Nobody Wants the Night. Η ταινία έναρξης του 65ου Φεστιβάλ Βερολίνου. Η κριτική μας

Ανταπόκριση-Κριτική Ιάκωβος Γωγάκης

Η ταινία έναρξης του 65ου κινηματογραφικού φεστιβάλ του Βερολίνου, τουλάχιστον επιβεβαίωσε το χαρακτηρισμό των διοργανωτών ότι η φετινή διοργάνωση θα είναι αφιερωμένη στις υπαρξιακές αναζητήσεις των ισχυρών ηρωίδων- γυναικών.

Το ” Κανείς Δεν Θέλει τη Νύχτα”( Nobody Wants the Night) της 55χρονης Ιζαμπέλ Κοϊξέ(συμμετέχει στο φεστιβάλ για 6η φορά) μούδιασε κάπως το κοινό της Μπερλινάλε, με τις προσδοκίες να ήταν σαφώς αυξημένες -ακόμα για το μεγάλο βραβείο-όταν προ ημερών, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της διοργάνωσης Ντίτερ Κόσλικ αναφέρθηκε για το συγκεκριμένο φιλμ, πως είναι μια μεγάλη ταινία.
Το έργο αυτό συνδυάζει υπαρκτά γεγονότα, αποκαλύπτοντας πτυχές της προσωπικής ζωής της Τζόζεφιν Ντίμπριτζ, συζύγου του εξερευνητή Ρόμπερτ Πίρι( την ερμηνεύει η Ζιλιέτ Μπινός) και στοιχεία από τη σφαίρα της φαντασίας, που βέβαια δεν απέχουν πολύ από τις εμπειρίες όσων γυναικών ήταν δίπλα σε πρόσωπα τόσο μεγάλου βεληνεκούς, όπως ο Πίρι.

Βρισκόμαστε στο 1908 με το ζευγάρι να είναι “μαζί” κοντά 20 χρόνια, να έχουν κάνει δύο παιδιά αλλά οι μέρες που τους χωρίζουν είναι περισσότερες από αυτές που τους ενώνουν. Η ερωτευμένη Τζοζεφίν αποφασίζει να φύγει από τη Γροιλανδία για να βρει τον φιλόδοξο σύντροφο της, με διακαή του πόθο να πατήσει πρώτος το πόδι του στο Βόρειο Πόλο.

Η κάμερα της Κοϊξέ ακολουθεί τη Τζοζεφίν, στην περιπετειώδη της διαδρομή( σχεδόν ολόκληρη η ταινία είναι γυρισμένη μέσα σε κατάλευκο-χιονισμένο σκηνικό) συνοδευόμενη από σκυλιά και σκληραγωγημένους φίλους του άντρα της, όμως ακόμα κι αυτοί λυγίζουν από τις κακουχίες και το ψύχος. Το κομβικό σημείο της ταινίας είναι η συνάντηση της-στη μέση του πουθενά- με μια Εσκιμώο.
Η αποκάλυψη δεν αργεί να έρθει, ότι η νεαρή και ανήλικη Αλάκα όχι απλά γνωρίζει τον σύζυγο της Τζοζεφίν, αλλά είναι έγκυος, ο μελλοντικός καρπός της σχέσης της με τον Ρόμπερτ Πίρι.

Η σύλληψη της σκηνοθέτιδας από την Καταλωνία να χρησιμοποιήσει έναν αόρατο αφηγητή για να καλύπτει τα κενά του παρελθόντος, όπως επίσης και το γεγονός ότι αφαίρεσε από το κάδρο, το μήλο της έριδος, δηλαδή τον διάσημο εξερευνητή- αυτός ουσιαστικά είναι ωσεί παρών – και να επικεντρωθεί πάνω στις δύο ηρωίδες, αποτελούν τα πιο έξυπνα ευρήματα του έργου. Εάν όμως η επιδίωξη της να προβάλει -μεταξύ άλλων- την ανδροκρατία, τα εκτός γάμου τέκνα και τον σεξισμό που κυριαρχούσε εκείνα τα χρόνια, τότε το αποτέλεσμα της είναι συγκεχυμένο. Η αμήχανη αποτύπωση των γυναικείων ρόλων, ο υπέρμετρος και άσκοπος κινηματογραφικός μελοδραματισμός, που είναι εμφανής στα τελευταία στάδια του έργου -ακόμα και με τη δακρύβρεχτη μουσική συνοδεία-σε συνδυασμό με τους κακογραμμένους αγγλικούς διαλόγους, όλα αυτά δεν συνεισέφεραν θετικά στο όλο εγχείρημα. Αγέρωχη και ντίβα η Ζιλιέτ Μπινός, σίγουρα μέσα στο πνεύμα του ρόλου, αλλά έξω από τις πολύ καλές της στιγμές. Αντίθετα, η ηθοποιός από την Ιαπωνία, η Ρίγκο Κικούτσι, με το σαρδόνιο χαμόγελο, την αθώα ειρωνεία κράτησε το ρόλο σε υψηλά επίπεδα, θα μπορούσε να τον οδηγήσει ακόμα πιο ψηλά εάν η Κοϊξέ έδινε μια άλλη κατεύθυνση στο έργο, λιγότερο επιφανειακή.