Χαίρε Καίσαρ

Γράφει ο Ιάκωβος Γωγάκης

Το ανήσυχο πνεύμα των Ίθαν και Τζόελ Κοέν, τους ώθησε τελικά να υλοποιούν ένα ασυνήθιστο όραμα χρόνων, να αποτίσουν φόρο τιμής στο αμερικανικό σινεμά της γενιάς των γονέων τους, όπου βεβαίως μέσα από αυτό και οι ίδιοι ανδρώθηκαν, της δεκαετίας του ’50 και της αποκαλούμενης χρυσής εποχής της κινηματογραφικής βιομηχανίας.

Ολόκληρο το έργο δομείται πάνω στον θρησκευόμενο διευθυντή των κινηματογραφικών στούντιο «Κάπιτολ» τον αποκαλούμενο Έντι Μάνιξ(Τζος Μπρόλιν), ο οποίος έχει να διαχειριστεί πέντε καυτά θέματα. Πρώτον, την απαγωγή κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του πρωταγωνιστή της ιστορικής-επικής ταινίας «Χαίρε Καίσαρ», τον Μπερτ Γουίτλοκ(Τζορτζ Κλούνεϊ) από μια ομάδα κομμουνιστών… της καρέκλας, οι οποίοι βλέπουν στο Χόλιγουντ την άγρια όψη του καπιταλισμού. Δεύτερον, μια δημοσιογράφο, τη Θόρα Τάκερ(Τίλντα Σουίντον), η οποία διαθέτει ένα βαθύ λαρύγγι, ενημερώνοντας την για την εξαφάνιση του Γουίτλοκ και γίνεται στενός κορσές στον Έντι Μάνιξ. Τρίτον, τη ξεκαρδιστική-όπως παρουσιάζεται- εμπλοκή των παπάδων και των ραβίνων, για το πώς θα εμφανίζεται ο Ιησούς Χριστός στο σενάριο της ταινίας. Τέταρτον, ένα απίθανο πρόβλημα που ξεφυτρώνει από το πουθενά, όταν η ηθοποιός και μπαλαρίνα του βυθού, η Ντι Άνα Μόραν( Σκάρλετ Γιόχανσον) και αδερφή της δημοσιογράφου Θόρα Τάκερ, αποκαλύπτεται πως είναι ανύπαντρη μητέρα, «απαράδεκτο γεγονός» για να αναλάβει τα ηνία του έργου, με τον ηγέτη της «Κάπιτολ» να σκαρφίζεται ένα σατανικό κόλπο, καλύπτοντας τα νότα της, αναλαμβάνοντας τελικά τον πολυπόθητο ρόλο. Πέμπτον, δίνεται στον απροσάρμοστο αστέρα των ουέστερν, το βαρύ και ασήκωτο Χόμπι Ντόιλ (Άλντεν Έρενραϊχ ) ένας δραματικός ρόλος, σε σκηνοθεσία Λόρενς Λορέντς(Ρέιφ Φάινς) με τα γυρίσματα να εξελίσσονται σε παρωδία, ένας ακόμη πονοκέφαλος για τον βασικό μας ήρωα.

Οι Κοέν δεν εγκωμιάζουν το ρετρό σινεμά των ‘50s, ούτε μπορεί να επικαλεστεί κανείς το γνωστό σλόγκαν, «πώς ήταν ο κινηματογράφος παλιά και πόσο άλλαξε σήμερα».Πρόκειται για σκετς περιορισμένων σεναριακών δυνατοτήτων, τα οποία ενώνονται με τη παρουσία ενός και μόνου προσώπου και με την ανυπέρβλητη επιδεξιότητα του σκηνοθετικού διδύμου να δημιουργήσει μια υπέρ-παραγωγή. Επί παραδείγματι, το οπτικό τους υπερθέαμα, όπως είναι το επιβλητικό υποβρύχιου που αναδύεται και βυθίζεται ξανά στη θάλασσα, όπως επίσης το τρίλεπτο μουσικοχορευτικό, όπου ο αείμνηστος σκηνοθέτης της ταινίας «3 Κορίτσια και 3 Ναύτες» Στάνλει Ντόνεν μπορεί και  να το ζήλευε(εξού και η φωτογραφία με τους ναύτες), ένας -με το γάντι- σαρκασμός για τα ουέστερν και τους πιστολέρο της εποχής-όπως ήταν ο Τζον Γουέιν- και ίσως το καλύτερο από όλα αυτά, η αναπαράσταση των επικών ιστορικών ταινιών, όπως ήταν το «Μπεν Χουρ», το οποίο εδώ ονομάζεται «Χαίρε Καίσαρ», με τον Τζορτζ Κλούνεϊ σε ρόλο Τσάρλοτ Ίνστον , να είναι κεφάτος και να κλέβει τις εντυπώσεις. Οι Κοέν διαθέτουν ευρηματικό χιούμορ, (θυμόμαστε άλλωστε, πώς δόμησαν τον «Μεγάλο Λεμπόφσκι»), υπάρχουν στιγμές απείρου κάλλους, αλλά αυτό δεν συνεπάγεται πως το κωμικό στοιχείο, η πλοκή της ιστορίας και η φιλοσοφία των Κοέν μπορεί να λειτουργήσει διαδραστικά με το κοινό.

Όσοι θα θεωρήσουν το θέμα εκτός των ενδιαφερόντων τους, δεν θα βρουν κανένα ουσιαστικό κίνητρο για να συνεχίσουν να  παρακολουθούν  την ταινία, μέχρι την ολοκλήρωση της. Έπρεπε να είχε κλείσει εκεί που συμπληρώνεται μία ώρα, και πάλι όμως δεν θα μπορούσε να διασωθεί. Απουσιάζει ένα στιβαρό στόρι που θα αφήσει στο περιθώριο την εφετζίδικη οπτική, το «φαίνεσθαι» δηλαδή και θα ανυψώσει το «είναι». Η μαύρη σελίδα εκείνων των χρόνων, ο Μακαρθισμός, υπονοείται αμυδρά, αλλά τελικά οι «ρέμπελοι» κομμουνιστές, με έμμεσο τρόπο στοχοποιούνται, σε άλλη μία αντιφατική οπτική.

“Χαίρε Καίσαρ” από 18 Φεβρουαρίου στους κινηματογράφους σε διανομή UIP