Perfect Days

Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης

« Ποιητή των δρόμων» τον αποκαλούσαν οι σινεφίλ τη δεκαετία του ’70, μετά από τις ταινίες του δρόμου « Αλίκη στις Πόλεις», « Λάθος Κίνηση» , « Στο Πέρασμα του Χρόνου» και αργότερα με το αριστουργηματικό έργο « Παρίσι- Τέξας».

Ο Γερμανός Βιμ Βέντερς είναι ένας από τους κορυφαίους κινηματογραφιστές του κόσμου ετούτου. Όπως και ο συμπατριώτης του, ο Βέρνερ Χέρτζογκ, παρασύρονται συχνά από τη γοητεία του ντοκιμαντέρ.
Τα τελευταία χρόνια δε, ο άτυπος κανόνας λέει « τα ντοκιμαντέρ τους είναι πιο αξιόλογα από τις μυθοπλασίες τους».
Με τον άτυπο κανόνα- για άλλη μια φορά- να επιβεβαιώνεται, ο Βιμ Βέντερς μετακομίζει προσωρινά στο αγαπημένο του Τόκιο, έχοντας μια πρόταση ανά χείρας από το Υπουργείο Πολιτισμού της χώρας.
Τη δημιουργία μιας ταινίας μικρού μήκους, για την ανακατασκευή 17 πρότυπων δημόσιων χώρων υγιεινής.

Ο Βέντερς συλλέγει πλούσιο υλικό και γυρίζει ένα μεγάλου μήκους mockumentary( έργο μυθοπλασίας που παρουσιάζεται σε στιλ ντοκιμαντέρ) με επίκεντρο έναν εργάτη, ο οποίος είναι επιφορτισμένος με την καθαριότητα των δημόσιων χώρων υγιεινής. Ο εργάτης ονόματι Χιραγιάμα( τον ερμηνεύει ο Κότζι Γιακούσο τον οποίο γνωρίσαμε στις « Αναμνήσεις μιας Γκέισας και « Βαβέλ») ξυπνά με τον ήχο του γείτονα, βουρτσίζει δόντια, ντύνεται, λούζεται, παίρνει καφέ, οδηγάει ακούγοντας από Βαν Μόρισον και Πάτι Σμιθ μέχρι Rolling Stones. Ήρεμος και αισιόδοξος, καθαρίζει τις τουαλέτες, κάνει διάλειμμα για φαγητό στο πάρκο, κρατάει ένα φιλμ και φωτογραφίζει τα φύλλα των δέντρων. Στο σπίτι όταν επιστρέφει πίνει κρασί και διαβάζει λογοτεχνία. Η επίσκεψη της αδερφής του και της μικρής της κόρης, αμυδρά φανερώνουν κάτι από το παρελθόν του, ότι προερχόταν –πιθανότατα- από την αστική τάξη και διάφορα τραύματα, τον οδήγησαν μακριά από τον υλισμό.  «Ο κόσμος της μητέρα σου είναι διαφορετικός από τον δικό μου κόσμο» αναφέρει στο χαριτωμένο μικρό κορίτσι ο ήρωας της ταινίας, μια φράση που αντανακλά την πραγματικότητα- την οποία βλέπει και ο Βέντερς- για τις μεγάλες ανισότητες που επικρατούν και στην Ιαπωνία.
Ο Γερμανός σκηνοθέτης υιοθετεί την άποψη του Όσκαρ Ουάιλντ που είχε πει «Με ελευθερία, βιβλία, λουλούδια και με το φεγγάρι, ποιος δεν θα μπορούσε να είναι ευτυχισμένος ;».
Ο Βέντερς φιλμάρει τον Κότζι Γιακούσο με μια επιμονή να συλλάβει την πεμπτουσία της ευτυχίας στην αρχετυπική ιαπωνική κουλτούρα , που βρίσκεται –κατά τον δημιουργό της ταινίας- στη ρουτίνα, στην κανονικότητα, στην πνευματική διέγερση, ακόμη κι αν το επάγγελμα του καθαριστή τουαλετών θεωρείται στις δυτικές κοινωνίες παρακατιανό και προσφέρει έντονα συναισθήματα, που αγγίζουν τις ευαίσθητες χορδές των σινεφίλ, με επιστέγασμα το φινάλε της.
Ο Βέντερς, έχει να επιδείξει πολλά προτερήματα αλλά δεν φημίζεται για την πολιτική του ματιά στα πράγματα και όταν την ξεδιπλώνει, φανερώνει την αγάπη του για τη δυτική, ιδίως για την αμερικανική κουλτούρα.
Ως εκ τούτου, η αποφυγή οποιασδήποτε αναφοράς σε καλύτερους όρους δουλειάς – μισθολογικούς- εργασιακούς- προσδίδουν στο έργο -μαζί με όλα τα δυνατά του σημεία -και μια μοιρολατρική θέση « με όσα μας προσφέρουν, θα προσπαθήσουμε να βρούμε την ευτυχία».

” Perfect Days” από την Πέμπτη 22/2 στους κινηματογράφους