Τρεις πρώτες κριτικές από το Φεστιβάλ Tribeca

Ανταπόκριση-Κριτικές  από το Φεστιβάλ  Tribeca της Νέας Υόρκης

Μερόπη Κυριάκου-Κακοπιέρου

In Transit

Εκ των πρωτοπόρων σκηνοθετών του Direct Cinema ο Albert Maysles (μαζί με τον αδερφό του David) προσέγγισαν τον πεζό λόγο με ένα διαφορετικό τρόπο. Χωρίς σενάριο, χωρίς τυποποιημένες κατευθύνσεις το δράμα της ζωής ξετυλίγεται μέσα από την αφήγηση και τις συνεντεύξεις. Καταμετρώντας περισσότερες από 40 ταινίες στο ενεργητικό του, διακεκριμένα ντοκιμαντέρ μεταξύ των οποίων τα «Salesman», «Gimme Shelter» και «Grey Gardens», βραβευμένος από διεθνή διοργανώσεις και με μια υποψηφιότητα για Όσκαρ το 2001, ευρισκόμενος στη λίστα με τους 100 καλύτερους κινηματογραφιστές, έφυγε από τη ζωή τον προηγούμενο μόλις μήνα, πιστώνοντας τους συνεργάτες του για την ολοκλήρωση αυτής της παραγωγής.
Με βαριετέ διάθεση το «In Transit» καταγράφει τη ζωή στο Amtrak, το πλέον πολυσύχναστο και μεγαλύτερο σε διαδρομή τρένο της Αμερικής. Η εστίαση γίνεται στα όσα διαδραματίζονται στα βαγόνια, στο χώρο μεταξύ των σταθμών, όπου η «πραγματική ζωή» αναστέλλεται για όσο κρατάει η διαδρομή. Μια εφήμερη κοινότητα δημιουργείται που αγνοεί για λίγο τις διαφορές της και μοιράζεται τους στοχασμούς της. Για κάποιους από τους επιβαίνοντες της αμαξοστοιχίας ο χώρος μετατρέπεται σε μια σχεδία σωτηρίας, για άλλους ευκαιρία αναμέτρησης με την απώλεια, προσωπικού προβληματισμού και ανασυγκρότησης. Μια ευκαιρία σύνδεσης ή αποσύνδεσης.
Η διαδρομή θα αποτελέσει ένα ταξίδι στο ψυχισμό των καθημερινών επιβατών μέσα από τη λήψη εικόνων, συνεντεύξεων, δραστηριοτήτων και συζητήσεων όπως και τη ταυτόχρονη καταγραφή του φυσικού τοπίου της Αμερικανικής ενδοχώρας καταφέρνοντας έτσι ένα φιλμ που περιγράφει την ανθρώπινη και φυσική ομορφιά, τη κουλτούρα και τις νοοτροπίες ενός συγκεκριμένου κόσμου, περιοριζόμενη σε μερικές χιλιάδες χιλιόμετρα.

Democrats

Στον απόηχο της αμφισβητούμενης νίκης του Ρόμπερτ Μουγκάμπε στο προεδρικό αξίωμα το 2008, στη Ζιμπάμπουε, μια δικομματική επιτροπή συνταγματολόγων συγκαλείται σε μια προσπάθεια να περάσει η χώρα από τα απολυταρχικά καθεστώτα που την κυβέρνησαν και την κυβερνούν, στη Δημοκρατία.
Ο Paul Mangwana και Douglas Mwonzora, επικεφαλής των δυο αντίπαλων κομμάτων αναλαμβάνουν να οργώσουν τη χώρα δίνοντας στους συμπολίτες τους το δικαίωμα του λόγου για τα όσα θα περιλαμβάνονται στο Σύνταγμα. Σε ανοικτούς, υπαίθριους χώρους αλλά και κλειστές αίθουσες, σε ειρηνικές συγκεντρώσεις ή ακόμα και σε συγκρουσιακά περιβάλλοντα ο απλός λαός εκφράζει τα όσα θέλει να τον αφορούν. Τα πάντα καταγράφονται. Οι δυο συνταγματολόγοι, κεκλεισμένων των θυρών και πλαισιωμένοι από τις ομάδες τους επιθεωρούν το υλικό και συντάσσουν το χάρτη για μια Δημοκρατική πραγματικότητα.
Επί τρία χρόνια η Camilla Neilsson (Good morning Afghanistan, Durga, The Children of Darfur) παρατηρούσε και κατέγραφε τα όσα εκτυλίσσονταν στη Ζιμπάμπουε για να καταλήξει στο ντοκιμαντέρ «Democrats» το οποίο κατά την εξέλιξη του παρουσιάζει χαρακτηριστικά πολιτικού θρίλερ λόγω των γεγονότων που έπονται της διαφωνίας των δυο συνταγματολόγων σε άρθρα του κειμένου. Η προσπάθεια καταλήγει στο πολυπόθητο Σύνταγμα το οποίο όμως μέχρι και σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί, αφού ο ήδη έχοντας την εξουσία Μουγκάμπε, εκμεταλλευόμενος τα όποια παραθυράκια του αφήνει ο νόμος αλλά και ενισχύοντας τη παράνομη και καταχρηστική του διακυβέρνηση εξακολουθεί να ασκεί την προϋπάρχουσα πολιτική.

