Ο Κος Τέρνερ

Ιστορικό βιογραφικό δράμα, 150′, Μεγάλη Βρετανία 2014

Πρωτότυπος Τίτλος: Mr. Turner

Γλώσσα: Αγγλικά

Του Μάικ Λι

Με τους Τίμοθι Σπολ, Ντόροθι Άτκινσον, Μάριον Μπέιλι, Πολ Τζέσον, Λέσλι Μάνβιλ, Μάρτιν Σάβατζ, Ρουθ Σιν

Φιλόδοξη βιογραφική ταινία εποχής επικεντρωμένη στα τελευταία 25 χρόνια  του βρετανού θαλασσογράφου-ζωγράφου Τζόζεφ Μάλλορντ Ουίλλιαμ Τέρνερ (1775-1851). Ο θάνατος του πατέρα του, η αδιαφορία  για τα παιδιά του, η κρυφή  ερωτική σχέση που αναπτύσσει με μια νοικοκυρά και ο καλλιτεχνικός του θρίαμβος καταγράφονται στη μεγάλη οθόνη  από τα χέρια ενός θαυμαστή του,  του πρωτομάστορα του σύγχρονου αγγλικού  κοινωνικού σινεμά Μάικ Λι. 

Ο έμπειρος σκηνοθέτης  αναμειγνύει με εξονυχιστική λεπτομέρεια τα ποικίλα χαρακτηριστικά του ήρωα του. Μεγαλοφυής ως προς το αποτέλεσμα του καλλιτεχνικού του πινέλου, διορατικός για την εξέλιξη της ζωγραφικής από τον νατουραλισμό στον ιμπρεσιονισμό, ασυμβίβαστος μπροστά στο δίλημμα ” τέχνη και εμπόριο” αλλά ταυτόχρονα εγωκεντρικός και απολίτιστος στις διαπροσωπικές του σχέσεις, δύστροπος και μισογύνης, αποτυπώνεται κινηματογραφικά ακόμα και το αλλόκοτο του μούγκρισμα- που θυμίζει ανθρωπογούρουνο- όπως επίσης και η περίεργη εκφορά του καθημερινού του λόγου. Ο Μαικ Λι στηρίζεται εξ’ ολοκλήρου στον ηθοποιό Τίμοθι Σπολ, τον οποίο δεν αφήνει ούτε δευτερόλεπτο εκτός πλάνου, για να εισπράξει από τον για χρόνια συνεργάτη του μια αξιοπρόσεκτη ερμηνεία, βέβαια λιγότερο ισχυρή από την κορυφαία ταινία και των δυο τους,  το “Μυστικά και Ψέματα” του 1996.

 Μολονότι ο 72χρόνος Λι  “φωτογραφίζει” άριστα το Ηνωμένο Βασίλειο του 19ου αιώνα, υποβοηθώντας το εγχείρημα η εξαιρετική χρήση των κουστουμιών, των μουντών  χρωμάτων, του φυσικού φωτισμού, με τα  όμορφα εξωτερικά πλάνα από τη παραθαλάσσια περιοχή  Κόρνγουολ, από το λιμάνι του Τσέλσι, τους εσωτερικούς χώρους της  Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών και της οικίας του Τέρνερ, όμως το μάτι της κάμερας αδυνατεί στο μεγαλύτερο μέρος του έργου να μεταπηδήσει από το αργοκίνητο ιστορικό και τελικά επιδερμικό αφηγηματικό πλαίσιο, σε ένα φιλμικό κείμενο ζωηρό, με συναισθηματική δύναμη, για να σκαλίσει ταυτόχρονα τα πολύπλοκα κι ανεξερεύνητα έγκατα της ψυχής του Τ.Μ.Ο. Τέρνερ.  Αντίθετα, η συγκεκριμένη κινηματογραφική φόρμα που ακολουθείται είναι πιθανόν να προκαλέσει ατονία στο κοινό, με τη χρονική διάρκεια των 150 λεπτών να είναι πέρα για πέρα παρατραβηγμένη.

Κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Καννών 2014- που χάρισε στον 57χρόνο Τίμοθι Σπολ το βραβείο ανδρικής ερμηνείας- ομάδα κριτικών χαρακτήρισε το έργο αυτό ως το ωριμότερο του Μαικ Λι. Δεν θα συμμεριστούμε την άποψη αυτή και τον ενθουσιασμό τους. Στην 40χρόνη σταδιοδρομία του ο Βρετανός σκηνοθέτης διερεύνησε πιο διεισδυτικά χαρακτήρες πνευματώδεις και συγγενικούς με του   Τέρνερ, είτε παραδομένους στον υλισμό, είτε αποκομμένους από τη συλλογική δράση, πρόσωπα δυστυχισμένα στην οικογενειακή τους ζωή, γεμάτα ιδιορρυθμίες-όπως καλή ώρα- που μπορούμε να τα βρούμε στο επίσης βιογραφικό ” Η Παράσταση μιας Ζωής” στο “Μυστικά και Ψέματα” και στον ” Γυμνό”, με τον εξαιρετικό Ντέιβιντ Θιούλις.

Ο Μάικ Λι θαύμαζε τον ήρωα του και  επιθυμούσε διακαώς να τον κάνει γνωστό στο  ευρύ κοινό. Θα το πετύχει,  σε μια ταινία που σίγουρα  δεν την πετάς αλλά ούτε και την υπερτιμάς.

“Ο Κος Τέρνερ” από 8/1 στους κινηματογράφους σε διανομή Odeon