“Η Περίπτωση Συνείδησης” από το Ιράν ηγείται των 8 νέων ταινιών της εβδομάδας(4/10)

Επιμέλεια-Κριτικές Ιάκωβος Γωγάκης

1 . Περίπτωση Συνείδησης  (3/5)

Ένα νεαρό αγόρι θα χάσει τη ζωή του. Η νεκροψία δείχνει ότι ο θάνατος του, προήλθε από τροφική δηλητηρίαση. Ο πατέρας του, βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και θεωρείται από την μητέρα του παιδιού( τη γυναίκα του δηλαδή), ως ο ηθικός αυτουργός του τραγικού συμβάντος, γιατί ο ίδιος έφερε στο σπίτι το μολυσμένο κοτόπουλο. Υπήρξε κι ένα τροχαίο ατύχημα…μία μέρα προτού το παιδί πεθάνει . Ο άντρας που ευθύνεται για το τροχαίο, από τύψεις κι ενοχές θα ξεκινήσει να διερευνά, εάν ο θάνατος του παιδιού , δεν προέρχεται από τροφική δηλητηρίαση,  αλλά από χτύπημα μετά την σύγκρουση.

Κοινωνικές αξίες ηθικών προσώπων, που δεν επιβεβαιώνουν τη γνωστή παροιμία “ Η ζωή μου, ο θάνατός σου”, μα και πρόσωπα ανήθικα που την επιβεβαιώνουν, συναντιούνται στο κοινωνικό δράμα μυστηρίου, του Ιρανού σκηνοθέτη Βαχίντ Ζαλιλβαντ “ Περίπτωση Συνείδησης”(No Date, No Signature).
Ο Ζαλιλβαντ, δεν δημιουργεί μια αλληγορική ταινία για τις καταπιεσμένες προσωπικότητες και την ανελευθερία στο Ιράν( όπως έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε κατά κόρον), αντιθέτως, επιδιώκει να διευρύνει τη θεματολογία του, καθιστώντας τα διλήμματα που θέτει, μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο,   ακουμπώντας κάθε χώρα και κάθε λαό. Εν ολίγοις, ακολουθεί τα αχνάρια του συμπατριώτη του Ασκάρ Φαραντί( About Elly)… ίσως να προσπαθεί να τον αντιγράψει. Βεβαίως,  η δραματουργική προσέγγιση του Ζαλιλβαντ,  διαθέτει κραυγαλέες συμπτώσεις και δεν είναι τόσο άρτια, όσο του Φαραντί. Τα ψυχολογικά κίνητρα των βασικών ηρώων και το παιχνίδι των αμφιβολιών, τα παρουσιάζει με σαφήνεια.  Βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2017 και στο Φεστιβάλ Βενετίας 2017.

2. Ανυπακοή(2.5/5)

Η ερωτική έλξη ανάμεσα σε δύο παιδικές φίλες,  είναι το κεντρικό θέμα  του βραβευμένου με το ξενόγλωσσο Όσκαρ σκηνοθέτη Σεμπάστιαν Λέλιο( για την ταινία Μια Φανταστική Γυναίκα), ενώ παράλληλα στην ” Ανυπακοή”,  θίγεται   το ζήτημα της  εβραϊκής πίστης και οι προκαταλήψεις στις κλειστές και συντηρητικές κοινωνίες.  Ο σκηνοθέτης από τη Χιλή(με καταγωγή από την Αργεντινή), χαρακτηρίζεται ως ο ” Πέδρο Αλμοδόβαρ της Λατινικής Αμερικής”. Τον συγκεκριμένο χαρακτηρισμό, τον επιβεβαιώνει και στην νέα του ταινία, όπου οι δύο γυναίκες καλούνται να υπερβούν προσωπικά και κοινωνικά εμπόδια. Το ίδιο το  ερωτικό διακύβευμα, το αντιμετωπίζει σε κάποιες στιγμές σε βάθος και σε κάποιες άλλες με  συμβατικούς κώδικες.   Η ταινία,  στηρίζεται σε δύο ισχυρές προσωπικότητες του σινεμά, στις δύο Ρέιτσελ( Βάις και ΜακΚανταμς), που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος.  Το έργο,  δεν μπορεί να συγκριθεί- επί παραδείγματι- με την ερωτική ιστορία στη ” Ζωή της Αντέλ”.

