Πάμπλο Τραπέρο

Συνέντευξη του Πάμπλο Τραπέρο στον Ιάκωβο Γωγάκη

Δεκαετία του 1970, λίγα χιλιόμετρα μακριά από το Μπουένος Άιρες δύο ιερείς και μια κοινωνική λειτουργός βρίσκονται στα διασταυρούμενα πυρά των φτωχών και εξαθλιωμένων κατοίκων των παραγκουπόλεων και της αστυνομίας. Ένα κτίριο και το μέλλον του, ο Λευκός Ελέφαντας, γίνεται το μήλο της έριδος. Η βία, οι συγκρούσεις και η κοινωνική εξαθλίωση αποτελούν καθημερινά φαινόμενα. Οι δύο ιερείς θέτουν τις ζωές τους σε κίνδυνο για να υπερασπιστούν τους πολίτες.

Ο Παμπλο Τραπέρο μια γνήσια φωνή του κοινωνικού σινεμά της Αργεντινής κι από τους πρωτεργάτες του νέου Λατινοαμερικάνικου κύματος, μας εξηγεί γιατί ο « Λευκός Ελέφαντας» είναι ένα έργο με ιδιαίτερη σημασία που εν τέλει ξεγυμνώνει τα κακώς έχοντα της χώρας του.    

Είναι η τρίτη συνεχόμενη ταινία σου που καταγράφει τις σκοτεινές πτυχές της αργεντίνικης κοινωνίας. Ο “Λευκός Ελέφαντας” αναφέρεται σε πραγματική ιστορία της δεκαετίας του 1970. Τι θα συμβόλιζε;

Η δικτατορία εκείνης της εποχής έχει αφήσει κατάλοιπα. Το γεγονός ότι μέχρι και σήμερα διεξάγονται συγκρούσεις ανάμεσα στον κόσμο και την αστυνομία, ακόμη υπάρχουν παραγκουπόλεις, φτώχεια και ανισότητα, σίγουρα μπορούν ν’ αποτελέσουν μια αναπόφευκτη σύγκριση.

Θα πει κάποιος ότι η κοινωνική βία του 1970 στην Αργεντινή τα τελευταία χρόνια έχει ξεπεραστεί. Ισχύει κάτι τέτοιο ή είναι λανθασμένη εκτίμηση;

Υπάρχουν διάφορες φάσεις και στάδια. Την εποχή της οικονομικής κρίσης του 2000, όταν η χώρα χρειάστηκε να ζητήσει οικονομική βοήθεια από το εξωτερικό, η κοινωνική βία ήταν το ίδιο έντονη με τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Τώρα μπορεί να επικρατεί σχετική ηρεμία, αλλά ακόμα υπάρχει διαφθορά στο κράτος. Οι παραγκουπόλεις έχουν μείνει στην ίδια κατάσταση με το παρελθόν. Αλλά αυτό που με φοβίζει είναι ότι η κρίση που ξεκίνησε από την Αργεντινή τώρα εξαπλώνεται και στην Ευρώπη. Κανείς δεν ξέρει πού θα οδηγήσει η κατάσταση αυτή στο άμεσο μέλλον. Τι άραγε θα συμβεί με την δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα;

Θα σε ενδιέφερε να καταγράψεις σε μελλοντική σου ταινία αυτές τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις που διαδραματίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο;

Ναι, γιατί όχι; Παρακολουθώ και περιμένω να δω τι θα συμβεί ιδίως στην Ευρώπη. Αλλά έχω την “τύχη” να ζω σε μια χώρα όπου οι συνθήκες που επικρατούν δεν αφορούν μόνο την ίδια. Άλλωστε και οι προηγούμενες μου ταινίες, συνδέονταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με καταστάσεις που αγγίζουν το κοινό και σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα οι ταινίες “Στη Φωλιά του Λιονταριού” και “To Αρπαχτικό”.

Η εντύπωση που σχημάτισα είναι πως ο “Λευκός Ελέφαντας” χρειάστηκε χρόνια προετοιμασίας εξαιτίας των ιστορικών γεγονότων που εξιστορεί. Ισχύει αυτή η διαπίστωση ή είναι δουλειά ενός έτους;

Η υποδομή και η συλλογή στοιχείων γίνεται εδώ και 15 χρόνια περίπου. Από την εποχή που ήμουν φοιτητής στο πανεπιστήμιο. Για αρκετά χρόνια άφησα το θέμα και το ξανάπιασα πάλι τα τελευταία δύο χρόνια. Χρειάστηκε αρκετή προετοιμασία, συνεντεύξεις και σχολαστική έρευνα. Μέσα από την έρευνα αυτή ανακάλυψα το κίνημα των ιερέων του Τρίτου Κόσμου, στο οποίο στηρίχτηκα για να φτιάξω το σενάριο.

Πώς αντιμετωπίζεις το γεγονός πως η πρωταγωνίστρια στις ταινίες σου είναι η γυναίκα σου, Μαρτίνα Γκούσμαν; Μπορούν να υπάρξουν διακριτοί ρόλοι ανάμεσα στην προσωπική και την επαγγελματική ζωή;

Είναι περίπλοκη αυτή η σχέση. Αλλά, αν το δεις ως διασκέδαση τότε μπορεί να είναι και ενδιαφέρουσα πρόκληση αυτή η συνύπαρξη. Υπάρχει αλληλοϋποστήριξη. Στον “Λευκό Ελέφαντα” ερμηνεύει την κοινωνική λειτουργό που μαζί με τους δύο ιερείς προσπαθούν να προσφέρουν βοήθεια στην κοινότητα. Η Μαρτίνα βοήθησε και στη συλλογή των στοιχείων πριν τα γυρίσματα.

Κάτι τελευταίο: Βλέπουμε το αργεντίνικο σινεμά να κάνει άλματα και να διακρίνεται. Αρκετές οι επιτυχίες του τα τελευταία χρόνια. Τι είναι αυτό που βοήθησε στην αναγέννηση του σινεμά της πατρίδας σου;

Η αγάπη του κόσμου. Στην Αργεντινή ο κινηματογράφος για πολλούς είναι τρόπος ζωής, όπως για άλλους είναι το ποδόσφαιρο. Η δεκαετία του 1950 ήταν η Χρυσή Εποχή του αργεντίνικου σινεμά. Στην δικτατορία δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα αλλά αργότερα ξαναβρήκε τον “εαυτό” του και σήμερα ξεπροβάλλουν νέα πρόσωπα και ιδέες. Είναι καταπληκτικό.

.”Λευκός Ελέφαντας” από 29/5 στους κινηματογράφους σε διανομή Spentzos, Seven