” Είμαι ο Νίρο”. Η πράσινη κάρτα οδηγεί στο αμερικανικό όνειρο και στον εφιάλτη μαζί

Κριτική από Φ. Βερολίνου Ιάκωβος Γωγάκης

Κινηματογραφική κατασκευή για τις διακρίσεις και τα στερεότυπα μιας μερίδας  Αμερικανών έναντι των Μεξικανών και εν γένει των ξένων, αλλά  και τη τραγική ειρωνεία να συμβαίνει και το αντίστροφο, για την μετάλλαξη εν μια νυκτί όσων αποκτούν την αμερικανική ιθαγένεια, αρνούμενοι το παρελθόν τους, υιοθετώντας ακόμα και πιο ακραίες αντιλήψεις.

Ο 17χρόνος Νίρο χωρίς ταυτότητα, χωρίς χαρτιά, θα  ξεφύγει από το άγρυπνο μάτι των συνοριοφυλάκων και θα πηδήξει το φράχτη που χωρίζει το Μεξικό από τις Ηνωμένες Πολιτείες για να αναζητήσει τον αδερφό του και να βρει τη «γη της επαγγελίας», το δικό του αμερικανικό όνειρο. Διακαής του πόθος, να υπηρετήσει στον αμερικανικό στρατό.

Μέχρι να φτάσει στο Μπέβερλι Χιλς, θα συναντήσει τον Σέιμουρ και τη κόρη του, ξεκινώντας μαζί, ένα road-trip. Καθοδόν, ο μεσήλικας άντρας, αρχίζει να  αναπτύσσει  τις ιδέες του για την οπλοκατοχή, για την ενεργειακή πολιτική των Η.Π.Α, υιοθετώντας  δογματικές και συνωμοσιολογικές απόψεις, που αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο κομμάτι του αμερικανικού πληθυσμού.

Ο νεαρός μας ήρωας, βλέποντας την αστυνομία να πραγματοποιεί ελέγχους, θα το σκάσει και με τα πολλά, θα βρεθεί στην εντυπωσιακή βίλα που διαμένει ο αδερφός του, έρχεται όμως το πρώτο σοκ, όταν αντιλαμβάνεται πως δεν είναι ο ιδιοκτήτης της, αλλά ένας απλός επιστάτης της. Αν κάτι θα κερδίσει από την απρόσμενη του επίσκεψη, είναι μια ταυτότητα και ένα άλλο όνομα.  Το δεύτερο και μεγαλύτερο σοκ, είναι τη στιγμή που το όνειρο του, θα πάρει σάρκα και οστά, εργαζόμενος μετά από χρόνια στον αμερικανικό στρατό, αλλά η πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς όπως τη φαντάζεται.

Το ζήτημα της ενσωμάτωσης των Μεξικανών στο αμερικανικό περιβάλλον απασχολεί όχι μόνο τους ακαδημαϊκούς, μα και τους κινηματογραφιστές, έχοντας ως σημείο αναφοράς -μεταξύ άλλων- τις ταινίες « Κάτω από το ίδιο Φεγγάρι» και το ντοκιμαντέρ « Από πού Πάμε Σπίτι μας», αλλά και την περσινή  αποτυχημένη ταινία του Ριπστάιν «600 Μίλια», που προβλήθηκε και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Ο Αμερικανο-ιρανός σκηνοθέτης Ράφι Πιτς, στην πρώτη μισή ώρα, θα κατορθώσει να γεννήσει -για το εγχείρημα- του μεγάλες προσδοκίες, οι οποίες όσο ο χρόνος κυλάει, όλο και  θα εξανεμίζονται.

Η υποκριτική στόφα του ηθοποιού Μάικλ Χάρνει ( ερμηνεύει τον μεσήλικα άντρα, τον Σέιμουρ) θα κάνει τη διαφορά. Όταν ο Πιτς θα τον εξαφανίσει οριστικά και αμετάκλητα από το κάδρο, τότε στο έργο θα προκληθεί  η πρώτη ρωγμή . Προσδοκούσαμε, πως το ταξίδι από τη μια άκρη της Αμερικής μέχρι την άλλη, θα ξεδίπλωνε ένα πολύπλευρο και  ευρύ φάσμα αντιλήψεων και πεποιθήσεων, πλάθοντας  στο τέλος της διαδρομής, την προσωπικότητα του Μεξικανού Νίρο. Παραδόξως, ο σκηνοθέτης επιλέγει έναν άλλο δρόμο,  μακρολογίας και τριαντάλεπτης βίας( έμμεση αναφορά στον φονταμενταλισμό και στους θρησκευτικούς πολέμους),  για να επαναλάβει ενίοτε εύστοχα, αλλά τις περισσότερες φορές αδόκιμα ,την ισχυρή του πεποίθηση για τον αυξανόμενο κοινωνικό, εθνικό και φυλετικό διαχωρισμό των Αμερικανών,  αλλά και την αλλοτρίωση των μεταναστών, να γίνουν κάτι άλλο από αυτό που είναι.