Ο Πολάνσκι και το παιχνίδι εξουσίας των δύο φύλων

Ο βραβευμένος σκηνοθέτης διασκευάζει με χιούμορ το θεατρικό έργο

“Η Αφροδίτη με τη Γούνα”, με κεντρικό θέμα το παιχνίδι εξουσίας των δύο φύλων

 Αφιέρωμα της Ναταλίας Αργυράκη

Μόνος σε ένα θέατρο στο Παρίσι, μετά από μία εξαντλητική ημέρα όπου έκανε οντισιόν σε νεαρές ηθοποιούς για το έργο που θα σκηνοθετήσει, ο Τομάς μιλάει στο τηλέφωνο και παραπονιέται γιατί ακόμη δεν έχει βρει την κατάλληλη. Καμία δεν μπορεί να υποδυθεί τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Είναι έτοιμος να φύγει, όταν εμφανίζεται η Βάντα, μία παράξενη γυναίκα που ξεχειλίζει ενέργεια. Η Βάντα ενσαρκώνει όλα αυτά που ο Τομάς σιχαίνεται. Είναι αδέξια, μιλάει βλακωδώς και είναι αποφασισμένη να κάνει τα πάντα για να πάρει τον ρόλο. Όταν όμως της επιτρέπει τελικά να δοκιμάσει, μένει άναυδος από τη μεταμόρφωσή της. Καταλαβαίνει την ηρωίδα αμέσως, γνωρίζει όλα τα λόγια απέξω. Η «οντισιόν» διαρκεί όλο και περισσότερο και η έλξη που αισθάνεται ο Τομάς αρχίζει να γίνεται εμμονή… Ο Ρομάν Πολάνσκι  παρουσιάζει την κινηματογραφική μεταφορά του ομότιτλου θεατρικού έργου του Ντέιβιντ Ιβ.

Ο 80χρονος σκηνοθέτης διάβασε το έργο το 2012 όταν βρισκόταν στις Κάννες για την προβολή της αποκατεστημένης κόπιας της ταινίας του Tess. Ο ατζέντης του του έδωσε να διαβάσει την Αφροδίτη με τη Γούνα, λέγοντάς του: «για σένα είναι πανεύκολο». «Πράγματι, το κείμενο ήταν τόσο αστείο που έπιασα τον εαυτό μου να γελάει μόνος του, κάτι το οποίο είναι σπάνιο. Η ειρωνεία και ο σαρκασμός του έργου ήταν ακαταμάχητα. Ήθελα αμέσως να το κάνω ταινία» δήλωσε ο ίδιος. Ακόμη, ήταν η κατάλληλη ευκαιρία για να συνεργαστεί ξανά με τη σύζυγό του Εμανουέλ Σενιέ, με την οποία ήθελαν εδώ και καιρό να κάνουν ακόμη μία ταινία μαζί.  Για τον ανδρικό πρωταγωνιστικό ρόλο επέλεξε τον 48χρονο Ματιέ Αμαλρίκ. Τοποθέτησε το έργο σε ένα άδειο θέατρο, καθώς και ο ίδιος ξεκίνησε να δουλεύει στο θέατρο στην Πολωνία, σε ηλικία 14 ετών.

Η ταινία συμμετείχε στο Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του 66ου Φεστιβάλ Καννών, όπου ο Πολάνσκι αποτέλεσε μία από τις πιο γοητευτικές παρουσίες, όχι μόνο χάρη στην κωμικοτραγική ταινία του, αλλά και στο χιούμορ του στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Μεταξύ άλλων, είπε πως όταν προβλήθηκε ο “Πιανίστας” σε περασμένο φεστιβάλ στις Κάννες, εκείνος αναχώρησε την αμέσως επόμενη ημέρα, γιατί η προηγούμενη ταινία του είχε γιουχαριστεί και δεν ήθελε να επαναληφθεί η ίδια σκηνή. Όταν στο τέλος του φεστιβάλ τον κάλεσαν να επιστρέψει γιατί επρόκειτο να τον τιμήσουν, εκείνος σχεδόν απέρριψε τη βράβευση λέγοντας: «Do I need to be honored? I am old enough to know I can direct» (δεν χρειάζομαι κάποιο βραβείο, είμαι αρκετά μεγάλος για να γνωρίζω πως μπορώ να σκηνοθετώ). Τελικά κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα και το απόλαυσε.

