Αίσθηση Αμαρτίας(A Touch of Sin)

Δράμα, 133′, Κίνα 2013, Γλώσσα: Κινέζικα

του Ζία Ζανγκέ

Με τους Ζάο Τάο, Ζιάνγκ Γου, Γουάνγκ Μπάοκιανγκ, Λούο Λανσάν

Είναι ο πιο αυθεντικός εκφραστής της αποκαλούμενης  6ης γενιάς του κινεζικού σινεμά. Οι ταινίες του Ζία Ζανγκέ λειτουργούν ως οδοιπορικό των γιγαντιαίων αλλαγών που συντελούνται εδώ και τουλάχιστον 50 χρόνια στη χώρα του. Η « Πλατφόρμα» του 2000 και οι « Ακίνητες Ζωές» του 2006 γυρισμένες και οι δύο στην ίδια πόλη, είναι τα διαμάντια του σκηνοθέτη, γιατί φωτίζουν ένα κομμάτι της πραγματικότητας που τις περισσότερες φορές βρίσκεται στο σκοτάδι.

Η πρώτη, αντικατοπτρίζει την κοινωνική και πολιτιστική μεταμόρφωση της Κίνας από το 80’ κι έπειτα, με την εισβολή της δυτικής κουλτούρας. Η δεύτερη ως σημείο αναφοράς το «Φράγμα των Τριών Φαραγγιών» και την περιπλάνηση δύο νεαρών ανθρώπων για να βρουν τους χαμένους τους συντρόφους, δείχνει κατά τον Ζανγκέ τα απάνθρωπα αποτελέσματα της μεταπήδησης από το ένα σύστημα (κομμουνισμό) στο άλλο (κρατικό καπιταλισμό), και τις συνέπειες  στο περιβάλλον, και στην ανθρώπινη συμπεριφορά.

Η εισαγωγή αυτή έχει τη σημασία της, από τη στιγμή που η « Αίσθηση Αμαρτίας» περικλείει πολλούς συμβολισμούς που έχουν να κάνουν με την αλλαγή στον τρόπο ζωής του κινέζικου λαού και τη διεύρυνση του χάσματος πλουσίων και φτωχών.

Ο σκηνοθέτης έσμιξε 4 πραγματικά κι άκρως αντίθετα μεταξύ τους περιστατικά, για να διερευνήσει  4 διαφορετικά επίπεδα βίας.

Η πρώτη ιστορία έχει στο επίκεντρο της έναν αγριεμένο μεταλλωρύχο τον Dahai που επαναστατεί ενάντια στις απολύσεις στο χώρο δουλειάς και στις υπόγειες μίζες που λαμβάνουν οι προύχοντες της κοινότητας του.Η δεύτερη λαμβάνει χώρα λίγο πριν από την αλλαγή του έτους, όταν ένας μετανάστης ο Zhao San ανακαλύπτει πόση δύναμη έχει ένα όπλο, το οποίο χρησιμοποιεί σε στιγμές που η ζωή του τίθεται σε κίνδυνο κι όταν χρειάζεται να βρει χρήματα για την οικογένεια του.Μια όμορφη γυναίκα η Xiaoyu που εργάζεται σε σάουνα βιώνει στο πετσί της τον εξευτελισμό από ευκατάστατο πελάτη που την εκμεταλλεύεται σε όλους τους τομείς. Τέλος συναντάμε κάποιο νεαρό εργάτη, ο οποίος έχει να αντιμετωπίσει τη μονοτονία και τη καταπίεση στο χώρο δουλειάς, τη μητέρα του που του ζητάει διαρκώς  χρήματα και τις κατηγορίες  που του προσάπτουν για τον τραυματισμό ενός συναδέλφου του.

Η βία σε όλες τις μορφές της είναι αυτή τη φορά στο προσκήνιο του  Ζανγκέ, όταν η καταπίεση κι οι αδικίες συνεχώς αυξάνονται και ο κόσμος δεν μπορεί να βρει διέξοδο.

 Δεν είναι ταινία που μπορεί να χαρακτηριστεί αριστούργημα ούτε μπορεί να συγκριθεί με τις δύο προαναφερθείσες του δημιουργίες γιατί δεν μας κομίζει κάτι καινούριο, πλην της κινηματογράφησης ίσως, που δεν συνδυάζει αυτή τη φορά το νατουραλιστικό-ντοκιμενταρίστικο στυλ, όπως μας είχε συνηθίσει.  Μεταφέρει την οργή του για το κοινωνικό γίγνεσθαι της χώρας του με κάπως άνισο τρόπο, που  αποτυπώνεται στα δύο τελευταία περιστατικά και στην αδικαιολόγητα μεγάλη διάρκεια του φιλμ. 

Αξίζει να αναφέρουμε ότι σε κάθε  ιστορία υπάρχει τουλάχιστον μία ατμοσφαιρική σκηνή όπου η κάμερα κινείται διαρκώς και  αποτυπώνει έξοχα-όχι την αίσθηση της αμαρτίας-  αλλά την καταστροφή και τη διάβρωση της ηθικής, στη νέο-καπιταλιστική Κίνα, με τρόπο που να εναλλάσσεται το πραγματικό με το φανταστικό όπως συμβαίνει  στην ιστορία του οργισμένου μεταλλωρύχου.

Οι τέσσερις πρωταγωνιστές τοποθετούνται σκόπιμα στο περιθώριο της σύγχρονης κοινωνίας, και ωθούνται στο να ξεπεράσουν τα όριά τους από μηχανισμούς( όπως το κράτος) που έπρεπε να τους προστατεύει. Η εξιλέωση δεν θα εμφανιστεί σε όλες τις περιπτώσεις αλλά εκεί που υπάρχει λειτουργεί συμβολικά, σε μια λογική οφθαλμόν αντί οφθαλμού.

Για το μη μυημένο κοινό στο ασιατικό σινεμά κάποιοι κινηματογραφικοί κώδικες παραμένουν θολοί και μη αναγνωρίσιμοι, γίνεται ορατό στον τρόπο που συνδέονται οι ιστορίες, με την ευθύνη να βαραίνει εν προκειμένω και τον σκηνοθέτη.

Βραβείο Σεναρίου Φεστιβάλ Καννών 2013

Η “Αίσθηση Αμαρτίας” από 13/3 στους κινηματογράφους σε διανομή ΆΜΑ-ΑΣΤΥ