3. Climax  (2 /5)

Η ταινία Climax, ανήκει στον μέγα προβοκάτορα της 7ης τέχνης, στον Γκασπάρ Νοέ. Climax σημαίνει κορύφωση, χρησιμοποιείται επίσης και για να προσδιοριστεί, ο σεξουαλικός οργασμός. Πρόκειται για ευφυέστατο τίτλο, που επιβεβαιώνει το χάρισμα του γαλλοαργεντίνου σκηνοθέτη, στο να επιτρέπει στην φαντασία μας… να οργιάσει. Θυμόμαστε τους αβανταδόρικους τίτλους των ταινιών του( Enter the Void), τα προκλητικά πόστερ (Love)και τα εξίσου προκλητικά τρέιλερ( Μη Αναστρέψιμος).

Τοποθετεί την κάμερα, σε ένα τεράστιο ισόγειο χώρο(που παραπέμπει σε αρτιστίκ αποθήκη), κατά τη διάρκεια ενός πάρτι(δεκαετία ‘90), στο οποίο συμμετέχει μια  ομάδα χορού,  υπό τους ήχους ηλεκτρονικής μουσικής και άφθονης σαγκρίας. Για κακή τύχη των χορευτών, η σαγκρία περιέχει και ποσότητες LSD.
Ανάμεσα στους πιπεράτους διαλόγους δύο μαύρων χορευτών ((για το πως “την βρίσκουν” στο σεξ) και στα υπόλοιπα περιφερόμενα μέλη της ομάδας (που πίνουν, χορεύουν, καπνίζουν κι επιδίδονται σε ερωτικές περιπτύξεις), μια χορεύτρια, θα κλειδώσει το παιδί της σε ένα δωμάτιο. Το άφθονο αλκοόλ και τα ναρκωτικά, οδηγούν την κατάσταση…εκτός ελέγχουν. Η μουσική επίσης,  είναι ασταμάτητη.

Ο Νοέ, επιλέγει με ένα πλάνο να καταγράψει την αρχική ευφορία των χορευτών , ενώ αργότερα καταγράφει τις ψυχώσεις και την παραπαίουσα (από το “φτιάξιμο”) κατάσταση τους,  μετά την κατανάλωση ποτού και ουσιών, την ίδια στιγμή που το ηλεκτρονικό ντάπα ντούπα, κυριαρχεί επίσης στην ατμόσφαιρα.
Η παραζάλη των χορευτών παρουσιάζεται ως θέαμα, που επιβεβαιώνει το σινεμά των άκρων-που ο Νόε είναι ο κατεξοχήν εκφραστής του-. Η κινηματογραφική φόρμα είναι ιδιαίτερη, αλλά δεν μπορεί να καλύψει το απόλυτο σεναριακό τίποτα, ούτε από την άλλη, τα πρόσωπα αποκτούν υπόσταση, παραμένοντας επί μακρόν, ο δίαυλος του δημιουργού  με  το ηδονοβλεπτικό παιχνίδι , το οποίο εξαντλείται αστραπιαία.

4.  Ένα Αστέρι Γεννιέται (1.5/5)

Ήταν Παρασκευή απόγευμα, στις 31 Αυγούστου, όταν ο περιβάλλοντας χώρος της Salla Grande στη Βενετία, γέμισε ασφυχτικά, από χιλιάδες επισκέπτες( κυρίως νεαρά κορίτσια), που είτε περίμεναν με ανυπομονησία για να την αποθανατίσουν στο κινητό, είτε φώναζαν ρυθμικά το όνομά της.
Η Lady Gaga ήταν το Πρόσωπο εκείνης της μέρας, όπως κι ο τρεις φορές υποψήφιος για Όσκαρ, Μπράντλεϊ Κούπερ.
Ο τελευταίος, ανέλαβε τον πρωταγωνιστικό ρόλο και την σκηνοθεσία, της τρίτης “επίσημης” προσαρμογής, της ομώνυμης ταινίας ( A Star is Born), του 1937. Ακολούθησε το 1976 η μεγάλη εμπορική επιτυχία του Φρανκ Πίρσον, με τους Κρις Κριστόφερσον και την  Μπάρμπαρα Στρέιζαντ, ενώ όλα τα στοιχεία συνηγορούν και για μια ακόμη μαζική συμμετοχή στις αίθουσες , εν έτει 2018( η Lady Gaga είναι το ίνδαλμα εκατομμυρίων νέων).