Transfatty Lives

Ο Patrick Sean O’Brien γνωστός στη Νέα Υόρκη ως Τransfatty, σκηνοθέτης και DJ, μια ιδιάζουσα προσωπικότητα στο κόσμο του διαδίκτυο, με αρκετά εκκεντρικές ιδέες γύρο από την τέχνη, περνούσε τις μέρες του με άφθονη δημιουργία, φίλους, ζάχαρη και αλκοόλ. Στα 30 του χρόνια διαγνώστηκε με ALS, γνωστή και ως νόσος του Lou Gehrig (η καμπάνια για πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση γύρω από τη νόσο έγινε γνωστή ανά το παγκόσμιο λίγους μήνες πριν μέσα από τα ευρέως διαδεδομένα παγωμένα μπουγελώματα). Το περιθώριο ζωής ενός ασθενή, εφόσον διαγνωστεί είναι 2 με 5 χρόνια. Έτσι ο Patrick αποφασίζει να γίνει σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής στο ίδιο του το ντοκιμαντέρ, μιας προσπάθειας να καταγράψει τα όσα επιφυλάσσει η ασθένεια, στον ίδιο και την οικογένεια του.
Χωρίς συναισθηματισμούς, χωρίς ίχνος αυτολύπησης, με το χιούμορ και την αισθητική που χαρακτηρίζει την όποια του δουλειά αλλά κυρίως τις αντιλήψεις του για τη ζωή ο Patrick ξεκινά το ταξίδι του από την πρώτη στιγμή της διάγνωσης του μέχρι και την καθολική σωματική του παράλυση. Στο μεταξύ υπάρχει ζωή. Αυτός είναι άλλωστε και ο σκοπός του, να μας το αποδείξει. Ζει, απολαμβάνει τους φίλους και την οικογένεια του, ερωτεύεται, γίνεται πατέρας ενός αγοριού, καταπολεμά την παράνοια της ίδιας της ασθένειας υπερισχύοντας του ιδίου του σώματος του μέσα από τη δύναμη του νου.
Ένα ρολερκόστερ γεγονότων, καταστάσεων και συναισθημάτων το «Transfatty Lives» μας οδηγεί από τις στιγμές της ανέμελης ζωής, της άγριας διασκέδασης, τις ανθηρές μέρες του Patrick, στα πρώτα σημάδια της απώλειας ικανοτήτων που ξεκίνησαν από τη παράλυση των άκρων την ανικανότητα κατάποσης και τέλος της αναπνοής. Με μηχανική υποστήριξη αλλά κυρίως καθοδηγούμενος από την ανάγκη του να γνωρίσει, να ζήσει περισσότερο το ίδιο του το παιδί φτάνει τα 40 του χρόνια και καταφέρνει την ολοκλήρωση αυτής της ταινίας πληκτρολογώντας οδηγίες προς τους συνεργάτες του υποβοηθούμενος από τις κόρες των ματιών του. Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ που ενώ μας περιγράφει τη φθίνουσα πορεία της ανθρώπινης ύπαρξης ως ύλης, καταγράφει τη δύναμη του πνεύματος. Μια πορεία προς τα ενδότερα.