Ακόμη, με αφορμή αυτή την ταινία που μιλάει περί επιβολής, εξουσίας και σαδομαχιστικών ενστίκτων που αγγίζουν ή και ξεπερνούν τα όρια του «φυσιολογικού», τόνισε: «Έχουμε  χάσει τον ρομαντισμό μας στη σύγχρονη εποχή». Όταν η σύζυγος και πρωταγωνίστριά του ρωτήθηκε αν αντιμετώπισε την ηρωίδα της ως «θεά της εκδίκησης» εκείνη απάντησε: «Δεν το είδα έτσι. Αισθάνθηκα ότι ήταν πολύ θετική και αστεία». Τότε ο Πολάνσκι της είπε με χιούμορ «Θα σε περάσουν για χαζή ξανθιά» προκαλώντας γέλια στην αίθουσα. Εκείνη συμπλήρωσε: «Δεδομένου ότι η δουλειά μας είναι υπέροχη, αλλά μπορεί όντως μία γυναίκα ηθοποιός να γελοιοποιηθεί από έναν σκηνοθέτη, ας πούμε ότι εκδικούμαι για όλες τις γυναίκες ηθοποιούς στον κόσμο».

Η κριτική του Screeneye+ trailer

EXTRAS

Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Γυμνός Πειρασμός (1962) έγινε στην Πολωνία και πήρε υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας (νικήθηκε από την ταινία 8½ του Φεντερίκο Φελίνι).

Το 1968 μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες και την ίδια χρονιά σκηνοθέτησε τη θρυλική –και βραβευμένη με Όσκαρ- ταινία τρόμου Το Μωρό της Ρόζμαρυ.

Το 1969 η έγκυος σύζυγός του Σάρον Τέιτ δολοφονήθηκε από μέλη της Οικογένειας Μάνσον ενώ έμενε στο σπίτι του στο Λος Άντζελες. Μετά τον θάνατό της επέστρεψε στην Ευρώπη.

 Σκηνοθέτησε ξανά το 1971, τον Μάκβεθ στην Αγγλία.

Το 1974 επέστρεψε στο Χόλιγουντ για να σκηνοθετήσει την ταινία Chinatown, η οποία απέσπασε 11 υποψηφιότητες για Όσκαρ.

To 1977 συνελήφθη για σεξουαλική κακοποίηση δεκατριάχρονου κοριτσιού. Παραδέχτηκε την ενοχή του για παράνομο σεξ με ανήλικη και για να αποφύγει την καταδίκη, διέφυγε στη Γαλλία.

Τον Σεπτέμβριο του 2009 συνελήφθη από την ελβετική αστυνομία με αίτημα των αρχών των Ηνωμένων Πολιτειών. Τον Ιούλιο του 2010 οι Ελβετοί απέρριψαν το αίτημα και τον άφησαν ελεύθερο.

  Το 2002 κέρδισε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας (και αναρίθμητα διεθνή βραβεία) για τον Πιανίστα.

Επίσης σκηνοθέτησε τον Όλιβερ Τουίστ (2005), μια ιστορία που παραλληλίζει τη δική του ζωή σαν νέο παιδί που προσπαθούσε να νικήσει τις αντιξοότητες.

  Η Αφροδίτη με τη Γούνα είναι η δεύτερη ταινία του που αποτελεί διασκευή ενός θεατρικού έργου. Η πρώτη ήταν το Carnage (2011) με τους Κέιτ Γουίνσλετ, Κριστόφ Βαλτς, Τζόντι Φόστερ και Τζον Σι Ρίλι.