Το Δικαστήριο

Δράμα, 116′, Ινδία 2014

Πρωτότυπος Τίτλος: Court , Γλώσσα: Ινδικά

Του Τσαϊτάνια Ταμάν

Με τους  Ούσα Μπανέ, Γκιτάντζαλι Κουλκάρνι, Βίρα Σατιντάρ, Βιβέκ Γκομπέρ

Γράφει ο Ιάκωβος Γωγάκης

Δηκτικός παρατηρητής των κακών εχόντων της χώρας του, όπου σε κάποιες περιπτώσεις, θυμίζουν και την ελληνική πραγματικότητα, ο μόλις 28 ετών Τσαϊτάνια Ταμάν, δεν κάνει τίποτα περισσότερο από το να στήσει –σχεδόν εξ’ ολοκλήρου-τη κάμερα του σε μια αίθουσα δικαστηρίου και να τη χρησιμοποιήσει σαν ντοκιμαντέρ, αλλά κι ως κλειδαρότρυπα των ταξικών αντιθέσεων, του νομοθετικού παραλογισμού και της ατομικής ανελευθερίας, υμνώντας τη λογική του δολοφονημένου Γκάντι περί μη βίας, στην σύγχρονη Ινδία. Η έμπνευση του κι ο πνευματικός του συνοδοιπόρος, ήταν ο καταδικασμένος σε θάνατο ακτιβιστής και τραγουδιστής Τσιτέν Μαραντί.

Μπορεί να μην συμμεριζόμαστε στην ολότητα τους, τα δημοσιεύματα από τον ξένο τύπο, που την αποκαλούν ταινία «αριστούργημα», είναι όμως τόσο ευφυώς δομημένη, που δεν αφήνει τίποτα να πέσει κάτω( συνειδησιακός εκφοβισμός, οικονομικό και μορφωτικό χάσμα, ενδοοικογενειακή βία κ.α), με το πιο σημαντικό της στοιχείο, να είναι η προσπάθεια του νεαρού σκηνοθέτη, να αποδείξει πως τις αντιθέσεις και τις κοινωνικές συγκρούσεις δεν τις υπονομεύουν οι άνθρωποι της καθημερινότητας, είτε είναι μεγαλοαστοί είτε μεροκαματιάρηδες, αλλά οι βαθιές πεπαλαιωμένες παραδόσεις κι αντιλήψεις δια μέσου των χρόνων, όπως επίσης και οι μηχανισμοί της εκάστοτε εξουσίας, που δημιούργησαν σκοπίμως, ένα ακατανόητα στρεβλό, διχαστικό κι άνισο σύστημα.

Βρισκόμαστε σε λαϊκή συνοικία της Βομβάης, ένας τραγουδιστής του δρόμου, ο Ναράγιαν Κάμπλέ, μπροστά σε ομήγυρη, ξεκινάει μια επαναστατική μελωδία, με τους στίχους της, να αναφέρονται στην αυτοκτονία. Παράλληλα, ένας εργαζόμενος φρεατίων, που πιθανολογείται πως βρισκόταν στον χώρο, θέτει τέρμα στη ζωή του και η αστυνομία θα συλλάβει τον ηλικιωμένο τραγουδοποιό, ως υποκινητή της πράξης αυτής.
Την υπεράσπιση του φτωχού λαϊκού τραγουδιστή, θα αναλάβει ένας ευκατάστατος ακτιβιστής νομικός και το «σκληρό» κράτος, εκπροσωπεί μια δικηγόρος, με πενιχρή οικονομική δυνατότητα, έμμεση αλλά ξεκάθαρη αναφορά για τις ταξικές στρεβλώσεις του Ινδικού κράτους. Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας, εξελίσσεται στην « Ευελπίδων της Βομβάης», με τον ιδεολόγο δικηγόρο, να προσπαθεί να πείσει τον δικαστή, πως ο πελάτης του «δεν είναι ελέφαντας» και η δικηγόρος της κατηγορίας, να προσπαθεί να τον κλείσει στη φυλακή.

Το βασικό της μειονέκτημα, είναι η λεπτομερής κι εξαντλητική διερεύνηση για την αλήθεια, με κίνητρο του δημιουργού, να εκθέσει τους απερίσκεπτους νόμους, πέφτοντας στην παγίδα της υπέρανάλυσης νόμων κι άρθρων, σαν να βλέπουμε κανονική δίκη, αλλά αυτή η τόσο ρεαλιστική τακτική, θα μπορούσε να αποφευχθεί, δημιουργώντας μια πρόσκαιρη δυσαρμονία, ανάμεσα στην ιστορία μυθοπλασίας και την -κατά διαστήματα- μετατροπή της, σε εξειδικευμένη δικαστική διαμάχη.

Η κάμερα του Ταμάν, όταν αποφασίζει να φύγει από την αίθουσα του δικαστηρίου, διεισδύει στις προσωπικές ζωές όλων των «παικτών», του δικαστικού δράματος, σε μια προσπάθεια του, να κατανοήσουμε τους κοινωνικούς ρόλους, τις αντιλήψεις, του καθενός ξεχωριστά, μια τακτική που αξίζει επαίνους.

Καλύτερη ταινία στο τμήμα Οριζόντων του Φεστιβάλ Βενετίας 2014

“Το Δικαστήριο” από 29/10 στους κινηματογράφους σε διανομή One From the Heart