Κριτική από Κάννες για το ” The Search” του βραβευμένου σκηνοθέτη του “The Artist”Μισέλ Χαζαναβίσιους

Ανταπόκριση από Φ. Καννών Ιάκωβος Γωγάκης

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης του καταπληκτικού  νουάρ « The Artist» Μισέλ Χαζαναβίσιους βρίσκεται ξανά στο μεγαλύτερο φεστιβάλ της υφηλίου με αφορμή τη νέα του ταινία με τίτλο « The Search» και πρωταγωνίστρια τη σύντροφό του Μπερενίς Μπεζό.

Ο Χαζαναβίσιους κάνει μια στροφή 180 μοιρών κι από την κωμωδία μεταπηδά στο σκληρό δράμα, σε μια προσαρμογή του αντιπολεμικού δράματος του Φρεντ Ζίνεμαν του 1948 “Παιδιά Χωρίς Όνομα”, εδώ με φόντο τη δεύτερη εισβολή των Ρώσων στη Τσετσενία, στο μέσο περίπου της δεκαετίας του 90’. Ο τίτλος θα μπορούσε  να λεγόταν και « Διασταυρούμενες Ζωές» θυμίζοντας το πρόσφατο σέρβικο αντιπολεμικό δράμα, που εξακολουθεί να προβάλλεται στην Ελλάδα.

Η έναρξη είναι σοκαριστική, με τη κάμερα ενός στρατιώτη να σημαδεύει  αντρόγυνο Τσετσένων που κραυγάζει και εκλιπαρεί τους Ρώσους στρατιώτες να μην τους αφαιρέσουν τη ζωή. Αυτό δεν θα συμβεί, το ζευγάρι θα εκτελεστεί εν ψυχρώ αφήνοντας πίσω 3 παιδιά. Ο νεαρός Χάτζι  θα ξεκινήσει ένα εφιαλτικό ταξίδι με το νεογέννητο αδερφάκι του, μέχρι να βρεθεί στα ασφαλή χέρια της προϊστάμενης της οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων Κάρολ.

Θεωρείται σχεδόν βέβαιον ότι το «The Search» θα φύγει με κάποιο βραβείο από τις Κάννες. Δεν είναι μια πρωτότυπη ταινία( ας θυμηθούμε το «Στη χώρα του αίματος και του μελιού»  της Τζολί και το« Μέσα από τις Φλόγες» του Βιλνέφ)  αλλά προκαλεί τον συναισθηματικό μας κόσμο ιδίως όταν το κεντρικό πρόσωπο είναι ένα παιδί, κι επιπρόσθετα, θα φέρει στο μυαλό εικόνες από την πρόσφατη εισβολή των Ρώσων στην Ουκρανία.

Όσοι δεν έχουν δει τις ταινίες που αναφέραμε ή κάποιες παρόμοιες, ίσως το έργο αυτό να είναι για αυτούς γροθιά στο στομάχι, ερχόμενοι πρόσωπο με πρόσωπο με τις φρικιαστικές εμπειρίες πόνου κι οδύνης του άμαχου πληθυσμού και την ωμή-απάνθρωπη σκληρότητα του πολέμου, όταν εμπλέκονται και παιδιά.

Ταυτόχρονα ο σκηνοθέτης διεισδύει σε δευτερεύοντες χαρακτήρες στρατιωτών, για να δείξει τον φανατισμό και τη ζωώδη συμπεριφορά τους,  χωρίς να δείχνουν ίχνος ανθρωπιάς. Η ειρωνεία σε όλο της το μεγαλείο όταν ο Χαζαναβίσιους θα μας μεταφέρει μπροστά στο χρόνο, για να δούμε τον Χάτζι έφηβο πια, να κρατάει όπλο, να αφήνει τις ενοχές και να γίνεται κι αυτός βίαιος και κτηνώδης, όπως όλοι οι άλλοι.

Η Μπερενίς Μπεζό και η Ανέτ Μπένινγκ που αγωνίζονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον τερματισμό της βίας, μάχονται μόνες,  με τις οργανώσεις τους να παραμένουν προσηλωμένες στα ασήμαντα, δηλαδή στα χαρτιά και στη γραφειοκρατία, αδύναμες να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στον τερματισμό της βίας.