Ο Επιστάτης Σάνσο

Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης

Ο παγκόσμιος κινηματογράφος τη δεκαετία του ’50 μεγαλούργησε. Πίσω από τα αριστουργήματα, τους σπουδαίους σκηνοθέτες, τους  ηθοποιούς υψηλής κλάσης και τον επαγγελματισμό  της παραγωγής,  οι πολιτικές στοχοποιήσεις ( Μακαρθισμός) και οι κώδικες δεοντολογίας ( Χέιζ) θάμπωσαν την  λάμψη της 7^ης τέχνης.

Στην μεταπολεμική  Ιαπωνία, ο κινηματογράφος ακολούθησε το σκληρό  αμερικάνικο πρότυπο. Ο  κώδικας δεοντολογίας Ερίν και η παντοδυναμία των στούντιο,  οδήγησαν δημιουργούς και παραγωγούς σε μεγάλες τριβές, όπως συνέβη με την περίπτωση του σκηνοθέτη Κένζι Μιζογκούτσι  κατά την προετοιμασία της ταινίας « Ο Επιστάτης Σάνσο». Ο  ιάπωνας σκηνοθέτης,  επιθυμούσε  ο λαϊκός μύθος του συγγραφέα  Μόρι Ογκάι να επικεντρώνεται στα δεινά των γυναικείων χαρακτήρων και στο πως κατέληξε ένας   ιδιοκτήτης σκλάβων,  να είναι τόσο βίαιος και απάνθρωπος. Η παραγωγή επέβαλε στον Μιζογκούτσι  διαφορετικό σενάριο το οποίο εστίαζε πιο πολύ στην εκδίκηση και στους ανδρικούς χαρακτήρες. Η ταινία αρχίζει και  ολοκληρώνεται ως  ένα περιπετειώδες  κοινωνικό δράμα.

Πάρα ταύτα, ο  Μιζοκούτσι στο πρώτο μέρος της ταινίας  πλάθει  ποιητικές, λυρικές εικόνες τις οποίες επαναλαμβάνει στην τελευταία σεκάνς.  Το στοιχείο του πόνου συνδέεται με το στοιχείο της φύσης- ιδίως με το νερό- . Στο δεύτερο μέρος- το οποίο επιβεβαιώνει την κυριαρχία της παραγωγής έναντι της επιθυμίας του δημιουργού- ο Μιζοκούτσι  συνδέει τον αυταρχισμό της άρχουσας τάξης με την ιστορία ενός ανθρώπου που αγωνίζεται για την ελευθερία  του όπως επίσης και με τον αγώνα του, να συναντήσει τη μητέρα του.  Η ταινία εξελίσσεται σε ύμνο για τις κατώτερες τάξεις και καταδίκη της φεουδαρχίας. Ο Μιζογκούτσι παρά τα εμπόδια,  δημιουργεί μία από τις καλύτερες του ταινίες, βραβευμένη με τον Αργυρό Λέοντα της Βενετίας, το 1954.

Η ιστορία διαδραματίζεται τον 11^ο αιώνα, όταν  ένας άντρας αντιτάσσεται στην επιθυμία της εξουσίας, εξορίζεται, η γυναίκα του απαγάγεται,  την εκπορνεύουν  και τα δυο του παιδιά καταλήγουν στην σκλαβιά.

Ο Επιστάτης Σάνσο από την Πέμπτη 27/6 στους κινηματογράφους