστηκε ως η Guernica των νουβελών που γράφτηκαν για την 11η Σεπτεμβρίου. Στο φιλμ προβάλλεται μια μηχανογραφική περιγραφή του Νότιου πύργου σε ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο. Ο Ν. Πύργος γίνεται ο αφηγητής της ίδιας του της ιστορίας. Αντί να επικεντρώνεται σε πρόσωπο ή πρόσωπα, ο συγγραφέας στέκεται στο παρελθόν και το μέλλον του WTC. Ο Ν. Πύργος απευθύνεται στο κοινό ως σαν σε αναγνώστες “μυθιστορημάτων αεροπλάνου”, σε πτήση προς διάφορους προορισμούς, μειώνοντας έτσι την απόσταση μεταξύ κοινού και κέντρου καταστροφής.

 

Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το φιλμ κινουμένων σχεδίων «9-11/9-11»(2007) του Mel Chin, ζωγραφισμένο εξολοκλήρου με μολύβι. Το φιλμ το οποίο αναφέρεται στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, καταπιάνεται παράλληλα με το στρατιωτικό πραξικόπημα που  έφερε τον Πινοσέτ στην εξουσία κατά την ίδια ημερομηνία, 28 χρόνια πριν. Παρουσιάζει έτσι δυο πόλεις, δυο γεγονότα και τις παράπλευρες συνέπειες τους, από μια κοινή τραγωδία σε επανάληψη, τότε και τώρα: τους προβληματικούς χειρισμούς της εξουσίας. Η ταινία απέσπασε το βραβείο «Sienna», ως καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων το 2008 από το Chilean National Council of Culture of Arts, το βραβείο για το καλύτερο Art Film στο Southern Appalachian Film Festival στο Erwin των Ηνωμένων Πολιτειών όπου και έγινε η μοναδική επίσημη προβολή του, το 2008. Τηνίδιαχρονιάβραβεύτηκεμετο Premio Especial στο Festival Chileno Internacional Del Cortometraje De Santiago, στηΧειλή.

 

About the author:
Has 51 Articles

Η Μερόπη εργάστηκε για μια πενταετία ως πολιτιστικός συντάκτης, σε Κυπριακή πρωινή εφημερίδα μέσα στην οποία παράλληλα ασχολήθηκε με την παραγωγή θεατρικών παραστάσεων, ταινιών μικρού μήκους, όπως και με την επιμέλεια εικαστικών εκδόσεων. Τώρα ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη ως δασκάλα στα ελληνόφωνα σχολεία της παροικίας και ετοιμάζεται να εκδώσει το πρώτο της παιδικό παραμύθι, ενώ παράλληλα αρθρογραφεί ως συντάκτης στο Screeneye.net

  • Pavlos Kakopieros

    Πολυ καλο, η πληροφορηση για τις ταινιες και τα ντοκιμαντερ πολυ βοηθητικη γί αυτους που ενδιαφερονται για το θεμα.
    Περιμενουμε κι’ αλλα.

RELATED ARTICLES

Επικοινωνία
Γενικό e-mail επικοινωνίας screeneyefilm@gmail.com Για αποστολή δελτίων τύπου κινηματογραφικών εκδηλώσεων cine-events@screeneye.net
Εγγραφείτε στο Newsletter μας
Εγγραφείτε τώρα στο newsletter μας για να μαθένετε πρώτοι τα τελευταία νέα μας!

Back to Top