Αφενός τα εισιτήρια είναι η μία όψη του νομίσματος, αφετέρου η καλλιτεχνική αξία της ταινίας, είναι η άλλη.
135 λεπτά (για μια πολυπαιγμένη ιστορία, για τη δόξα και τον έρωτα, ιδίως όπως είναι  άνευρα δομημένο το τέμπο της ταινίας  αλλά και με το σενάριό της, που είναι φτωχικό κι επαναλαμβανόμενο), δεν φαντάζουν απλώς υπερβολικά, θέτουν ένα μέρος του κοινού, στη μαζοχιστική διαδικασία μιας βαρετής παρακολούθησης, έχοντας το έργο -τουλάχιστον- τέσσερις κορυφώσεις, αλλά η τελευταία είναι και η πιο βασανιστική
Η ιστορία είναι ξεκομμένη από το σήμερα, αφήνοντας μια αίσθηση πεπαλαιωμένης αύρας, ενώ ο σκηνοθέτης της, δεν αγνοεί το συγκεκριμένο γεγονός, το γνωρίζει, κι επιλέγει να το καμουφλάρει, βάζοντας μελωδικές μουσικές σφήνες,μετά από κάθε στοιχείο δραματουργίας, με τους δύο πρωταγωνιστές-καλλιτέχνες να βρίσκονται -συνήθως-”επί σκηνής”.

Τον Μπράντλεϊ Κούπερ, τον είχαμε δει σε στιβαρές ερμηνείες, αποδεικνύοντας τότε τη φήμη που τον περιβάλλει. Εδώ είναι μακριά από αυτές. Αντιθέτως, η Lady Gaga, έχοντας στο μυαλό της-ίσως-την ερμηνεία της Μπάρμπαρα Στρέιζαντ, αποπειράθηκε να διεισδύσει στον εσωτερικό κόσμο, μιας γυναίκας που βρέθηκε στη showbiz από σπόντα, που ερωτεύτηκε τον σύζυγό της με πάθος, που πόνεσε στο εσωτερικό παιχνίδι του εκατέρωθεν ανταγωνισμού,  η παρουσία της, μένει  χαραγμένη στη μνήμη μας, όχι όμως και η ίδια η ταινία.

5.The Old man and the Gun (1.5/5)

Είναι ο τελευταίος του ρόλος. Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ δημοσιοποίησε μια λιτή ανακοίνωση, για το τέλος της κινηματογραφικής του σταδιοδρομίας, λίγες μέρες αφότου έκλεισε τα 82 του χρόνια. Στην -περίπου- 60 χρόνη καριέρα του, πρωταγωνίστησε σε πάνω από 50 ταινίες και σε αρκετές τηλεοπτικές σειρές, ενώ ήταν ο ιδρυτής του ανεξάρτητου φεστιβάλ κινηματογράφου Σαντάνς.

Ο τελευταίος του ρόλος δεν συνάδει με τις ένδοξες  στιγμές του, χωρίς η ευθύνη να τον βαραίνει πλήρως. Ρυτιδιασμένος  και με τρέμουλο στα χέρια, αλλά με μια γοητευτική ευαισθησία, ερμήνευσε ένα πραγματικό πρόσωπο, τον Φόρεστ Τάκερ, τον μυστηριώδη υπερήλικα άντρα, με εξειδίκευση στις ληστείες τραπεζών,  ξεκινώντας το “χόμπι” του, από τα μέσα της δεκαετίας του ‘30. Ο Τράκερ ήταν ένα μυθικό πρόσωπο,καταφέρνοντας να αποδράσει από τις φυλακές… 18 φορές. Η ταινία στηρίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Ντέιβιντ Γκράν(2003), περιγράφοντας τις τελευταίες ληστείες του Τράκερ, προτού συλληφθεί ξανά, στα 79 του χρόνια.

Ο σκηνοθέτης Ντέιβιντ Λούερι, δημιούργησε το πορτραίτο του “τζέντλεμαν” ληστή, επιλέγοντας΅, να τον ηρωποιήσει, δείχνοντας ταυτόχρονα κάποια από τα κίνητρά του, τα οποία είχαν να κάνουν με την προσωπική του ζωή, που ήταν καλά κρυμμένη, από τα εφήμερα πρόσωπα που συναντούσε( Σίσι Σπέισεκ).

Η ιστορία, μας παραπέμπει στο εξαιρετικό έργο “Catch me if you Can” του Σπίλμπεργκ, εδώ δυστυχώς, είναι πάνω στη βάση μιας ντεμοντέ αισθητικής και αρκετών αναληθοφανών καταστάσεων( βλέπε τη συνάντηση με τον ντετέκτιβ Τζον Χαντ( Κέισι Άφλεκ) κι ενός ρυθμού αδικαιολόγητα νωχελικού.

Κυκλοφορούν επίσης οι ταινίες

6. Το γαλλικό θρίλερ Fleuve noir

7. Το μπλογκμπάστερ Venom

8. Το παιδικό Blinky Bill the Movie